Παρά το γεγονός ότι τα μέτρα προστασίας κατά της πανδημίας έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό, οι ειδικοί ανησυχούν για έκτο κύμα πανδημίας, καθώς τις τελευταίες μέρες οι επαναμολύνσεις ειδικότερα και τα κρούσματα γενικότερα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση στη χώρα μας.
Οι ειδικοί από την πλευρά τους τονίζουν πως πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην ξεχνούμε τα μέτρα ατομικής προστασίας, ενώ το υπουργείο Υγείας τονίζει πως βρίσκεται ήδη σε ετοιμότητα σε περίπτωση αναζωπύρωσης του ιού.
«Βρισκόμαστε στην έναρξη του 6ου κύματος της πανδημίας»
«Βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο, όπου φαίνεται ότι έχουμε τη μεταστροφή και την αντικατάσταση του υπάρχοντος στελέχους Ο2 από τις υποπαραλλαγές Ο4 και Ο5, και αυτό αντανακλάται από τη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων, την αύξηση της θετικότητας και όλων των παραμέτρων που μετριούνται καθημερινά και ανακοινώνονται από τον ΕΟΔΥ. Έχουμε διανύσει το πέμπτο κύμα και σύμφωνα με τις ενδείξεις βρισκόμαστε στην έναρξη του έκτου κύματος, το οποίο θα οφείλεται σε αυτές τις δύο υποπαραλλαγές».
Οι επισημάνσεις ανήκουν στον καθηγητή Κλινικής Ιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, διευθυντή του Εργαστηρίου Κλινικής Ιολογίας του ΠΑΓΝΗ και μέλος του ΔΣ του ΕΟΔΥ Γιώργο Σουρβίνο, ο οποίος σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο FM αναφέρει ότι ήταν κάτι αναμενόμενο «αφού άλλες ευρωπαϊκές χώρες, προηγήθηκαν της Ελλάδας. Έχουμε το παράδειγμα της Πορτογαλίας, η οποία μάλλον πηγαίνει προς ύφεση αυτού του κύματος. Αλλά Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Αγγλία αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε πολύ αυξητική τάση. Ως εργαστήριο αναφοράς στην Περιφέρεια της Κρήτης και αναλύοντας ένα σημαντικό αριθμό δειγμάτων, βλέπουμε αφενός την αύξηση της θετικότητας να μεταβάλλεται ταχύτατα, και αφετέρου την αλλαγή των στελεχών, η οποία έχει συμβεί μέσα σε ημέρες». Και το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι αν αυτό το έκτο κύμα αναμένεται να είναι μεγάλο και αν θα δούμε έκρηξη κρουσμάτων, όπως πρόσφατα στην Πορτογαλία.
Το νέο κύμα ενδέχεται να είναι μικρότερο σε ένταση και διάρκεια
«Εκτιμώ ότι στη χώρα μας αυτό το κύμα θα είναι μικρότερο σε ένταση, σίγουρα θα αυξήσει τον αριθμό των κρουσμάτων και των ατόμων που θα χρειαστούν νοσηλεία. Πιθανά να έχουμε και σχετική αύξηση των θανάτων, αλλά δεν θα ομοιάζει με προηγούμενα κύματα, που πίεσαν πάρα πολύ το σύστημα υγείας. Και ελπίζω ότι θα είναι και μικρότερο σε διάρκεια. Η ενισχυτική (σ.σ. τρίτη) δόση που έκανε ο γενικός πληθυσμός είναι χρονικά σχετικά κοντά στο προηγούμενο κύμα της Όμικρον, οπότε υπάρχει ακόμη μια σχετική κάλυψη αντισωμάτων, αλλά υπάρχει και ανοσία μέσω της φυσικής νόσησης, σε αντίθεση με την Πορτογαλία, όπου η τρίτη δόση ήταν λίγο μακριά χρονικά σε σχέση με το κύμα της Όμικρον. Σίγουρα ο συνδυασμός παραμέτρων, όπως ο χρόνος εμβολιασμού, η συμμετοχή των ευάλωτων ομάδων στην τέταρτη δόση, η οποία αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να είναι ικανοποιητική, η άρση μέτρων, όπως η χρήση μάσκας, ειδικά σε ευπαθείς και ηλικιωμένους, είναι παράμετροι που μπορεί να αυξήσουν τον επιπολασμό και να μας οδηγήσουν σε μία έκρηξη κρουσμάτων». Αυτή τη στιγμή η αύξηση λογίζεται εκθετική; «Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι πάμε σε εκθετική αύξηση, αλλά θα πρέπει να δούμε τις επόμενες ημέρες, πώς θα εξελιχθεί η καμπύλη της πανδημίας».
