Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Νίκος Περάκης θα τιμηθεί από το 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με τον Χρυσό Αλέξανδρο για το σύνολο της προσφοράς του στον κινηματογράφο. Επιπλέον, στο πλαίσιο του φεστιβάλ -που θα πραγματοποιηθεί από τις 2 έως τις 12 Νοεμβρίου- θα προβληθεί αφιέρωμα με πέντε ταινίες που αναδεικνύουν το μεγάλης αξίας έργο του – είτε πρόκειται για τη χαρισματική σκηνοθετική ματιά του είτε για τη συμβολή του ως production designer σε εμβληματικές ταινίες του ελληνικού και παγκόσμιου κινηματογράφου.
«Δεν θεωρώ τις ταινίες μου κωμωδίες. Σάτιρες είναι με κωμικά στοιχεία. Ρεαλιστικές ταινίες. Το κωμικό υπάρχει παράλληλα και το χρησιμοποιώ για να μη γίνομαι διδακτικός», είχε πει κάποτε ο Νίκος Περάκης. Πάντως, και μόνο τη σπουδαία «Λούφα και Παραλλαγή» (1984) να είχε γυρίσει, αυτή την ιδιοφυή διαχρονική σάτιρα της ελληνικής κοινωνίας, θα έμενε στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Αλλά ο δημοφιλής σκηνοθέτης είναι κάτι πολύ περισσότερο από δημιουργός αυτής της -αξεπέραστης- ταινίας: μια πολυσχιδής περίπτωση αλλά και μια από τις πλέον ξεχωριστές και τολμηρές φωνές του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.
Πολιτική σάτιρα
Ανανεωτής της ελληνικής κωμωδίας, με έμφαση στην καυστική πολιτική σάτιρα και την απεικόνιση του κοινωνικού παραλόγου, ο Νίκος Περάκης ξεκίνησε την πορεία του στον κινηματογράφο στη δεκαετία του ’60, σπουδάζοντας σκηνογραφία και ενδυματολογία στη Σχολή Καλών Τεχνών του Μονάχου.
Μετά τη στρατιωτική του θητεία στην Τηλεόραση Ενόπλων Δυνάμεων επέστρεψε στη Γερμανία, όπου άρχισε να εργάζεται ως σκηνογράφος και σχεδιαστής παραγωγής στο σινεμά, στο θέατρο και την τηλεόραση, κάνοντας και τα πρώτα του σκηνοθετικά βήματα κατά τη δεκαετία του ’70, στις απαρχές της έκρηξης του Νέου Γερμανικού Κινηματογράφου.
Παράλληλα, όμως, με τη σκηνοθετική του πορεία, ο Νίκος Περάκης συνέχισε τη διαδρομή του ως production designer, συνεργαζόμενος με ορισμένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού και γερμανικού κινηματογράφου: Από τον Φόλκερ Σλέντορφ στο βραβευμένο με Oscar Ξενόγλωσσης Ταινίας και Χρυσό Φοίνικα «Ταμπούρλο», μέχρι τον Γιώργο Πανουσόπουλο και τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο σε κάποιες από τις πιο σημαντικές σύγχρονες ελληνικές ταινίες.
Το «Άρπα Colla» (1982) είναι η πρώτη ελληνόφωνη ταινία που γύρισε ο Νίκος Περάκης και αντλεί έμπνευση από αυτοβιογραφικά στοιχεία, ενώ το «BIOS + Πολιτεία» (1987) αποτελεί μία από τις πιο αιχμηρές και ευφάνταστες δημιουργίες του ελληνικού κινηματογράφου. Στο αφιέρωμα θα προβληθούν τέσσερις ταινίες του από διαφορετικές περιόδους της κινηματογραφικής του πορείας, αλλά και το εμβληματικό «Ταμπούρλο», το οποίο ρίχνει φως στη δουλειά του ως production designer. Μέσα από αυτό το αφιέρωμα αναμένεται ότι θα έρθουν -εκ νέου- στο προσκήνιο εκείνα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα από το προσωπικό του σύμπαν, όπως η υπόγεια ειρωνεία, οι κωμικοτραγικές καταστάσεις και οι αποπροσανατολισμένοι ήρωες που βρίσκονται παγιδευμένοι σε ένα πνιγηρό και -φαινομενικάαναπόδραστο περιβάλλον.
*Γιώργος Βαϊλάκης/Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Απογευματινμή την Τετάρτη 30 Αυγούστου