Μολονότι υπάρχουν αρκετά εμβόλια διαθέσιμα παγκοσμίως για την πρόληψη της Covid-19, είναι ακόμη περιορισμένες οι επιλογές θεραπείας για όσους έχουν νοσήσει από τον κορωνοϊό. Μέχρι στιγμής ασθενείς που κινδυνεύουν με βαριά Covid-19 μπορούν να πάρουν μόνο φάρμακα αντισωμάτων, τα οποία είναι δαπανηρά, όχι ευρέως διαθέσιμα και χορηγούνται ενδοφλέβια σε νοσοκομεία.
Τα νέα όμως είναι αισιόδοξα, αφού στο τέλος της χρονιάς τρία νέα φάρμακα έχουν πάρει έγκριση και μέσα στο 2022 θα κυκλοφορήσουν κατά εκατομμύρια. Τα νέα αυτά φάρμακα είναι της Pfizer, της Merck και το ρωσικό τα οποία θα μπορεί ο ασθενής που έχει προσβληθεί από Covid-19 να τα παίρνει χωρίς να νοσηλευτεί, από τις πρώτες μέρες των συμπτωμάτων, έτσι ώστε να αποφευχθεί η νοσηλεία του ή και ο θάνατος, αλλά και για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Τα στοιχεία των κλινικών δοκιμών που παρουσίασαν οι δύο αμερικανικές εταιρείες, Pfizer και Merck, δείχνουν ότι το χάπι της Pfizer έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Σύμφωνα με την εταιρεία, το χάπι της μειώνει κατά 89% την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου των ασθενών υψηλού κινδύνου με Covid-19, εφόσον αυτό χορηγηθεί μέσα σε τρεις μέρες από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, και κατά 85% αν χορηγηθεί μέσα σε πέντε μέρες.
Η Merck ανακοίνωσε ότι το δικό της χάπι μειώνει την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου κατά 50% στους ασθενείς με κίνδυνο βαριάς νόσου, αν το φάρμακο χορηγηθεί μέσα στο πρώτο πενθήμερο από την εκδήλωση των συμπτωμάτων, ενώ δεν έδωσε εκτίμηση αποτελεσματικότητας αν το χάπι της δοθεί πιο νωρίς, μέσα στο πρώτο τριήμερο.
Πώς «δουλεύουν» τα νέα χάπια: Και τα δύο χορηγούνται επί πέντε μέρες σε δύο δόσεις: της Pfizer τρία χάπια το πρωί και τρία το βράδυ, ενώ της Merck τέσσερα το πρωί και τέσσερα το βράδυ. Το χάπι της Pfizer ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων πρωτεάσης και μπλοκάρει ένα ένζυμο που χρειάζεται ο κορωνοϊός για να πολλαπλασιαστεί μέσα στο σώμα του ασθενούς. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο ιός δεν μπορεί να αποκτήσει σταδιακά αντίσταση στο νέο φάρμακο, το οποίο χορηγείται σε συνδυασμό με ένα άλλο, το ritonavir, ένα παλαιότερο αντι-ιικό που ενισχύει τη δράση των αναστολέων πρωτεάσης (αλλά μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές παρενέργειες και «παρεμβολές» με άλλα φάρμακα).
Το χάπι της Merck ενεργοποιεί έναν βιολογικό μηχανισμό που έχει ως στόχο να προκαλέσει σφάλματα στο γενετικό κώδικα του κορωνοϊού. Επειδή επιφέρει τυχαίες γενετικές μεταλλάξεις στον ιό, είναι δύσκολο και σε αυτήν την περίπτωση, σύμφωνα με την εταιρεία, ο ιός να γίνει ανθεκτικός απέναντι στο φάρμακο. Οι δύο εταιρείες έχουν δώσει έως τώρα περιορισμένα στοιχεία, αλλά δήλωσαν εμπιστοσύνη για την ασφάλεια των νέων θεραπειών. Η Pfizer ανέφερε ότι περίπου το 20% των ασθενών στις κλινικές δοκιμές -ο ένας στους πέντε- είχαν κάποιες παρενέργειες, κυρίως ήπιες. Σοβαρές παρενέργειες αναφέρθηκαν για το 1,7% των ασθενών που πήραν το χάπι (έναντι 6,6% όσων πήραν το εικονικό φάρμακο ή placebo!).
Η Merck ανέφερε ότι το 12% των ασθενών που πήραν το χάπι είχαν παρενέργειες. Άλλα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας με το νέο χάπι έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με ανωμαλίες γέννησης σε ζώα. Η Merck διαβεβαίωσε ότι παρόμοιες μελέτες του νέου φαρμάκου της για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και σε μεγαλύτερες δόσεις από αυτές που χρησιμοποιούνται στους ανθρώπους δείχνουν πως το χάπι της δεν προκαλεί γεννητικές ανωμαλίες ούτε καρκίνο.
Τι γίνεται με την προμήθεια των χαπιών: Η Pfizer δήλωσε ότι αναμένει να παράγει περισσότερες από 180.000 σειρές θεραπείας έως το τέλος του 2021 και τουλάχιστον 50 εκατομμύρια το 2022. Η Merck αναμένει να παράγει 10 εκατομμύρια σειρές θεραπείας έως το τέλος του 2021 και τουλάχιστον 20 εκατομμύρια το 2022.
Εισπνεόμενο το ρωσικό
Το ρωσικό φάρμακο MIR-19 κατά του κορωνοϊού έλαβε έγκριση για την αντιμετώπιση της ασθένειας Covid-19 για ηλικίες 18 έως 65 ετών. Το φάρμακο χορηγείται με εισπνοή δύο φορές την ημέρα, ενώ η διάρκεια της θεραπείας διαρκεί 14 μέρες. Σύμφωνα με τις οδηγίες του, το Mir-19 «χορηγείται με εισπνοή, με τη χρήση εισπνευστήρα (νεφελοποιητή). Το φάρμακο συνταγογραφείται σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Το φάρμακο πρέπει να λαμβάνεται δύο φορές την ημέρα. Μεταξύ των εισπνοών θα πρέπει να μεσολαβεί διάλειμμα 7-8 ωρών. Η διάρκεια της θεραπείας είναι 14 ημέρες (28 εισπνοές)». Το Mir-19 αναπτύχθηκε από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ιατρικής και Βιολογίας (FMBA) της Ρωσίας και προορίζεται για την πρόληψη ή τη θεραπεία της λοίμωξης από τον κορωνοϊό μέσω εισπνοής ή ενδορινικής χορήγησης. Η FMBA υποστηρίζει ότι το Mir-19 σταματά τον πολλαπλασιασμό του ιού και αποτρέπει τις πιο σοβαρές μορφές λοίμωξης από τον κορωνοϊό, καθώς και την πνευμονίτιδα και τα σύνδρομα οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας στο υπόβαθρό τους