Βραχεία η ανοσία της Όμικρον – Η νόσηση δεν είναι πια εντελώς ασυμπτωματική
Πόσο καιρό κρατάει τελικά η ανοσία; «Σύμφωνα με τις μετρήσεις των επαναμολύνσεων φαίνεται ότι η ανοσία της Όμικρον είναι βραχεία, καθώς έχουμε παραδείγματα από άτομα με Όμικρον που επαναμολύνθηκαν από Όμικρον2 μέσα σε τρεις εβδομάδες. Ή αντίστοιχα από την Όμικρον 4 και Όμικρον 5 που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες. Φαίνεται ότι οι δύο νέες υποπαραλλαγές διαφεύγουν της ανοσίας που έχει προκληθεί από την Όμικρον 2, σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Από την άλλη όμως διευρύνουν την κυτταρική ανοσία, που είναι ένα θετικό στοιχείο. Πάντα όμως αυτές οι υποπαραλλαγές και ένα νέο κύμα θα έχουν ως «στόχο» ευάλωτους πληθυσμούς και ηλικιωμένα άτομα».
Οι θάνατοι από Όμικρον σε σχέση με τους θανάτους από Δέλτα είναι περισσότεροι ή λιγότεροι; Και τελικά είναι πιο ελαφριά η νόσηση με την Όμικρον, όπως αρχικά γνωρίζαμε; «Οι μολύνσεις που οφείλονται στην Όμικρον 4 και στην Όμικρον 5 που ακούμε τελευταία, πραγματικά προκαλούν συμπτώματα, τα οποία είναι πιο έντονα σε σχέση με το προηγούμενο κύμα. Δεν είναι ευκαταφρόνητα και δεν είμαστε στην προηγούμενη φάση της εντελώς ασυμπτωματικής λοίμωξης. Ελπίζω ότι δεν θα υπάρχει ανάγκη για οξυγόνωση, που οδηγεί τους ασθενείς στο νοσοκομείο, και ότι αυτή η ανάγκη θα είναι σε μειωμένη κλίμακα, σε σχέση με τα προηγούμενα κύματα. Όσον αφορά τους θανάτους, ο δείκτης θνητότητας σε σχέση με τα κρούσματα από περίπου 0,4% που ήταν στη Δέλτα με το τέταρτο κύμα, μετατράπηκε σε 3 τοις χιλίοις, κατά το κύμα της Όμικρον. Πάντα όμως στη δημόσια υγεία ο κάθε θάνατος είναι μία απώλεια. Δυστυχώς δεν είναι μόνο νούμερα, είναι ανθρώπινες υπάρξεις και η απώλεια τους δημιουργεί απώτερες συνέπειες στο οικείο περιβάλλον».
