Νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Μοlecular Psychiatry» του ομίλου Nature έδειξε ότι η COVID-19 πυροδοτεί την ίδια φλεγμονώδη απόκριση στον εγκέφαλο με τη νόσο του Πάρκινσον. Το νέο εύρημα δείχνει έναν μελλοντικό κίνδυνο για νευροεκφυλιστικά νοσήματα στα άτομα που νόσησαν με COVID-19 – την ίδια στιγμή όμως δείχνει και τον δρόμο για πιθανή θεραπεία.
Η μικρογλοία στο «μικροσκόπιο»
«Μελετήσαμε την επίδραση του ιού στα ανοσοκύτταρα του εγκεφάλου, τη μικρογλοία, η οποία αποτελεί ‘κλειδι’ για την εξέλιξη νευροεκφυλιστικών νόσων του εγκεφάλου όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος Αλτσχάιμερ» ανέφερε ένας εκ των δύο επικεφαλής της μελέτης, ο καθηγητής της Σχολής Βιοϊατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ Τρεντ Γούντραφ.
Ο «θυμός» των κυττάρων
Ο καθηγητής εξήγησε ότι με την ομάδα του καλλιέργησαν ανθρώπινα κύτταρα μικρογλοίας στο εργαστήριο και τα μόλυναν με τον ιό SARS-CoV-2. «Ανακαλύψαμε ότι τα κύτταρα ‘θύμωσαν’, ενεργοποιώντας το ίδιο μονοπάτι το οποίο οι πρωτεΐνες της Πάρκινσον και της Αλτσχάιμερ ενεργοποιούν, το μονοπάτι των φλεγμονωδών σωματίων».
Η «φωτιά» στον εγκέφαλο
Ο έτερος επικεφαλής της μελέτης δρ Αλμπορνόζ Μπαλμασέντα, επίσης από τη Σχολή Βιοϊατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ, σημείωσε ότι η πυροδότηση του μονοπατιού των φλεγμονωδών σωματίων ανάβει «φωτιά» στον εγκέφαλο, η οποία ξεκινά μια χρόνια και διαρκή διαδικασία καταστροφής των νευρώνων. «Είναι ένα είδος ‘σιωπηλού δολοφόνου’, καθώς δεν εκδηλώνονται συμπτώματα για πολλά χρόνια» είπε ο ερευνητής και προσέθεσε ότι ίσως αυτό εξηγεί το γιατί ορισμένα άτομα που νόσησαν με COVID-19 είναι πιο ευάλωτα στην εμφάνιση νευρολογικών συμπτωμάτων παρόμοιων με αυτών της νόσου του Πάρκινσον.
Περισσότερο «λάδι στη φωτιά» της προδιάθεσης για νευροεκφυλιστικά νοσήματα
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η πρωτεΐνη-ακίδα του SARS-CoV-2 ήταν αρκετή για να ξεκινήσει τη διαδικασία νευροεκφύλισης η οποία στη συνέχεια εντεινόταν όταν υπήρχαν ήδη πρωτεΐνες στον εγκέφαλο που συνδέονταν με την Πάρκινσον. «Ετσι αν κάποιος έχει ήδη προδιάθεση για Πάρκινσον, το να νοσήσει με COVID-19 είναι σαν να ρίχνει περισσότερο ‘λάδι’ στη ‘φωτιά’ του εγκεφάλου» είπε ο καθηγητής Γούντραφ. «Το ίδιο ισχύει και σε ό,τι αφορά την προδιάθεση για Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας που έχουν συνδεθεί με τα φλεγμονώδη σωμάτια».
Πιθανή θεραπεία
Και μπορεί όλα αυτά να είναι άκρως ανησυχητικά, υπάρχουν όμως και τα αισιόδοξα νέα καθώς από τη μελέτη προέκυψε μια πιθανή θεραπεία. Συγκεκριμένα οι ερευνητές χορήγησαν σε ποντίκια αναστολείς που αναπτύχθηκαν στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ οι οποίοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με Πάρκινσον. «Είδαμε ότι τα φάρμακα μπλόκαραν επιτυχώς το μονοπάτι της φλεγμονής που είχε ενεργοποιηθεί από την COVID-19, με αποτέλεσμα να ‘σβήσει η φωτιά’ στον εγκέφαλο» υπογράμμισε ο δρ Αλμπορνόζ Μπαλμασέντα. «Το φάρμακο μείωσε τη φλεγμονή τόσο σε μολυσμένα με COVID-19 ποντίκια όσο και σε ανθρώπινα μικρογλοία, μαρτυρώντας ότι μπορούμε να έχουμε μια πιθανή θεραπευτική προσέγγιση για την πρόληψη της νευροεκφύλισης στο μέλλον».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Γούντραφ παρότι απαιτούνται τώρα περαιτέρω μελέτες, πιθανότατα εντοπίστηκε μια νέα προσέγγιση θεραπείας για έναν ιό «ο οποίος φαίνεται να έχει τεράστιες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία».