Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρουσίασε την ομάδα των επιστημόνων που θα αναλάβουν να μελετήσουν νέους παθογόνους παράγοντες και να αποτρέψουν μελλοντικές πανδημίες, ένα βαρύ έργο υπό τη σκιά της έρευνας για την προέλευση της Covid-19, η οποία καθυστερεί.
Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί ή επανεμφανιστεί πολλοί παθογόνοι παράγοντες, όπως ο κορωνοϊός MERS-CoV, η γρίπη των πτηνών, οι ιοί Λάσα, Έμπολα και, πιο πρόσφατα απ’ όλους, ο SARS-CoV-2 που προκαλεί την πανδημία της Covid-19.
«Η εμφάνιση νέων ιών ικανών να προκαλέσουν επιδημίες και πανδημίες είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα της φύσης και, αν ο SARS-CoV-2 είναι ο πιο πρόσφατος από αυτούς τους ιούς, σίγουρα δεν θα είναι ο τελευταίος», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
Καθώς η πανδημία απέδειξε ότι ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ο ΠΟΥ ανακοίνωσε το καλοκαίρι τη συγκρότηση μιας «Επιστημονικής Συμβουλευτικής Ομάδας για την προέλευση νέων παθογόνων παραγόντων», την αποκαλούμενη SAGO. Από τους 700 επιστήμονες που δήλωσαν υποψήφιοι για μέλη της, ο ΠΟΥ επέλεξε τους 26. Μεταξύ αυτών είναι ο Γερμανός ιολόγος Κρίστιαν Ντρόστεν, η Δρ Ίνγκερ Ντέιμον του αμερικανικού CDC, ο Ζαν-Κλοντ Μανουγκερά, ιολόγος στο Ινστιτούτο Παστέρ της Γαλλίας και ο Γιουνγκούι Γιανγκ, ο αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Γονιδιωματικής του Πεκίνου.
Αποστολή τους είναι να ερευνήσουν πιθανούς νέους παθογόνους παράγοντες αλλά και να εξετάσουν και πάλι την προέλευση του SARS-CoV-2.
«Αυτή η συμβουλευτική ομάδα θα προτείνει στον ΠΟΥ πιθανά μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν κατεπειγόντως, στη συνέχεια ο ΠΟΥ θα εργαστεί με όλες τις χώρες μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, για να συμπεράνει τι θα πρέπει να γίνει (…) Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο», είπε η Μαρία Βαν Κέρκοβ, η υπεύθυνη για τη διαχείριση της πανδημίας.
«Τελευταία ευκαιρία»
Στις 13 Αυγούστου η Κίνα απέρριψε την έκκληση του ΠΟΥ για μια νέα επιτόπια έρευνα, κρίνοντας επαρκή την πρώτη.
Όμως η Βαν Κέρκοβ είπε ότι αναμένει πως η SAGO θα συστήσει να γίνουν γρήγορα νέες μελέτες στην Κίνα και ενδεχομένως αλλού και ζήτησε από όλες τις χώρες να συνεργαστούν.
«Είναι ίσως η τελευταία μας ευκαιρία για να καταλάβουμε την προέλευσης αυτού του ιού», πρόσθεσε από την πλευρά του ο Μάικλ Ράιαν, ο διευθυντής του προγράμματος εκτάκτων υγειονομικών καταστάσεων του ΠΟΥ.
Από τη Γενεύη, ο πρεσβευτής της Κίνας Τσεν Σου είπε νωρίτερα στους δημοσιογράφους που είναι διαπιστευμένοι στον ΟΗΕ ότι δεν εξαρτάται από τους πολιτικούς να αποφασίσουν το πού θα πρέπει να μεταβούν οι ειδικοί. Μετά τη συγκρότηση αυτής τη ομάδας «θα κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για να στηρίξουμε τον ΠΟΥ και να συνεργαστούμε μαζί της όσον αφορά την επιστημονική μελέτη της προέλευσης», πρόσθεσε ο Κινέζος διπλωμάτης Φενγκ Γιονγκ, αρμόδιος για θέματα δημόσιας υγείας.
Ορισμένοι από τους ειδικούς που επιλέχθηκαν για τη SAGO μετείχαν ήδη στην επιστημονική αποστολή που μελέτησε την προέλευση της Covid-19 στην Κίνα, όπως η Ολλανδή Μάριον Κούπμανς και ο Βιετναμέζος Χουνγκ Νγκουγιέν. Οι εμπειρογνώμονες στην έκθεσή τους, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 29 Μαρτίου, ανέφεραν τέσσερα σενάρια, λιγότερο ή περισσότερο πιθανά. Το πιθανότερο, κατ’ αυτούς, είναι να μεταδόθηκε ο κορωνοϊός στον άνθρωπο από κάποιο ζώο που με τη σειρά του μολύνθηκε από νυχτερίδες. Η πιθανότητα να προήλθε από κάποιο ατύχημα σε επιστημονικό εργαστήριο κρίθηκε «εξαιρετικά απίθανη», γεγονός που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις. Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ στη συνέχεια δήλωσε ότι το ατύχημα σε εργαστήριο δεν μπορεί να αποκλειστεί όσο δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις.