Όταν οι ηλικιωμένοι άνθρωποι μένουν ενεργοί, ο εγκέφαλός τους φαίνεται ότι παράγει περισσότερες από τις αναγκαίες πρωτεΐνες που ενισχύουν τις ενώσεις μεταξύ των νευρώνων για τη διατήρηση μιας υγιούς γνωστικής λειτουργίας, σύμφωνα με νέα μελέτη του πανεπιστημίου του San Francisco.
Αυτή η προληπτική επίδραση εντοπίστηκε ακόμα σε ανθρώπους των οποίων ο εγκέφαλος post mortem, έφερε τις χαρακτηριστικές αλλοιώσεις που προκαλουν η συσσώρευση β- αμυλοειδούς και πρωτεϊνών tau που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ και άλλες νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
«Η έρευνα μας είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί δεδομένα από ανθρώπους για να παρουσιάσει ότι η ρύθμιση των συναπτικών πρωτεϊνών σχετίζεται με τη φυσική άσκηση και δραστηριότητα οδηγώντας σε ευεργετικά γνωστικά αποτελέσματα» λέει η Δρ. Kaitlin Casaletto, βοηθός καθηγητή νευρολογίας και επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association.
Τα οφέλη της σωματικής άσκησης στη γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου έχουν φανεί εργαστηριακά και στα ποντίκια, ωστόσο ήταν αρκετά δύσκολο να φανούν στους ανθρώπους.
Η Δρ. Casaletto ως νευροψυχολόγος και μέλος του Ινστιτούτου Νευροεπιστημών του Weill, συνεργάστηκε με τον William Honer, καθηγητή ψυχίατρο στο Πανεπιστήμιο του Βρετανικού Columbia και συγγραφέα της έρευνας, για να επανεξετάσουν δεδομένα από το Πρόγραμμα Μνήμης και Γήρανσης του Πανεπιστημίου Rush στο Chicago. Το πρόγραμμα εντόπιζε τη φυσική δραστηριότητα των ηλικιωμένων συμμετεχόντων προς το τέλος της ζωής τους, που με τη σειρά τους δέχθηκαν να δωρίσουν τους εγκεφάλους τους μετά το θάνατό τους.
«Η διατήρηση της ακεραιότητας αυτών των ενώσεων μεταξύ των νευρώνων μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για την αποφυγή της άνοιας, αφού οι συνάψεις είναι το σημείο όπου λαμβάνει χώρα η γνωστική λειτουργία» τόνισε η Casaletto, προσθέτοντας πως «η φυσική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει στη συναπτική λειτουργία».
Οι Honer και Casaletto είδαν πως οι ηλικιωμένοι άνθρωποι που παρέμειναν ενεργοί είχαν υψηλότερα επίπεδα πρωτεϊνών που διευκολύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στους νευρώνες. Αυτό το αποτέλεσμα ταυτίζεται με το προηγούμενο εύρημα του Honer που βρήκε πως οι άνθρωποι που έχουν περισσότερες από αυτές τις πρωτεΐνες όταν απεβίωσαν, ήταν πιο ικανοί να διατηρήσουν τη γνωστική λειτουργία προς το τέλος της ζωής τους.
Προς έκπληξή τους, όπως τόνισε ο Honer, οι ερευνητές βρήκαν πως οι επιδράσεις ξεπερνούν τον ιππόκαμπο- το μέρος του εγκεφάλου όπου αναπτύσσεται η μνήμη- και περιλάμβαναν άλλες περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γνωστική λειτουργία.
Ο εγκέφαλος των περισσότερων ηλικιωμένων συσσωρεύει αμιλοειδή και ταυ, τοξικές πρωτείνες που αποτελούν τον προθάλαμο της νόσου Αλτσχάιμερ. Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι πρώτα συσσωρεύεται το αμυλοειδές και μετά η πρωτεΐνη ταυ προκαλώντας τη διάλυση των συνάψεων και των νευρώνων.
Η Casaletto προηγουμένως βρήκε πως η συναπτική ακεραιότητα είτε μετρήθηκε στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό ενήλικων ανθρώπων είτε στον ιστό του εγκεφάλου ενήλικων, φαίνεται να αμβλύνει τη σχέση μεταξύ του αμυλοειδούς και του ταυ και μεταξύ του ταυ και του νευροεκφυλισμού.
«Σε ηλικιωμένους ενήλικες με υψηλότερα επίπεδα πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη συναπτική ακεραιότητα, ο καταρράκτης νευροτοξικότητας που οδηγεί στη νόσο Αλτσχάιμερ φαίνεται πως μετριάζεται» τόνισε η ίδια καταλήγοντας πως «στο σύνολό τους αυτές οι μελέτες δείχνουν την πιθανή σημασία διατήρησης της συναπτικής υγείας στην υποστήριξη του εγκεφάλου απέναντι στην νόσο Αλτσχάιμερ».