Σταθεροποίηση της πανδημίας που αναμένεται να οδηγήσει σε ύφεση τις επόμενες μία – δύο εβδομάδες, διαπιστώνουν οι ειδικοί τόσο από τα επιδημιολογικά δεδομένα που καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες, όσο και από τα αποτελέσματα στους ελέγχους των λυμάτων της Αττικής.
Η σταθεροποίηση και η ύφεση αποδίδεται στην παραλλαγή Όμικρον που πλέον επικρατεί σε ποσοστό 95%, αν και η παραλλαγή Δ φαίνεται να επιμένει και να μειώνεται με πολύ αργούς ρυθμούς.
Τα σχετικά στοιχεία, παρουσίασαν ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ Νίκος Θωμαϊδης και ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ Γκίκας Μαγιορκίνης, στο πλαίσιο Webinar για τη Δημόσια Υγείας με θέμα «Τι γνωρίζουμε για τη μετάλλαξη Όμικρον» που οργανώθηκε από το ΕΚΠΑ και συντόνισαν ο πρύτανης του ΕΚΠΑ καθ. Αθ. Δημόπουλος και ο καθηγητής κυτταρικής βιολογίας και βιοφυσικής Ιω. Τρουγκάκος.
Ο κ. Μαγιορκίνης, σημείωσε ότι δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιο κύμα στην Ελλάδα, με το 50% των εισαγωγών να οφείλονται πλέον στην Όμικρον, η οποία παρουσιάζει δραματική αύξηση στα λύματα.
Η νέα παραλλαγή, έχει μεγάλη διεισδυτικότητα, ξεφεύγει από το ανοσοποιητικό μας σύστημα και τα κρούσματά της εντοπίζονται στις νεότερες ηλικίες, αν και τελευταία οι ηλικίες που προσβάλλει έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν, γεγονός που προκαλεί ανησυχία στους επιστήμονες.
Πιο μεταδοτική και από την ιλαρά
Ο κ. Μαγιορκίνης σημείωσε ότι η μεταδοτικότητα της Όμικρον ξεπερνά ακόμη και αυτή της ιλαράς (θεωρείται η πιο μεταδοτική λοίμωξη), όμως παρατήρησε ότι τα κρούσματα δεν είναι πολλά στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Επεσήμανε ακόμη ότι η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις τρεις χώρες όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη μείωση κρουσμάτων αυτήν την εβδομάδα και πρόσθεσε ότι είναι πολύ πιθανό τα μέτρα στην εστίαση να επιτάχυναν την πτώση, προβλέποντας ότι θα περάσουμε σε ύφεση πολύ σύντομα αν συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα.
Αναφερόμενος στη νέα παραλλαγή, σημείωσε επίσης, ότι έχει τα υψηλότερα ποσοστά επαναμόλυνσης σε σχέση με τα προηγούμενα στελέχη, επειδή ξεφεύγει από την εξουδετερωτική ικανότητα των αντισωμάτων.
Τα λύματα
Μιλώντας στην εκδήλωση ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας Νίκος Θωμαΐδης, ανέφερε πως τα αποτελέσματα από τη διερεύνηση του ιού στα λύματα προηγούνται των κλινικών δειγμάτων, προαναγγέλλοντας περαιτέρω ύφεση των κρουσμάτων την επόμενη εβδομάδα.
Η πρώτη ανίχνευση της Όμικρον στα λύματα έγινε στις 20 Δεκεμβρίου όμως ήταν σταθερή και η μετάδοση της Δ, από τις 23-27 Δεκεμβρίου οι ρυθμοί της μετάδοσης της Όμικρον αυξάνονταν με ταυτόχρονη διάδοση και της Δέλτα και από την Πρωτοχρονιά η Όμικρον είναι σχεδόν καθολική (95%), ενώ μειώνεται η Δέλτα με πολύ αργούς ρυθμούς.
Εκτίμησε ότι μπορεί να έχουμε υποχώρηση της Όμικρον τόσο γρήγορα όσο εμφανίστηκε, όμως παρατήρησε την πολύ αργή αποχώρηση της Δέλτα και σημείωσε ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν θα παραμείνει το στέλεχος Δέλτα και με ποια συχνότητα.
Νοσηρότητα
Από την πλευρά του, ο καθ. Μικροβιολογίας Αθ. Τσακρής, επεσήμανε ότι επιβεβαιώθηκε η αυξημένη νοσηρότητα που προκαλεί η παραλλαγή Δέλτα, λόγω της συγκεκριμένης μετάλλαξης 681.
