Ζήτημα… ελευθερίας και επιστροφή στην κανονικότητα είναι για όλο τον πλανήτη η απαλλαγή από την πανδημία του κοροναϊού, όσο όμως θα υπάρχουν ανεμβολίαστοι πολίτες θα υπάρχουν και μεταλλάξεις του ιού, από τις οποίες οι επιστήμονες θα τρέχουν πίσω τους για να βρουν το νέο χάπι ή το νέο εμβόλιο.
Το 2021 μπήκε πέρυσι με μια ελπίδα ζωγραφισμένη στα πρόσωπα όλων καθώς οι επιστήμονες έκαναν λόγο για ένα «όπλο» που θα βοηθούσε στην καταπολέμηση του ιού. Κι ενώ τα πρώτα δείγματα ήταν ενθαρρυντικά, καθώς ο κόσμος έσπευδε να εμβολιαστεί, μετά τα μέσα της χρονιάς σε αρκετές χώρες, οι εμβολιασμοί κάπου «κόλλησαν» και δεν προχωρούσαν με τόσο γοργούς ρυθμούς όσο θα ήθελαν οι ειδικοί.
Κάπου εκεί, χτύπησε η μετάλλαξη Δέλτα, με τα νοσοκομεία να κατακλύζονται από ασθενείς και να σημειώνονται ρεκόρ εισαγωγών και θανάτων – στην Ελλάδα το «μαύρο» αυτό ρεκόρ σημειώθηκε στις 14 Δεκεμβρίου με 130 θανάτους. Τα πράγματα έδειχναν να πηγαίνουν καλύτερα, με αργούς βέβαια ρυθμούς, όμως τότε ήρθαν τα νέα από την Νότια Αφρική.
Η μετάλλαξη Όμικρον, όπως ονομάστηκε, μπερδεύοντας τους ξένους με το ελληνικό όνομά της, σάρωσε με ταχύτατους ρυθμούς τη χώρα αυτή και εξαπλώθηκε ραγδαία σε όλο τον κόσμο, παρά τα μέτρα που έσπευσαν να πάρουν πολλές χώρες.
Ωστόσο, όπως διαπίστωσαν οι ειδικοί, η νέα αυτή μετάλλαξη μπορεί να εξαπλώνεται πολύ πιο γρήγορα από την Δέλτα, αλλά δεν προκαλεί τόσους πολλούς θανάτους – στη Βρετανία, όπου κάθε μέρα σημειώνεται νέο ρεκόρ κρουσμάτων κοροναϊού, οι θάνατοι από την μετάλλαξη αυτή, μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Επίσης, η Όμικρον προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα, τα οποία διαφέρουν από αυτά της μετάλλαξης Δέλτα.
Με ανάμεικτα συναισθήματα μπαίνει το 2022
Το 2022 μπήκε λοιπόν με ανάμεικτα συναισθήματα. Από την μία, η αύξηση των κρουσμάτων που σχεδόν καθημερινά φτάνει σε νέα ύψη και από την άλλη οι καθησυχαστικές απόψεις των ειδικών, που σύμφωνα και με τις μελέτες, η μετάλλαξη Όμικρον προκαλεί πιο ήπια νόσηση σε σχέση με τις άλλες μεταλλάξεις.
Και κάπου εκεί αρχίζει να αχνοφαίνεται μία ελπίδα. Ελπίδα πως ίσως πλησιάζει το τέλος του κοροναϊού, καθώς μπορεί η νέα κυρίαρχη πια μετάλλαξη – στην Ελλάδα η νέα αυτή μετάλλαξη έχει φτάσει ήδη στο 62% των νέων κρουσμάτων – να σηματοδοτεί την είσοδο του ιού σε μια πιο μεταδοτική μεν αλλά λιγότερο επικίνδυνη φάση, κάτι που σημαίνει πως ο ιός αρχίζει σταδιακά να γίνεται ενδημικός αντί για πανδημικός. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ναι μεν δε θα ξημερώσει μια μέρα που θα έχουμε ξεμπερδέψει από τον κοροναϊό, αλλά θα συνεχίσουμε να τον έχουμε όπως την γρίπη, καθώς η κατάσταση θα είναι υπό έλεγχο και τα θύματα θα είναι ολοένα και λιγότερα καθώς θα υπάρχουν πιθανότατα ετήσιοι εμβολιασμοί.
