Γεμάτη συγκίνηση, ηχητικά και φωτογραφικά ντοκουμέντα, καθώς και ευχάριστα απρόοπτα, ήταν η βραδιά που οργανώθηκε προς τιμήν του Μίκη Θεοδωράκη στο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, από το ινστιτούτο και την πρεσβεία της Γαλλίας στην Ελλάδα.
Με την ενδιαφέρουσα συζήτηση που έκαναν η Νένα Βενετσάνου, μεγάλη ερμηνεύτρια των τραγουδιών του συνθέτη, και ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης – συγγραφέας του “Mikis Théodorakis par lui-même” (Εκδόσεις Actes Sud) και “Μίκης Θεοδωράκης: η ζωή μου” (Εκδόσεις Πατάκης) – παρουσία του Πατρίκ Μεζονάβ (Patrick Maisonnave), πρέσβη της Γαλλίας στην Ελλάδα, η βραδιά πλημμύρισε με τραγούδια, αναμνήσεις και εκτιμήσεις από το έργο του σπουδαίου δημιουργού.
Οι δηλώσεις του Γιώργου Αρχιμανδρίτη
“Όλοι γνωρίζουν τις σχεδόν σαρκικές σχέσεις που διατηρούσε ο συνθέτης με τη Γαλλία και τις πολύ φιλικές σχέσεις του με τον πρόεδρο Μιτεράν και με πολλούς άλλους Γάλλους στον χώρο της πολιτικής και του πολιτισμού. Στο μουσικό επίπεδο, ο Μίκης αφηγείτο ότι τα πιο δημοφιλή τραγούδια του στην Ελλάδα τα είχε γράψει στο Παρίσι, μια καταπληκτική τιμή που έκανε στη χώρα μας. Στο πολιτικό επίπεδο, επίσης, τα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας, όλοι γνωρίζουν ότι με πολλούς άλλους Έλληνες ο Μίκης είχε βρει καταφύγιο στη Γαλλία, από όπου συνέχιζε τον αγώνα”, δήλωσε ο πρέσβης Πατρίκ Μεζονάβ, που μεταξύ άλλων ευχαρίστησε τα μέλη της οικογένειας του Μίκη Θεοδωράκη τα οποία παραβρέθηκαν στο αμφιθέατρο, τονίζοντας ότι “η παρουσία σας εδώ μας τιμά και μας αγγίζει βαθύτατα”.
“Είναι και ο Μίκης Θεοδωράκης ένας από τους ανθρώπους που τίμησαν τον άνθρωπο, που τίμησαν όλους εμάς μαζί και τον καθένα ξεχωριστά, με το έργο του, τους αγώνες του, με όλα όσα επέλεξε ο ίδιος να υποστεί για χάρη της ελευθερίας και της Ελλάδας”.
Με αυτά τα λόγια ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης άρχισε τη συζήτηση με τη Νένα Βενετσάνου, η οποία, μεταξύ άλλων, θυμήθηκε τις πρώτες αναμνήσεις της από το έργο του μεγάλου συνθέτη, αλλά και από τον ίδιο.
“Τον είδα πρώτη φορά το 1975, να κατεβαίνει την οδό Αμερικής. Ήμουν 20 χρονών και όταν τον είδα να εμφανίζεται, τότε ένιωσα ότι είχε φύγει η δικτατορία. Μου έκανε μάλιστα μεγάλη εντύπωση το ότι περπατούσε σαν εμάς. Γιατί κανονικά ως μύθος ο Μίκης έπρεπε να πετά. Μετά, το 1981, όταν με κάλεσε για πρώτη φορά να τραγουδήσω, μπαίνω στον ‘Ζυγό’, τον βλέπω να κάνει την πρόβα του με τους μουσικούς του και έλαμπε. Δεν είχε πολύ φως, αλλά αυτός έλαμπε. Εκεί κατάλαβα ότι είχα να κάνω με ένα πραγματικό αστέρι. Μια λάμψη, ένα επικοινωνιακό χάρισμα που δεν ήταν κοινό”, ανέφερε η Νένα Βενετσάνου.
Η ευχάριστη ανατροπή
Από τις ευχάριστες “ανατροπές” της βραδιάς ήταν η εμφάνιση του Μανώλη Μητσιά, επίσης στενού συνεργάτη του Μίκη Θεοδωράκη, που τραγούδησε έργα του συνθέτη, όπως το “Τραίνο φεύγει στις 8”, “Περιγιάλι”, “Καημός” και “Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ”. “Λείπει σήμερα μια κολόνα του Παρθενώνα” επανέλαβε και από το αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου ο Μανώλης Μητσιάς.
Ο λόγος δόθηκε και σε δυο γνωστές ερμηνεύτριες, που επίσης συνεργάστηκαν με τον Μίκη Θεοδωράκη και παραβρέθηκαν απόψε στο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου, τη Γιοβάννα και την Αλίκη Καγιαλόγλου.
“Έζησα κι εγώ πολύ βαθιά την έλλειψή του, αλλά και την παρουσία του μαζί. Νομίζω ότι καμία προσωπικότητα δεν έχει αυτή τη δύναμη, να λείπει για πάντα και να είναι για πάντα εδώ”, είπε καταφανώς συγκινημένη η Γιοβάννα, που ερμήνευσε a capella το “Αν θυμηθείς τ’ ονειρό μου”. Τη δική της συγκίνηση κατέθεσε και η Αλίκη Καγιαλόγλου, που όπως είπε, ξαναβίωσε αυτές τις ημέρες αλλά και τη συγκεκριμένη βραδιά “όλα αυτά που έζησα μαζί του συνεργαζόμενη μαζί του από το 1982 ως το 1987. Μοναδική εμπειρία”.
Μνήμες από το Παρίσι κατέθεσε και ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος, με τη βραδιά να κλείνει με τα λόγια του Μίκη που περιέγραφε στα γαλλικά τη φιλοσοφία της ζωής του, αλλά και με ένα θερμό χειροκρότημα από το κοινό.