Εκτός από τα επίμονα συμπτώματα, οι ασθενείς με μακρά Covid έχουν να αντιμετωπίσουν και την αβεβαιότητα που φέρνει το μυστηριώδες, άγνωστης διάρκειας σύνδρομο.
Μεγάλη μελέτη στο Ισραήλ δίνει τώρα ενθαρρυντικές ενδείξεις, καθώς διαπιστώνει ότι τα περισσότερα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν εντός ενός έτους, τουλάχιστον για όσους πέρασαν την Covid-19 ελαφρά και δεν χρειάστηκαν νοσηλεία.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται αυτή την εβδομάδα στο έγκριτο British Medical Journal, δείχνει ακόμα ότι οι εμβολιασμένοι ασθενείς που προσβλήθηκαν από κοροναϊό αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο επίμονων αναπνευστικών δυσκολιών, συγκριτικά με τα ανεμβολίαστα άτομα.
«Η μελέτη μας υποδεικνύει ότι οι ασθενείς ήπιας Covid-19 αντιμετωπίζουν μικρό κίνδυνο επιπτώσεων στην υγεία και ότι οι περισσότερες από αυτές υποχωρούν εντός ενός έτους από τη διάγνωση» λένε οι ερευνητές σε ξεχωριστή ανακοίνωση του BMJ.
«Είναι σημαντικό ότι ο κίνδυνος επίμονης δύσπνοιας ήταν μειωμένος στους εμβολιασμένους ασθενείς με λοίμωξη διαφυγής, συγκριτικά με τα ανεμβολίαστα άτομα, ενώ ο κίνδυνος για άλλες επιπτώσεις στην υγεία ήταν συγκρίσιμος στις δύο ομάδες» προσθέτουν.
Η ανάλυση αφορά πάντως μόνο τους ασθενείς με ήπια Covid-19, καθώς δεν εξέτασε τη διάρκεια των συμπτωμάτων σε ασθενείς που είχαν νοσηλευτεί λόγω κοροναϊού. Παραμένει ασαφές αν οι ασθενείς που πέρασαν σοβαρή λοίμωξη μπορεί να υποφέρουν από συμπτώματα για πάνω από έναν χρόνο.
Προηγούμενη μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο στο Nature Communications έδινε πιο δυσοίωνα ευρήματα, καθώς διαπίστωνε ότι οι περισσότεροι ασθενείς που υποφέρουν από long Covid έναν χρόνο μετά την αρχική λοίμωξη θα συνεχίσουν να εμφανίζουν συμπτώματα και στους 18 μήνες.
Σύγκριση μεταξύ ασθενών και υγιών
Αν και ακόμα δεν υπάρχει ομόφωνα αποδεκτός ορισμός, ως long Covid θεωρούνται συνήθως συμπτώματα που επιμένουν ή πρωτοεμφανίζονται τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες μετά την αρχική λοίμωξη.
Τον Μάρτιο του 2022, περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα στη Βρετανία, ή το 2,4% του πληθυσμού, είχαν αναφέρει συμπτώματα long Covid, κυρίως κόπωση, δύσπνοια, απώλεια όσφρησης και όρασης και δυσκολία στη συγκέντρωση.
Θέλοντας να εκτιμήσουν την κατάσταση των ασθενών ένα χρόνο μετά τη λοίμωξη, αλλά και να προσδιορίσουν παράγοντες κινδύνου, οι ερευνητές συνέκριναν εθελοντές που δεν είχαν προσβληθεί από Covid-19 με ασθενείς που είχαν διαγνωστεί με ήπια Covid έναν χρόνο νωρίτρα.
Η ανάλυση συμπεριέλαβε δεδομένα για 2 εκατομμύρια ασφαλισμένους στο Ισραήλ που υποβλήθηκαν σε τεστ κοροναϊού από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Οκτώβριο του 2021.
Οι ερευνητές συνέκριναν την παρουσία 70 διαφορετικών συμπτωμάτων που συνδέονται με την long Covid ανάμεσα στην ομάδα των υγιών ασφαλισμένων και την ομάδα των ασθενών Covid-19. Φρόντισαν να σταθμίσουν τα αποτελέσματα λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως το φύλο, η ηλικία, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και τα υποκείμενα νοσήματα.
Σε σύγκριση με την ομάδα υγιών ασφαλισμένων, όσοι είχαν περάσει ήπια Covid-19 ήταν πιθανότερο να εμφανίζουν προβλήματα υγείας ένα χρόνο μετά τη διάγνωση.
Η απώλεια γεύσης, οι δυσκολίες στη μνήμη και τη συγκέντρωση, η δύσπνοια, η κόπωση και η ζάλη ήταν τα πιο επίμονα συμπτώματα, ενώ η τριχόπτωση, ο πόνος στο στήθος, ο βήχας και οι μυαλγίες είχαν συνήθως μικρότερη διάρκεια.
Τα σοβαρότερα συμπτώματα έναν χρόνο μετά την αρχική λοίμωξη ήταν το αίσθημα κόπωσης, το οποίο παρατηρήθηκε σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, και οι δυσκολίες στην αναπνοή, οι οποίες όμως ήταν λιγότερο συχνές σε ασθενείς κάτω των 20 ετών.
Σε αντίθεση όμως με άλλες μελέτες, οι οποίες υποδεικνύουν ότι η μακρά Covid είναι συχνότερη στις γυναίκες, η ισραηλινή μελέτη δεν αναγνώρισε διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα.
Οι συντάκτες της αναγνωρίζουν ότι η ανάλυση πάσχει από ορισμένους περιορισμούς λόγω κενών στα δεδομένα του ασφαλιστικού φορέα. Υπάρχει εξάλλου περίπτωση να υπερεκτιμήθηκαν τα προβλήματα υγείας των ασθενών Covid-19, οι οποίοι ενδέχεται να απευθύνονταν σε γιατρό πιο συχνά από ό,τι οι υγιείς ασφαλισμένοι.
Ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης ήταν πάντως ότι ο εμβολιασμός μειώνει τον κίνδυνο επίμονης δύσπνοιας σε περίπτωση που η λοίμωξη εξελιχθεί σε μακρά Covid. Για άλλα συμπτώματα όμως το εμβόλιο δεν βρέθηκε να μειώνει τον κίνδυνο.