Ανοιχτή πρόσκληση στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, προκειμένου να ταξιδέψει στο Κίεβο, απηύθυνε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα.
Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, ο κ. Κουλέμπα δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι διατεθειμένη να εφαρμόσει τις συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης για την εξαγωγή σιτηρών από τα τρία λιμάνια της περιφέρειας Οδησσού, προσθέτοντας ότι στην περίπτωση που αυτές οι συμφωνίες υπονομευτούν από την πλευρά της Ρωσίας, ο ΟΗΕ και η Τουρκία -ως διαμεσολαβητές- θα πρέπει να συμβάλλουν στην τήρηση των συμφωνημένων.
Ο Ουκρανός Υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα αναφέρθηκε σε μια σειρά ζητημάτων που απασχολούν τη χώρα του καθώς και στις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα. Όπως είπε, οι σχέσεις των δύο κρατών είναι άριστες παρά το γεγονός ότι -όπως υποστήριξε- εντός της Ελλάδας υπάρχουν εκείνες οι δυνάμεις που επιχειρούν να τις υπονομεύσουν. Ο ίδιος είπε ότι περιμένει την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κίεβο, προκειμένου ο Έλληνας πρωθυπουργός να έχει τη δυνατότητα να δει ιδίοις όμμασι τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής αλλά και να συζητήσει μια σειρά θεμάτων που -εκτός από τον πόλεμο- περιλαμβάνουν ζητήματα όπως το εμπόριο, η ενέργεια αλλά και η ανοικοδόμηση της Μαριούπολης.
Η συζήτησή μας πραγματοποιήθηκε στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας και μια από τις ερωτήσεις που θέσαμε αφορούσαν τις φήμες σχετικά με την «ψύχρανση στις σχέσεις Ουκρανίας – Ελλάδας». Ο κ. Κουλέμπα απέρριψε ότι υπάρχει οποιαδήποτε τέτοια «ψύχρανση» και τόνισε πως η Ουκρανία θέτει στα άλλα κράτη τα ζητήματα που την απασχολούν «κατά πρόσωπο». Το βασικό θέμα που έχει θέσει η Ουκρανία στην Ελλάδα αφορά στη μεταφορά του ρωσικού πετρελαίου από τα ελληνόκτητα τάνκερ. Η ουκρανική διπλωματία κατανοεί τον διαχωρισμό του κράτους και των ιδιωτικών εταιρειών ωστόσο το θέμα αξιολογείται ως πολύ σημαντικό ώστε να μην το σχολιάσει.
«Δεν έχουμε μομφές όσον αφορά στην ελληνική κυβέρνηση, βλέπουμε τη συνεπή της στάση στην Ε.Ε., με τη στήριξη των κυρώσεων, για την παραχώρηση στην Ουκρανία της υποψηφιότητας στην Ε.Ε. Και ειδικά για αυτό, με φόντο τέτοιες πραγματικά καλές σχέσεις, μας ξαφνιάζει πολύ η στάση των Ελλήνων θαλάσσιων μεταφορέων, οι οποίοι ουσιαστικά με το να διαθέτουν τα τάνκερ τους βοηθούν τη Ρωσία. Όλο αυτό το ρωσικό πετρέλαιο είναι πραγματικά ανακατεμένο με το ουκρανικό αίμα. Οι Έλληνες θαλάσσιοι μεταφορείς βοηθούν τη Ρωσία να κερδίζει χρήματα στη διεθνή αγορά, μεταφέροντας το πετρέλαιό της, ούτως ώστε αυτά τα χρήματα να χρησιμοποιηθούν μετά για τις δολοφονίες, τους βιασμούς και τις καταστροφές που πραγματοποιεί ο ρωσικός στρατός στο έδαφος της Ουκρανίας», είπε ο κ. Κουλέμπα.
Ο ίδιος κάλεσε τις ξένες εταιρίες -μεταξύ των οποίων και ελληνικές- οι οποίες ακόμα συνεργάζονται με τη Ρωσία να αναθεωρήσουν τη στάση τους καθώς, όπως υποστηρίζει, αυτή η συνεργασία όχι μόνον δίνει πόρους στη Ρωσία για να συνεχίσει τον πόλεμο αλλά είναι πλέον και ασύμφορη. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι η σχετική νότα που είχε αποστείλει η Ουκρανία σε διάφορες χώρες ήταν ενημερωτικού χαρακτήρα και όχι απειλητικού, όπως παρουσιάστηκε από ορισμένα ελληνικά ΜΜΕ. «Υπάρχουν σοβαρές έρευνες που δείχνουν ότι η αποχώρηση (από τη ρωσική αγορά) είναι συμφέρουσα. Και φυσικά όλες οι πρεσβείες μας έρχονται σε επαφή με τέτοιες εταιρείες -όχι μόνο στην Ελλάδα- και κάνουν διαπραγματεύσεις μαζί τους, τους εξηγούν, και πολλές εταιρείες ακούν τα επιχειρήματά μας, καταλαβαίνουν ότι το να κάνουν δουλειές στη Ρωσία δεν είναι σωστό ούτε ηθικά ούτε και επιχειρηματικά καθώς αυτές οι δουλειές φέρουν μεγάλο οικονομικό ρίσκο. Όπως το κάνουμε σε άλλες χώρες, απευθυνόμαστε και σε αυτές τις εταιρείες και στις κυβερνήσεις αυτών των χωρών και οι κυβερνήσεις δίνουν σχετικές συστάσεις στις επιχειρήσεις τους. Αλλά γιατί να απειλούμε την Ελλάδα; Η Ελλάδα είναι φιλική σε μας χώρα, δεν έχουμε προβλήματα στις διμερείς σχέσεις μας. Για αυτό εκείνοι που επιχειρούν να παρουσιάσουν την κατάσταση ως απειλή εκ μέρους της Ουκρανίας προς την κυβέρνηση της Ελλάδας στην πραγματικότητα επιχειρούν να κάνουν χειραγώγηση – να διαστρεβλώσουν, να παρουσιάσουν αυτήν την κατάσταση προς όφελος της ρωσικής κυβέρνησης και της ρωσικής προπαγάνδας».
Συνεχίζοντας με τις σχέσεις της Ουκρανίας και της Ελλάδας, ο κ. Κουλέμπα δήλωσε ότι στην Ουκρανία αναμένουν την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και πως η ατζέντα της συζήτησης, εκτός από τον πόλεμο, περιλαμβάνει και άλλα σημαντικά θέματα. «Εκτιμούμε εκείνη την στήριξη -και πολιτική και στρατιωτική- η οποία δόθηκε στην Ουκρανία από την κυβέρνηση της Ελλάδας και ειδικά από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας. Φυσικά περιμένουμε τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας να μας επισκεφθεί. Νομίζω ότι πάρα πολλά ιστορικά θέματα ενώνουν τις χώρες μας και θα ήταν πολύ φυσικό ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας να επισκεφθεί την Ουκρανία. Και επιπλέον να δει με τα ίδια του τα μάτια τι είναι ο πόλεμος με τη Ρωσία».
«Αναμφισβήτητα, νούμερο ένα θέμα συζήτησης θα είναι ο πόλεμος. Επειδή όσο υπάρχει ο πόλεμος είναι θέμα που θα κυριαρχεί σε όλες τις διαπραγματεύσεις μας. Και όσο πιο γρήγορα μας βοηθήσει η Ελλάδα να κερδίσουμε αυτό τον πόλεμο τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουμε να περάσουμε σε άλλα θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Θέματα που θα συζητήσουμε ακόμα είναι το εμπόριο – επειδή η ζωή δεν σταματάει και πρέπει να κάνουμε εμπόριο, να ψάχνουμε νέες δυνατότητες για τις επιχειρήσεις μας. Είναι η ενέργεια, διότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα τέτοιο νότιο ενεργειακό κόμβο, ο οποίος τώρα είναι σημαντικός από την άποψη διαποικίλησης της παροχής ενέργειας – αερίου, πετρελαίου – προς την Ευρώπη. Και το θέμα της ανοικοδόμησης», είπε ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας αναφερόμενος στις καταστροφές που έχει υποστεί η Αζοφική, η βάση του ελληνισμού της Ουκρανίας: «Δυστυχώς η Μαριούπολη είναι κατεστραμμένη. Είναι η πόλη στην οποία ζούσε η μεγαλύτερη ελληνική κοινότητα. Στην Οδησσό υπάρχουν πολλές καταστροφές. Πρόσφατα ο συνάδελφός μου Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε την Οδησσό και τα είδε».
