Eνα 24ωρο μετά την αναστολή της φάσης 3 των δοκιμών του υποψήφιου εμβολίου της κατά του νέου κορωνοϊού λόγω ενός πιθανού σοβαρού νευρολογικού προβλήματος η AstraZenece βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλά ερωτηματικά σχετικά με το τι ακριβώς προκάλεσε το πρόβλημα και κατά πόσον συνδέεται με το εμβόλιο.
Η AstraZeneca και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης επιβεβαίωσαν την Τρίτη ότι σταμάτησαν τον πειραματικό εμβολιασμό των συμμετεχόντων καθώς ασθένησε μία εθελόντρια στη Βρετανία. Ο διευθυντής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ Φράνσις Κόλινς είπε σε επιτροπή της Γερουσίας χθες ότι οι δοκιμές του εμβολίου σταμάτησαν λόγω ενός «προβλήματος στο νωτιαίο μυελό» και συγκεκριμένα έκανε λόγο για «εγκάρσια μυελίτιδα», μια νευρολογική διαταραχή που προκαλεί φλεγμονή στο νωτιαίο μυελό. Αν η έρευνα της AstraZeneca επιβεβαιώσει ότι αυτό σχετίζεται με το εμβόλιο, τότε όλες οι δόσεις που έχουν ήδη παρασκευαστεί θα καταστραφούν, τόνισε.
Ωστόσο, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Πασκάλ Σόριοτ, είπε σε επενδυτές σε τηλεδιάσκεψη χθες ότι δεν υπάρχει οριστική διάγνωση για την υπόθεση κι ότι θα γίνουν κι άλλες εξετάσεις, όπως είπε η εκπρόσωπος του φαρμακευτικού κολοσσού Μισέλ Μάιξελ. «Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων θα δοθούν σε ανεξάρτητη επιτροπή ασφάλειας, η οποία και θα βγάλει την οριστική διάγνωση», πρόσθεσε.
Ενώ ο ίδιος ο Σόριοτ υπογράμμισε ότι η κατάσταση της Βρετανίδας ασθενούς βελτιώνεται και πιθανότατα θα πάρει εξιτήριο από το νοσοκομείο την Τετάρτη.
Η ΑstraZeneca ξεκίνησε στα τέλη Αυγούστου να στρατολογεί 30.000 εθελοντές στις ΗΠΑ για την φάση τρία των δοκιμών. Το εμβόλιο δοκιμάζεται επίσης και σε χιλιάδες άτομα στη Βρετανία, καθώς και στη Βραζιλία και τη Νότια Αφρική και από τον ΠΟΥ το έχουν χαρακτηρίσει πιθανώς το πιο προηγμένο όσον αφορά την ανάπτυξή του. Αν και η αναστολή των δοκιμών του είναι απογοητευτική καθώς η υφήλιος περιμένει με αγωνία το εμβόλιο που θα βάλει φρένο στην φονική πανδημία του κορωνοϊού, ωστόσο, δεν είναι ασυνήθιστη, ενώ ειδικοί επισημαίνουν ότι υπάρχουν και καλά νέα στην αρνητική είδηση: «Είναι απόδειξη ότι οι έλεγχοι ασφαλείας είναι αδιαπραγμάτευτοι», λέει ο Κρεγκ Τζεν, επίκουρος καθηγητής Μικροβιολογίας, Ανοσολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι. «Δεν περίμεναν να νοσήσουν δέκα ασθενείς για να σταματήσουν την έρευνα. Δεν είμαστε πρόθυμοι να διακυβεύσουμε την ασφάλεια για να έχουμε ταχύτερα ένα εμβόλιο», είπε.
Αν και η παύση των δοκιμών συνιστά ίσως ένα πισωγύρισμα, οι ερευνητές είναι «πολύ προσεκτικοί», λέει ο δρ Άιζαακ Μπόγκοτς, λοιμωξιολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο του Τορόντο. «Γι’ αυτό ακριβώς γίνονται οι κλινικές δοκιμές της φάσης 3. Το ζητούμενο είναι η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα. Υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα που μπορείς να βρεις μόνον αν χορηγήσεις αυτό το εμβόλιο σε χιλιάδες ανθρώπους».
Η AstraZeneca δεν αποκάλυψε πως θα διεξάγει την έρευνα για τον ανεπιθύμητο περιστατικό, ούτε τις μεθόδους που ακολούθησε στην τρίτη φάση των δοκιμών του εμβολίου. Ο δρ Τζεν εκτιμά ότι οι ερευνητές θα μελετήσουν πολλές πιθανές αλληλεπιδράσεις και πιθανές αιτίες της αντίδρασης της ασθενούς, «έχοντας κατά νου ότι μπορεί να πρόκειται για κάτι εντελώς συμπτωματικό».
«Ποια ήταν ακριβώς η αντίδραση του οργανισμού της; Αποδίδεται στη σύνθεση εμβολίου; Έχει σχέση με τη χορήγηση του εμβολίου; Πώς χορηγήθηκε; Ποιος το διαχειρίστηκε; Έπασχε [η ασθενής] από υποκείμενο νόσημα; είπε. Ανάλογα με την τελική διάγνωση, οι δοκιμές μπορεί να επανέλθουν στην 2η φάση ή να ξαναρχίσει η 3η, ενώ όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν κατά πόσον είναι ασφαλές να συνεχίσουν.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times οι δοκιμές του εμβολίου της AstraZeneca μπορεί να επαναληφθούν ακόμη και την ερχόμενη εβδομάδα, άποψη με την οποία συμφωνεί ο καθηγητής Ρόμπερτ Μπόουι του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ: «Αν αποδειχθεί από την έρευνα ότι η ασθένεια είναι μεμονωμένο, άσχετο με το εμβόλιο περιστατικό, τότε αυτό ίσως σημαίνει ότι αναστολή των κλινικών δοκιμών από μία εβδομάδα έως έναν μήνα». Ο ίδιος τόνισε ότι η αναστολή είναι μάλλον απόρροια της υπερβολικής προσοχής κι όχι ενός προβλήματος με το εμβόλιο.