Ο κορωνοϊός δεν μας ξεχνάει και όσοι πιστεύουν το αντίθετο κάνουν λάθος
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα γνώση, είναι αδύνατον να προβλεφθεί η έλευση νέας μετάλλαξης. Ωστόσο μέχρι στιγμής η παρατήρηση δείχνει ότι σχεδόν κάθε έξι μήνες έχουμε νέο στέλεχος. Τώρα που ένα σεβαστό μέρος του πληθυσμού είτε είναι εμβολιασμένο είτε έχει νοσήσει, πόσο μπορεί να κινδυνεύει από ένα επόμενο στέλεχος; Εξελικτικά μοντέλα διεθνών μεγάλων πανεπιστημίων προβλέπουν ότι θα εμφανιστούν και άλλα στελέχη, απαντά ο κ. Σουρβίνος. «Τονίζω ότι ο σκοπός του εμβολίου είναι να μας προστατεύσει από σοβαρή νόσηση και θάνατο. Όχι τόσο πολύ από μολυσματικότητα, γιατί έχει δειχθεί ότι τα νέα στελέχη, οι υποπαραλλαγές διαφεύγουν του ανοσοποιητικού συστήματος ή η ανοσία είναι σχετικά σύντομη». Ο κορωνοϊός δεν μας ξεχνάει, τονίζει σε άλλο σημείο της συνέντευξης του, ο καθηγητής Κλινικής Ιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης . «Είναι συνεχώς ανάμεσά μας και όσοι πιστεύουν το αντίθετο έχουν κάνει λάθος. Τον έχουμε δει να παίρνει διάφορες μορφές, παραλλαγές, υποπαραλλαγές, στελέχη τα οποία είναι αυτά που εξελίσσουν την πανδημία και δεν μας αφήνουν να εφησυχάσουμε».
Εκτιμώ ότι δεν θα έχουμε εκ νέου μέτρα μέσα στο καλοκαίρι
Με την αύξηση των κρουσμάτων που καταγράφεται τις τελευταίες ημέρες, εκτιμάτε ότι θα έχουμε εκ νέου μέτρα, ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι; είναι το επόμενο ερώτημα. «Νομίζω πως όχι, αλλά επίσης νομίζω πως έχει εμπεδωθεί αυτή η συνείδηση και δεν χρειαζόμαστε το κράτος, για να μας επιβάλλει μέτρα. Είναι κοινή λογική ότι όταν βρισκόμαστε σε ένα μέρος με συγχρωτισμό ή σε ένα κλειστό χώρο με πολλά άτομα, πρέπει να φοράμε μάσκα για να αποφύγουμε οποιαδήποτε έκθεση στον ιό». Σχετικά με τις επαναμολύνσεις που πλέον καταγράφονται και στην ημερήσια έκθεση του ΕΟΔΥ, η απορία που πολύς κόσμος έχει, είναι αν η βαρύτητα της νόσησης σχετίζεται ή όχι με το πόσες φορές έχει κάποιος νοσήσει. «Υποτίθεται ότι το ανοσοποιητικό σύστημα σε κάθε έκθεση “εκπαιδεύεται” και θα πρέπει να είναι καλύτερα προετοιμασμένο για την επόμενη φορά. Βέβαια αυτό εξαρτάται και από τη γενικότερη κατάσταση υγείας ενός οργανισμού».
Σαρηγιάννης: Το αποτύπωμα θα φανεί σε 3 εβδομάδες
Η αύξηση της διασποράς θα φανεί σε 3 εβδομάδες τόνισε ο κ. Σαρηγιάννης αναφερόμενος στα λύματα «που δείχνουν αύξηση στη Θεσσαλονίκη αλλά όχι και στην Αττική.
«Η διασπορά της Όμικρον 4 και Όμικρον 5 έχει αρχίσει να δείχνει το αποτύπωμα της και μιλάμε για στελέχη που διαφεύγουν συστηματικά της ανοσίας και επαναμολύνουν εμβολιασμένους και μη», τόνισε επίσης o καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ.
Το ότι δεν υπάρχει πλέον πρόστιμο δεν σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιούμε μάσκα, επανέλαβε ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος υπενθυμίζοντας ότι τα εμβόλια προστατεύουν μόνο από βαριά νόσηση ενώ αυξάνονται οι επαναμολύνσεις.
«Κανείς δεν επιβεβαιώνει ότι εάν πέρασε ελαφρά την Όμικρον θα την ξαναπεράσει ελαφρά καθώς η άμυνα είναι μικρότερη όσο απομακρυνόμαστε από την τελευταία δόση εμβολίου», πρόσθεσε ο κ. Εξαδάκτυλος μιλώντας στην ΕΡΤ.
Ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης συμφώνησε ότι «είναι στο χέρι μας να ξεφύγουμε» και ανέφερε ότι η αύξηση της διασποράς θα φανεί σε τρεις εβδομάδες.