Όσον αφορά τον εξοπλισμό που περιμένει η Ουκρανία από τη χώρα μας, ο κ. Κουλέμπα τονίζει τη σημασία των BMP (μτφρ. Τεθωρακισμένο Όχημα Μάχης), τα οποία η Ελλάδα μπορεί να δώσει στην Ουκρανία μετά την επίτευξη σχετικής συμφωνίας με τη Γερμανία. «Είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα για μας. Χρειαζόμαστε πολύ τα BMP για την προστασία των στρατιωτικών μας κατά τη διάρκεια της προώθησης, καθώς πολλοί Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώνονται ακριβώς επειδή υπάρχει έλλειψη θωρακισμένων οχημάτων. Είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται από το ένα σημείο στο άλλο με απλά αυτοκίνητα, απροστάτευτα μεταφορικά μέσα, τα οποία τα διαπερνά το ρωσικό πυροβολικό. Αυτά τα BMP είναι εξαιρετικά σημαντικά για την Ουκρανία. Είναι λυπηρό ότι αυτή η υπόθεση εξελίσσεται τόσο αργά αλλά καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει και η θέση της Γερμανίας. Τώρα διαφαίνεται κάποια πρόοδος και, χρησιμοποιώντας αυτή την αφορμή, θέλω να καλέσω τους Έλληνες εταίρους μας από την πλευρά τους να επιταχύνουν στο μέγιστο αυτό το θέμα. Γιατί αυτό που για τους ειδικούς της Ελλάδας και της Γερμανίας είναι μια καθημερινή συζήτηση – για τους Ουκρανούς είναι απώλειες ανθρώπων».
Σήμερα (1/8) στην Οδησσό ξεκίνησε η μεταφορά των ουκρανικών τροφίμων, τα οποία έχουν εγκλωβιστεί εξαιτίας του ναυτικού αποκλεισμού που πραγματοποιεί η Ρωσία. Η συμφωνία για την εξαγωγή των σιτηρών είναι πολύ σημαντική για την Ουκρανία, είπε στην ΕΡΤ ο κ. Κουλέμπα. Τόνισε ότι ο ρόλος της Τουρκίας και του ΟΗΕ ήταν καθοριστικός για την επίτευξη των συμφωνιών στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Ιουλίου και πως αυτοί είναι που πρέπει να επιβλέψουν προκειμένου η Ρωσία να τηρήσει τα συμφωνηθέντα: «Η Τουρκία μαζί με τον ΟΗΕ έπαιξε πολύ σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των συμφωνιών. Η Ουκρανία προτίθεται να τις εφαρμόσει επειδή -επί της αρχής- αυτές οι συμφωνίες δεν θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά μας. Βρήκαμε λύσεις που διασφαλίζουν την Οδησσό δια θαλάσσης, από ρωσική επίθεση από τη θάλασσα. Γι’ αυτό εμείς θα προετοιμάζουμε τη δουλειά των ανθρωπιστικών διαδρόμων, σύμφωνα με τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν. Η Τουρκία – η οποία έχει ανεπτυγμένες σχέσεις με τη Ρωσία- ας διασφαλίσει μαζί με τον ΟΗΕ ώστε η Ρωσία να μην παραβιάζει αυτές τις συμφωνίες. Η Ουκρανία ενδιαφέρεται απόλυτα, ώστε τα αγροτικά προϊόντα να φτάσουν στις διεθνείς αγορές και να σώσουν εκατομμύρια ανθρώπους από υποσιτισμό και πείνα».
Ο κ. Κουλέμπα υποστήριξε ότι η Ουκρανική πλευρά κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της προκειμένου να διατηρήσει τις καλέσεις σχέσεις με την Ελλάδα. Όταν υπάρχει πρόβλημα (αυτό που η ουκρανική πλευρά θεωρεί ως πρόβλημα) «τα λέμε όλα ανοιχτά, καταπρόσωπο». Ωστόσο υπάρχουν εκείνες οι δυνάμεις μέσα στην Ελλάδα που -σύμφωνα με τον ουκρανό ΥΠΕΞ – εργάζονται για την υπονόμευση αυτών των καλών σχέσεων, χρησιμοποιώντας όποιο πρόσχημα μπορούν να βρουν, ακόμα και αν πρόκειται για ψέμα. «Είμαστε πολύ φιλικά διακείμενοι, αλλά και πάλι σας λέω – εκεί που υπάρχουν προβλήματα θα τα λέμε ανοιχτά. Ελπίζω μονάχα ότι εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, οι οποίες επιδιώκουν με κάθε τρόπο να προκαλέσουν κάποια ψύχρανση ή κρίση στις ουκρανο-ελληνικές σχέσεις, δεν θα έχουν επιτυχία. Τέτοιες δυνάμεις υπάρχουν, τις βλέπουμε, ελπίζω ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα θα έχει αρκετό σθένος για να μην επιτρέψει τη νίκη αυτών των δυνάμεων και ο ελληνικός λαός δεν θα παρασύρεται από τις προκαλούμενες από τη Ρωσία προβοκάτσιες.
