«Οι καλοί φίλοι είναι σαν τα αστέρια. Δεν τα βλέπεις πάντα, αλλά ξέρεις, ότι είναι πάντα εκεί» ισχυρίζεται ένα από τα γλυκερά για μερικούς, εύστοχα δε για κάποιους άλλους, τσιτάτα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και διεκδικούν μια θέση μεταξύ των ορισμών της φιλίας.
Τα πράγματα ενδεχομένως να είναι διαφορετικά στην πράξη οπότε σημαντικά γεγονότα στη ζωή ενός ανθρώπου, από τον γάμο έως την απόκτηση ενός παιδιού, ανατρέπουν μάλλον το status quo μιας φιλίας. Ποιο είναι όμως το προφίλ αυτών που θα χάσουν ευκολότερα τους φίλους τους;
Την απάντηση επιχειρεί να δώσει η Bella DePaulo, Ph.D, ψυχολόγος και επιστημονική συνεργάτιδα στο Τμήμα Ψυχολογίας και Σπουδών του Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σάντα Μπάρμπαρα, ερμηνεύοντας τα ευρήματα μιας μεγάλης μελέτης με επικεφαλής τον Δρ Matthijs Kalmijn, η οποία δημοσιεύτηκε στο Social Networks.
Στη μελέτη συμμετείχαν 3.000 σχεδόν ενήλικες κάτω των 65 ετών, ένα αντιπροσωπευτικό εθνικό δείγμα Ολλανδών που περιελάμβανε single που δεν έβγαιναν ραντεβού με κάποιον/α είτε έβγαιναν με το ίδιο πρόσωπο για τουλάχιστον τρεις μήνες και έπειτα παντρεμένα ζευγάρια ή σε συμβίωση χωρίς παιδιά, με μικρά παιδιά -το μικρότερο παιδί κάτω από έξι ετών-, με μεγαλύτερα παιδιά είτε με παιδιά που όμως είχαν φύγει από το σπίτι. Επιπλέον, στο δείγμα συμπεριελήφθησαν διαζευγμένοι και άτομα που παντρεύτηκαν ξανά.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αναφέρουν:
- τον αριθμό των φίλων τους κατονομάζοντας έως πέντε από τους καλύτερους, εξαιρουμένων συζύγων και παιδιών
- τη συχνότητα των επαφών με τους φίλους, πόσο συχνά δηλαδή επικοινωνούσαν στη διάρκεια ενός μήνα
- τους κοινούς φίλους, ούτως ειπείν όσους είχαν αποκτήσει μαζί τα ζευγάρια
- τον χρόνο που περνούσαν με τους φίλους παρουσία του/της συζύγου/συντρόφου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο ο αριθμός στενών φίλων όσο και ο χρόνος που περνούσαν μαζί συρρικνώθηκαν σε όλες τις ομάδες. Ειδικότερα:
- οι single που δεν έβγαιναν ραντεβού είχαν τους περισσότερους φίλους (τέσσερις κατά μέσο όρο) ενώ οι γονείς που τα παιδιά μετακόμισαν από το σπίτι τους λιγότερους (τρεις κατά μέσο όρο)
- οι διαζευγμένοι άνδρες είχαν λιγότερους φίλους απ΄όσους δεν παντρεύτηκαν ποτέ
- άνδρες και γυναίκες single και χωρίς κάποιο πρόσωπο ενδιαφέροντος έβλεπαν ή επικοινωνούσαν με τους φίλους τους 14 και 13 φορές τον μήνα αντίστοιχα, ενώ σε αντιστοιχία φύλου για τους γονείς με τα παιδιά εκτός πατρικής εστίας η συχνότητα ήταν πέντε και έξι φορές τον μήνα
- τα συστηματικά ραντεβού συναισθηματικής φύσης με ένα άτομο σχετίστηκαν με μείωση στις επαφές με τους φίλους και για τα δύο φύλα, με τους άνδρες να «χάνονται» ακόμα περισσότερο από τους φίλους σε περίπτωση συμβίωσης.
Αξίζει να σταθεί κανείς στον αντίκτυπο της σχέσης ή του γάμου στις φιλίες, για τα οποία οι απαντήσεις έδειξαν ότι:
- η αλλαγή του στάτους από «single» σε «δεσμευμένη» επηρεάζει λιγότερο τις γυναίκες, οι οποίες χάνουν δυσκολότερα τις φίλες και τους φίλους τους
- οι κοινοί φίλοι κερδίζουν έδαφος όσο στενεύει η σχέση του ζευγαριού, αποτελώντας το 20-25% του φιλικού κύκλου κατά τη φάση των ραντεβού και έπειτα το 50% ή και περισσότερο όταν η σχέση επισημοποιείται μέσω ενός γάμου ή συμβίωσης ιδίως απουσία παιδιών
- τα ζευγάρια στη φάση γνωριμίας και τα παντρεμένα ή σε συμβίωση χωρίς παιδιά αποτελούν τα δύο άκρα και όσον αφορά την επαφή με φίλους παρουσία συζύγου/συντρόφου, η οποία γίνεται έντονη όταν ο δεσμός επισημοποιείται
- η απόκτηση του πρώτου παιδιού ωστόσο θα σημάνει για τη γυναίκα και τον περιορισμό της παρουσίας του συντρόφου όσο βρίσκεται με τις φίλες/ τους φίλους της.
«Όπως ισχύει για όλες τις μελέτες», σημειώνει καταληκτικά η Δρ DePaulo, «τα αποτελέσματα αφορούν τον μέσο όρο ανά περίπτωση. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι περιγραφικές του κάθε ατόμου. Μερικοί άνθρωποι θα πολλαπλασιάσουν τους φίλους του με την πάροδο του χρόνου αντί να τους χάνουν».