Δεν αποκλείεται να έχουμε πάλι 50 θανάτους την ημέρα
«Ωστόσο δεν πιστεύω ότι θα φτάσουμε στο επίπεδο των 100 θανάτων την ημέρα», είπε ο κ. Σαρηγιάννης, χωρίς ωστόσο να αποκλείει τους 50 θανάτους την ημέρα.
«Οι σκληροί δείκτες είναι αποτέλεσμα κρουσμάτων πριν από 15 ημέρες. ‘Ήδη βλέπουμε αύξηση στις νοσηλείες. Αν δούμε αύξηση στις ΜΕΘ θα δούμε και στους θανάτους», ανέφερε ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Γκάγκα: Σε λογική προφύλαξης το φθινόπωρο
«Το φθινόπωρο θα πάμε σε μια λογική προφύλαξης όπως πάμε για την γρίπη γιατί ο χειμώνας είναι πάντα πιο δύσκολος, έχουμε συγχρωτισμό, αύξηση των κρουσμάτων. Άρα πάμε σε έναν εμβολιασμό πιο καθολικό. Οι ηλικίες και το ποιος θα το κάνει θα είναι θέμα συστάσεων των διεθνών οργανισμών» ανέφερε σχετικά με τον εμβολιασμό για την Covid-19, η αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8.
Έχουμε ένα κύμα έξαρσης
«Έχουμε ένα κύμα έξαρσης που το είδαμε καταρχήν στις ευρωπαϊκές χώρες. Φαίνεται όμως να μην ανεβαίνει εκθετικά όπως ανέβαινε μέχρι τώρα και ο κυριότερος λόγος είναι ότι είμαστε ανοσοποιημένοι. Έχουμε πράγματι 8000-9000 κρούσματα την ημέρα, έχουμε μια μικρή αύξηση στις εισαγωγές, αλλά παρά την αύξηση έχουμε και εξιτήρια και αυτή την στιγμή έχουμε περίπου 700 ασθενείς που είναι νοσηλευόμενοι για κόβιντ όταν στο peak της πανδημίας είχαμε πάνω από 6000» επισήμανε.
«Έχουμε και εμβολιασμένους που το ξαναπερνάνε και είμαστε μισοί-μισοί στις εισαγωγές. Να θυμίσω όμως ότι 80% είναι εμβολιασμένοι, άρα εάν το εμβόλιο δεν λειτουργούσε θα ήμασταν 80% εμβολιασμένοι και 20% ανεμβολίαστοι στο νοσοκομείο. Επομένως είναι πολύ σημαντικό το εμβόλιο. Αυτό που δείχνουν τα στοιχεία είναι ότι οι νέες παραλλαγές Όμικρον, η 4 και η 5 ξανακολλάνε» προσέθεσε η κ. Γκάγκα.
Αναφορικά με τα μέτρα προστασίας για την πανδημία, σημείωσε ότι ακολουθούμε και στην χώρα μας τα μέτρα που ισχύουν στον υπόλοιπο κόσμο. «Όλη η Ευρώπη έχει βγάλει την μάσκα εδώ και 2 μήνες. Όσοι έχουν προβλήματα υγείας, είναι σε μεγαλύτερη ηλικία, όταν συγχρωτίζονται ή έρχονται σε επαφή με μικρά παιδιά να προσέχουν, δηλαδή να φοράνε την μάσκα. 2,5 χρόνια μετά δεν γίνεται να βάλουμε μέτρα με το ζόρι σε όλους. Αλλά είναι σημαντικό να προσέχουμε όλοι, ιδιαίτερα αυτοί που έχουν προβλήματα. Ο περισσότερος κόσμος έχει κάνει την τέταρτη δόση, η οποία είναι διαθέσιμη ήδη για τους πιο ευάλωτους εδώ και μήνες. Αλλά είναι σημαντικό επίσης να έχουμε μια φυσιολογική ζωή» εξήγησε.
Από την πλευρά της, η καθηγήτρια επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής, της Ιατρικής σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, συμβουλεύει να μην περιμένουμε τον Σεπτέμβρη για να εμβολιαστούν όσοι είναι άνω των 80 ετών.