Η Covid-19 είναι μια από τις φονικότερες πανδημίες που έπληξαν τον πλανήτη εδώ και πάνω από έναν αιώνα, σύμφωνα με την ομάδα των ερευνητών με επικεφαλής ειδικούς από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα στην Ιταλία, που μελέτησαν την εξάπλωση των νόσων ανά την υφήλιο τους τελευταίους τέσσερις αιώνες για να προβλέψουν μελλοντικούς κινδύνους.
Κι όπως διαπίστωσαν, από στατιστικής άποψης οι ακραίες πανδημίες δεν είναι τόσο σπάνιες, όπως θεωρείτο κι ότι εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα και μάλιστα η επόμενη αναμένεται μέχρι το 2080.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι πιθανότητες μιας πανδημίας παγκόσμιας κλίμακας με παρόμοιες επιπτώσεις σαν εκείνες της Covid-19 κυμαίνονται σε ποσοστό 2% κάθε χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι κάποιος που γεννήθηκε το 2000 θα έχει πιθανότητες περίπου 38% να ζήσει μια πανδημία μέχρι τα 60ά γενέθλιά του.
Αν και δεν διερεύνησαν επακριβώς τους λόγους που αυξάνονται οι κίνδυνοι των πανδημιών, σημειώνουν ότι πιθανώς αυτό να οφείλεται εν μέρει στην αύξηση του πληθυσμού της Γης, τα συστήματα τροφίμων, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την ολοένα και συχνότερη επαφών ανθρώπων με ζώα – ξενιστές ιών. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η πιθανότητα μιας νέας μεγάλης πανδημίας «αυξάνεται» και γι’ αυτό θα πρέπει να προετοιμαστούμε καλύτερα για τους μελλοντικούς κινδύνους.
Ο Μάρκο Μαράνι, συντάκτης της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν νέες στατιστικές μεθόδους για να μετρήσουν την κλίμακα και τη συχνότητα των επιδημιών χωρίς άμεση ιατρική παρέμβαση κι η ανάλυσή τους κάλυψε από την πανώλη, την ευλογιά, τη χολέρα και τον τύφος μέχρι μια σειρά νέων ιών της γρίπης τα τελευταία 400 χρόνια.
Βρήκαν, λοιπόν, σημαντική μεταβλητότητα στον ρυθμό με τον οποίο εμφανίστηκαν πανδημίες στο παρελθόν, αλλά επίσης βρήκαν μοτίβα στη συχνότητα εμφάνισής τους, πράγμα που τους επέτρεψε να προβλέψουν την πιθανότητα να συμβούν ξανά παρόμοιας κλίμακας πανδημίες. «Το σημαντικότερο συμπέρασμα είναι ότι μεγάλες πανδημίες όπως η COVID-19 και η ισπανική γρίπη είναι σχετικά πιθανές», δήλωσε ο Γουίλιαμ Παν του Πανεπιστημίου Ντιουκ, που συνυπογράφει τη μελέτη. «Η κατανόηση του γεγονότος ότι οι πανδημίες δεν είναι τόσο σπάνιες θα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα τις προσπάθειες πρόληψης και ελέγχου τους στο μέλλον», πρόσθεσε.
Στην περίπτωση της πιο θανατηφόρας πανδημίας στη σύγχρονη ιστορία, εκείνης της λεγόμενης Ισπανικής Γρίπης, που προκάλεσε τον θάνατο άνω των 30 εκατ. ανθρώπων από το 1918 έως το 1920, ο κίνδυνος να συμβεί ξανά κάτι παρόμοιο κυμαίνεται από 0,3 % έως 1,9 % ετησίως, δηλαδή από στατιστικής άποψης είναι πιθανό να ξανασυμβεί μια τέτοια ακραία πανδημία μέσα στα επόμενα 400 χρόνια. Παράλληλα μελέτησαν τον αυξανόμενο ρυθμό εμφάνισης νέων παθογόνων, όπως ο SARS-CoV-2 στα τελευταία 50 χρόνια και διαπίστωσαν ότι η πιθανότητα πανδημιών από νέους ιούς πιθανώς θα τριπλασιαστεί τις επόμενες δεκαετίες, πράγμα που σημαίνει ότι μια πανδημία παρόμοιας κλίμακας όπως αυτή της Covid-19 είναι πιθανή εντός ενός διαστήματος 59 ετών, «πολύ μικρότερο από εκείνο που αναμενόταν».
Παράλληλα υπολόγισαν την πιθανότητα μιας πανδημίας ικανής να εξαλείψει κάθε ανθρώπινη ζωή, και διαπίστωσαν ότι στατιστικά κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί μέσα στις επόμενες 12 χιλιετίες. «Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να χαλαρώσουμε για 59 χρόνια, ούτε ότι είμαστε μακριά από μια καταστροφή στην κλίμακα της ισπανικής γρίπης για άλλα 300 χρόνια», λέει ο Γκέιμπριελ Κέιτουλ του Πανεπιστημίου Ντιουκ, που μετείχε στην μελέτη. «Τέτοια γεγονότα είναι εξίσου πιθανά σε κάθε χρονική περίοδο», εξηγεί, προσθέτοντας ότι όταν συμβαίνει σήμερα μια από τις πλημμύρες που αναμένονται κάθε εκατό χρόνια, «μπορεί κανείς να υποθέσει λανθασμένα ότι θα περάσουν άλλα εκατό, πριν βιώσει και πάλι μια τέτοια καταστροφή. Αλλά αυτή η εντύπωση είναι ψευδής. Μπορεί και του χρόνου να ξανασυμβεί μια από τις πλημμύρες που συμβαίνουν κάθε εκατό χρόνια»…