Ταυτόχρονα διαπιστώθηκε ότι η παραλλαγή Δέλτα, λόγω αλλαγών στην ακίδα με την οποία συνδέεται στα ανθρώπινα κύτταρα, ευνοεί την παραγωγή συγκυτίων στους πνεύμονες (ομάδα κυττάρων στα οποία το πρωτόπλασμα του ενός κυττάρου είναι συνεχές με εκείνο των παρακείμενων κυττάρων), γεγονός που ενδεχομένως να ευνοεί την ίνωση που δημιουργεί ο κοροναϊός στους πνεύμονες και αυξάνει τη βαρύτητα της νόσου.
Ο κ. Τσακρής, αναφερόμενος στην Όμικρον, επεσήμανε ότι πραγματικά είναι μικρότερες οι πιθανότητες σοβαρής λοίμωξης, έστω κι αν η μεταδοτικότητά της είναι πολύ μεγαλύτερη από τις προηγούμενες παραλλαγές και εξαιτίας του αυξημένου ρυθμού αναπαραγωγής R, αλλά και εξαιτίας του μειωμένου χρόνου επώασης.
Στη νοσηρότητα αναφέρθηκε και η καθηγήτρια Παιδιατρικής Βάνα Παπαευαγγέλου, σημειώνοντας πως η Όμικρον έχει χρόνο επώασης μόλις 3 ημέρες και τα κύρια συμπτώματά της είναι πονοκέφαλος, ρινική καταρροή, φτάρνισμα, πονόλαιμος και κόπωση, ενώ πουθενά δεν αναφέρεται η λαρυγγίτιδα, σύμπτωμα που βλέπουν οι γιατροί στους ενήλικες και στα παιδιά.
Αυτό που καταγράφεται είναι μεγαλύτερος πολλαπλασιασμός της Όμικρον στο βρογχικό επιθήλιο και όχι στον πνευμονικό ιστό τον οποίο προτιμά η Δέλτα, γεγονός που εξηγεί την κλινική εικόνα των δύο παραλλαγών.
Σε ότι αφορά τις νοσηλείες της Όμικρον, οι περισσότεροι εισάγονται λόγω αφυδάτωσης και όχι λόγω σοβαρής νόσου και παίρνουν εξιτήριο το αργότερο σε 4 ημέρες, αν και το 83% νοσηλεύεται για λιγότερο από 2 ημέρες. Σύμφωνα με μελέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχει 47% μειωμένη πιθανότητα να απευθυνθούν στα τμήματα επειγόντων περιστατικών όσοι προσβάλλονται από Όμικρον, ενώ οι πιθανότητες εισαγωγής μετά από επίσκεψη σε ΤΕΠ, είναι μειωμένες κατά 66%. Επίσης είναι πολύ μικρός ο κίνδυνος εισαγωγής σε ΜΕΘ και θανάτου.
Σήμερα στη χώρα η πληρότητα των κλινών είναι στο 67%, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει διαθεσιμότητα στο ΕΣΥ, αν και καθώς η διάρκεια της νοσηλείας είναι μικρή, ο φόρτος τελικά θα είναι μικρότερος από αυτόν που φοβόμαστε.
Δεν είναι γνωστό ακόμη για την Όμικρον, ποια είναι η βαρύτητά της για τους ανεμβολίαστους άνω των 50 ετών ή με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα και δεν είναι γνωστό αν παρά την ήπια νόσηση προκαλεί μακρά covid.
Ανοσία
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Αιματολογίας Ευ. Τέρπος σημείωσε πως δεν έχουμε ακόμη ορίσει το κατώφλι των αντισωμάτων για την ασφαλή προστασία από τη νόσο και όλοι χρησιμοποιούν το ποσοστό του 50% που αφορούσε το αρχικό στέλεχος, ενώ οι εκτιμήσεις κυμαίνονται μεταξύ 30-60% εξουδετέρωσης του ιού από τα αντισώματα, ώστε ο ασθενής να προφυλαχθεί από σοβαρή λοίμωξη.
Επίσης δεν είναι γνωστή η διάρκεια της κυτταρικής ανοσίας η οποία φαίνεται να είναι ισχυρή 1-2 μήνες μετά την 3η δόση, όμως κι αυτή μειώνεται.
Ο κ. Τέρπος σημείωσε ότι για την προστασία από την Δέλτα, νεώτερα δεδομένα, έδειξαν ότι η 3η δόση του εμβολίου εκτοξεύει τις τιμές των αντισωμάτων ακόμα ψηλότερα από τη δεύτερη εβδομάδα μετά τη δεύτερη δόση, αυξάνοντας την προστασία στο 97%.
Όμως για την Όμικρον η προστασία δεν είναι τόσο μεγάλη, παρότι οι τίτλοι αντισωμάτων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.