Στο πλαίσιο των αντιουκρανικών σκόπιμων προκλητικών ενεργειών στην Ελλάδα, θέλω να αναφέρω ότι αυτή η πρόσφατη υπόθεση με το αεροπλάνο που πετούσε από τη Σερβία και άνηκε σε ιδιωτική ουκρανική μεταφορική εταιρεία, τώρα διακινείται στην Ελλάδα υπό το πρίσμα των αντιουκρανικών διαθέσεων. Θέλω απολύτως και επισήμως να βεβαιώσω ότι το ουκρανικό κράτος δεν έχει σχέση με αυτό το αεροπλάνο και με αυτό το φορτίο. Αυτό ήταν ιδιωτική εμπορική μεταφορά. Και πάλι ζητώ από τους πολίτες της Ελλάδας να μην πιστεύουν εκείνους που επιχειρούν να βλάψουν τις σχέσεις μας. Σε εμάς στην Ουκρανία, παρεμπιπτόντως, δεν υπάρχουν άνθρωποι που να επιχειρούν να βλάψουν τις ουκρανο-ελληνικές σχέσεις. Ενώ στην Ελλάδα υπάρχουν. Και ακούγονται πολύ δυνατά. Γι’ αυτό, σας παρακαλώ, πάντα όταν ακούτε οτιδήποτε κατά της Ουκρανίας στην Ελλάδα κοιτάξτε ποιος ωφελείται από αυτό. Και ωφελείται από αυτό μόνο μια χώρα, η Ρωσική Ομοσπονδία», είπε ο κ. Κουλέμπα.
Στο τέλος της συζήτησής μας τέθηκε στον υπουργό το ερώτημα για το πότε και το πώς θα τελειώσει ο πόλεμος. Ο κ. Κουλέμπα εμφανίστηκε αισιόδοξος αλλά και ταυτόχρονα να κατανοεί τις θυσίες που θα πρέπει να καταβάλει η Ουκρανία για τη νίκη. «Ποιο θα είναι το τέλος του πολέμου; Μπορώ να απαντήσω απολύτως ξεκάθαρα, θα είναι νίκη της Ουκρανίας και απελευθέρωση των κατεχόμενων περιοχών μας. Θα είναι δύσκολο. Θα χρειαστεί να θυσιαστούν πολλά, εννοώ ανθρώπινες ζωές, των στρατιωτών μας, η καταστροφή της οικονομίας μας. Αλλά ακούτε τι λέει η Ρωσία: Δεν αναγνωρίζει το ίδιο το δικαίωμα της Ουκρανίας στην ύπαρξη. Παρεμπιπτόντως, πιστεύω ότι οι Έλληνες πρέπει όσο κανείς άλλος να καταλαβαίνουν από τη δική τους ιστορία τι σημαίνει αυτό, όταν η γειτονική χώρα δεν αναγνωρίζει το δικαίωμά σου να είσαι ο εαυτός σου, δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα της ύπαρξής σου ως ανεξάρτητου κράτους. Γι’ αυτό θα διανύσουμε αυτήν την πορεία, είναι πολύ δύσκολος δρόμος αλλά θα τον περάσουμε. Δεν μπορώ να σας πω το πότε θα συμβεί αυτό. Βλέπω ότι η Ρωσία συνεχίζει να σκέφτεται με όρους πολέμου, αρπαγής και μιας αυτοκρατορικής επέκτασης. Γι’ αυτό δεν ξέρω το πότε θα τα καταφέρουμε να τους σταματήσουμε, αλλά οπωσδήποτε αυτό θα συμβεί», είπε ο υπουργός.