Συμβούλιο της Ε.Ε. και η Ευρωβουλή κατέληξαν λίγο πριν εκπνεύσει η χρονική προθεσμία σε συμφωνία για τον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2020, ο οποίος προβλέπει αυξημένες δαπάνες για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την ασφάλεια.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε καθορίζει το ύψος του προϋπολογισμού σε αναλήψεις υποχρεώσεων στα 168,688 δισ. ευρώ, ενώ η αρχική θέση του Συμβουλίου έκανε λόγο για 166,8 δισ. ευρώ και της Ευρωβουλής για 171 δισ. ευρώ.
Αναφορικά με τις πληρωμές η χθεσινή συμφωνία τις καθορίζει στα 153,563 δισ. ευρώ, ενώ εδώ μεγαλύτερη υποχώρηση έκανε η Ευρωβουλή που ζητούσε αρχικά 159 δισ. ευρώ. Η αρχική θέση του Συμβουλίου ήταν 153,1 δισ. ευρώ.
Οι τελικές αποφάσεις ήταν πολύ κοντά στην αρχική πρόταση της Κομισιόν, η οποία είχε καθορίσει τις αναλήψεις υποχρεώσεων στα 168,3 δισ. ευρώ και τις πληρωμές σε 153,7 δισ. ευρώ.
Ο προϋπολογισμός του 2020 προβλέπει αύξηση των δαπανών για πληρωμές της τάξης του 3,4% σε σχέση με το 2019. Αυτό οφείλεται στην επιτάχυνση της υλοποίησης των προγραμμάτων εν όψει της λήξης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020. Η αύξηση αυτή αναμένεται να καταστήσει δυνατή την έγκαιρη καταβολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευση εκκρεμών λογαριασμών, ιδίως στον τομέα της πολιτικής συνοχής, όπου η υλοποίηση των προγραμμάτων συνεχίζεται με εντατικό ρυθμό.
Τα ποσά που έχουν συμφωνηθεί βασίζονται στην υπόθεση ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει πλήρως στη χρηματοδότηση και την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ε.Ε. έως το τέλος του 2020.
Η ανάπτυξη και του χρόνου θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα της Ε.Ε. Για το λόγο αυτό η συμφωνία προβλέπει την ενίσχυση των προγραμμάτων του τομέα «Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση», για τον οποίο αναμένεται να διατεθούν συνολικά 25,3 δισ. ευρώ (7,9% σε σύγκριση με το 2019).
Ενέργεια
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στον προϋπολογισμό για το 2020 θα αφορούν τα ευρωπαϊκά δορυφορικά συστήματα πλοήγησης EGNOS και Galileo (1,2 δισ. ευρώ ή +74,8%), την πτυχή «Ενέργεια» της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (1,3 δισ. ευρώ ή +35,0%) και το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης (166 εκατ. ευρώ, +15,9%). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η συμφωνία είναι κοντά στα ποσά που είχε προτείνει η Επιτροπή.
Προβλέπονται επίσης αυξήσεις για τα εμβληματικά προγράμματα «Ορίζων 2020» (13,5 δισ. ευρώ ή +8,8%) και Erasmus+ (2,9 δισ. ευρώ ή +3,6%) της Ε.Ε., καθώς και το πρόγραμμα COSME, που υποστηρίζει τις μμε και την επιχειρηματικότητα, και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, που θα συμβάλει στην προετοιμασία της μετάβασης στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας για την περίοδο 2021-2027.
Για τον τομέα της εδαφικής συνοχής προβλέπονται σε αναλήψεις υποχρεώσεων πληρωμών 58,6 δισ. ευρώ και σε πληρωμές 50,0 δισ. ευρώ. Για τη γεωργία οι αναλήψεις υποχρεώσεων καθορίστηκαν σε 59,9 δισ. ευρώ και οι πληρωμές σε 57,9 δισ. ευρώ.
Ο προϋπολογισμός του 2020 στηρίζει επίσης την ενίσχυση του προγράμματος LIFE, το οποίο παρέχει χρηματοδότηση για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα (590 εκατ. ευρώ ή +6,0%).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σχεδόν το 20% των δαπανών του προϋπολογισμού της Ε.Ε. προβλέπεται να διατεθούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τον κοινοτικό στόχο για την περίοδο 2014-2020.
Στον τομέα της μετανάστευσης, εγγράφονται στον προϋπολογισμό επιπλέον πόροι για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοροφυλακής και Ακτοφυλακής (191 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία μόνιμου σώματος 10.000 συνοροφυλάκων έως το 2027).
Οι γραμμές του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας για την Τουρκία αναπροσαρμόστηκαν εκ νέου προς τα κάτω σε σύγκριση με τον δημοσιονομικό προγραμματισμό, ενώ τα σχετικά κονδύλια ανακατανεμήθηκαν, μεταξύ άλλων, ως ενισχυμένη στήριξη για τα Δυτικά Βαλκάνια.