«Πιστεύω πως είναι πιθανό να δούμε αυτό το κύμα να έρχεται και να φεύγει και πως η άνοιξη και το καλοκαίρι θα είναι πολύ καλύτερα από ό,τι δείχνουν τώρα» δήλωσε ο Λέβι, διευθυντής του προγράμματος εμβολιασμού στο νοσοκομείο Παίδων της Βοστόνης. «Θα υπάρξουν λιγότερα κρούσματα και πάλι, το επόμενο φθινόπωρο και τον χειμώνα θα δούμε μια έξαρση ιογενών ασθενειών, κοροναϊών, γρίπης και άλλων, αλλά θα είναι περισσότερο ένας ενδημικός κύκλος. Θα είναι ένας καλύτερος χειμώνας, όπως και αυτός ο χειμώνας που παρά τις όποιες προκλήσεις, είναι ακόμα καλύτερος από τον προηγούμενο χειμώνα».
Αλλά αυτός ο κοροναϊός αλλάζει και εκπλήσσει συχνά – και δεν υπάρχει κάποιο επίσημο σημείο αναφοράς για το πότε θα τελειώσει η πανδημία και πότε θα ξεκινήσει μια νέα κανονικότητα. «Δεν υπάρχει καν μία μέτρηση για να πούμε ότι κάτι είναι επιδημία ή πανδημία» λέει ο δρ. Άρνολντ Μόντο, καθηγητής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και αναπληρωτής πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Εμβολίων και Συναφών Βιολογικών Προϊόντων της Αμερικανικής Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων.
«Όλα αυτά δε βασίζονται σε κανόνες. Βασίζονται συνήθως στο τι πρέπει να κάνετε για να ελέγξετε το ξέσπασμα» λέει ο Μόντο. «Αυτό που είναι τόσο διαφορετικό εδώ είναι πως τα εμβόλιά μας είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από αυτό που βλέπουμε συνήθως».
Υπάρχουν όμως και κακά νέα
Τα άσχημα νέα έχουν να κάνουν με την δύναμη του ιού να αλλάζει και να εξελίσσεται. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα μπορούσε να είναι το μέλλον του κοροναϊού΄– και η εμφάνιση των μεταλλάξεων, όπως η Δέλτα και η Όμικρον, έχει αλλάξει την τροχιά.
«Με την αλλαγή στα μοτίβα μετάδοσης, όπως έχουν εμφανιστεί οι μεταλλάξεις – το αποκαλώ παρέλαση μεταλλάξεων – βλέπουμε τώρα πολύ πιο εκτεταμένη μετάδοση και πολύ πιο ομοιόμορφη εξάπλωση παγκοσμίως. Αυτό καθιστά πιο δύσκολη την κήρυξη του τέλος της πανδημίας» είπε ο Μόντο. «Επειδή έχει αλλάξει όλο το μοτίβο εξάπλωσης και μπορεί να υπάρχουν ακόμη θύλακες που πραγματικά δεν έχουν περάσει από τα κύματα που έχει περάσει ο υπόλοιπος κόσμος».
Νέα φάρμακα στη μάχη κατά του κορωνοϊού
Βέβαια, από την άλλη, οι φαρμακοβιομηχανίες παράγουν συνεχώς νέα εμβόλια τα οποία σχεδιάζονται για να καταπολεμούν τις νέες μεταλλάξεις που τυχόν προκύπτουν., Στη μάχη έχουν μπει και τα μονοκλωνικά που χορηγούνται σε ασθενείς από τις πρώτες ημέρες της εμφάνισης των συμπτωμάτων, ενώ νέες ελπίδες δημιουργούν και τα χάπια που θα αρχίσουν να χορηγούνται πολύ σύντομα και στη χώρα μας.
Μάλιστα, όπως ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στο νοσοκομείο «Σωτηρία», η Ελλάδα θα είναι μία από τις πρώτες χώρες που θα λάβει το νέο αυτό χάπι της Pfizer, το οποίο είναι αποτελεσματικό και κατά της μετάλλαξης Όμικρον και το οποίο έλαβε ήδη έγκριση στη Βρετανία. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός δήλωσε χθες: «θα έχουμε πια στη διάθεσή μας πολύ σύντομα και τα καινούργια φάρμακα για τον κοροναϊό τα οποία θα χορηγούνται τις πρώτες ημέρες από τη στιγμή που κάποιος διαγνωστεί (μετά και από τα μονοκλωνικά -είδα μάλιστα εδώ και την ταμπέλα για το πού χορηγούνται τα μονοκλωνικά στο νοσοκομείο), είναι φάρμακα τα οποία φαίνεται ότι είναι αποτελεσματικά και κατά της μετάλλαξης Όμικρον. Θα είμαστε από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που θα τα παραλάβει και με βάση τα πρωτόκολλα τα οποία θα καθορίσουν οι ειδικοί θα μπορούμε να τα χορηγήσουμε».
Εν κατακλείδι, ο κοροναϊός ήρθε για να μείνει, ωστόσο, όπως τονίζουν οι ειδικοί, φαίνεται πως πλέον εξασθενεί και σιγά σιγά θα γίνει ενδημικός.