Έξι χρόνια μετά την άφιξή της στο σύστημα του Δία, η αποστολή Juno (Ήρα) της NASA ετοιμάζεται να επισκεφθεί το φεγγάρι με τα περισσότερα ηφαίστεια στο Ηλιακό Σύστημα.
Η Ιώ, ερωμένη του Δία και αντίζηλη της Ήρας στην ελληνική μυθολογία, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος δορυφόρος του γιγάντιου πλανήτη, περίπου στο μέγεθος της Σελήνης.
Σε αντίθεση όμως με άλλα μεγάλα φεγγάρια του Δία, τα οποία καλύπτονται από πάγο, η επιφάνεια της Ιούς συγκλονίζεται από συνεχείς ηφαιστειακές εκρήξεις και λάμπει από απέραντες λίμνες λάβας.
Η ενέργεια που τροφοδοτεί αυτή την ακραία γεωλογική δραστηριότητα προέρχεται από το βαρυτικό πεδίο του Δία, το οποίο προκαλεί παλίρροιες και ισχυρές δυνάμεις τριβής που θερμαίνουν το εσωτερικό του δορυφόρου.
Στο πρώτο κοντινό πέρασμά του από την Ιώ, το Juno πέρασε σε απόσταση 80.000 χιλιομέτρων και κατέγραψε δεκάδες ηφαίστεια και ροές λάβας στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος.
Δεκάδες εστίες υψηλής θερμοκρασίας διακρίνονται στην υπέρυθρη εικόνα της Ευρώπης από το Juno (NASA/JPL-CALTECH/SWRI/ASI/INAF/JIRAM)
Στα επόμενα περάσματα που προγραμματίζονται το επόμενο έτος, αναφέρει η NASA σε ανακοίνωσή της, το σκάφος θα πλησιάσει περισσότερο, σε απόσταση μόλις 1.500 χιλιομέτρων, και θα συλλέξει μετρήσεις για την εσωτερική δομή του δορυφόρου.
«Θα εξετάσουμε επίσης το βαρυτικό πεδίο και θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την εσωτερική δομή της Ιούς. Θέλουμε να διαπιστώσουμε αν το μάγμα που δημιουργεί όλα αυτά τα ηφαίστεια σχηματίζει έναν παγκόσμιο ωκεανό ή αν είναι κατακερματισμένο» δήλωσε στο BBC ο καθηγητής Σκοτ Μπόλτον, κύριος ερευνητής της αποστολής.
Οι νέες παρατηρήσεις της Ιούς έρχονται μετά τα κοντινά περάσματα του σκάφους από τον Γανυμήδη και την Ευρώπη, δύο δορυφόρους που πιστεύεται ότι κρύβουν στο εσωτερικό τους παγκόσμιους ωκεανούς νερού.
Οι μετρήσεις υποδεικνύουν ότι το εξωτερικό κάλυμμα πάγου του Γανυμήδη έχει πάχος τουλάχιστον 50 χιλιομέτρων, ενώ το κάλυμμα της Ευρώπης ίσως είναι πολύ λεπτότερο, πάχους 6-8 χιλιομέτρων.
H Ευρώπη είναι προορισμός της αποστολής Europa Clipper της NASA, η οποία προγραμματίζεται να εκτοξευτεί το 2024 με αποστολή να εξετάσει αν ο υπόγειος ωκεανός μπορεί να κρύβει μικροβιακή ζωή.