Θέμα TL – Ελληνοτουρκικά: Μία στο καρφί και μία στο πέταλο η Άγκυρα – Ποια είναι τα πραγματικά σχέδια του Ερντογάν

Αντικρουόμενα τα μηνύματα από την άλλη μεριά του Αιγαίου - Τι λέει στο TL ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος για τα σενάρια που εξετάζονται

Αντώνης Χρυσουλάκης

Συνεχίζουν να προκαλούν ανησυχία οι κινήσεις της Τουρκίας παρά τα «εγκάρδια» τετ-α-τετ που είχαν εχτές (16/6) οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών. Η αρχή έγινε με τον σύντομο διάλογο που είχαν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος με τον Τούρκο ομόλογό του, Χουλουσί Ακάρ το πρωί της Πέμπτης (16/6) στο περιθώριο της Συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.

Οι κάμερες κατέγραψαν μια διαφορετική εικόνα του κ. Ακάρ, από αυτή που είχαμε συνηθίσει μέχρι τώρα, καθώς ήταν εμφανώς ευδιάθετος με φιλική διάθεση προς τον κ. Παναγιωτόπουλο. Ο Έλληνας υπουργός φέρεται να είπε στον Τούρκο ομόλογό του ότι: «Δεν μπορούμε να κάνουμε βήματα μπροστά αν συνεχίσει η Τουρκία την ίδια πολιτική τόσο στη ρητορική όσο και στο πεδίο». Οι πληροφορίες που διέρρευσαν και από τα δύο υπουργεία  Άμυνας των δύο χωρών μετά το σύντομο τετ-α-τετ, αναφέρουν ότι υπάρχει πρόθεση διατήρησης ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας παρά την ένταση που το τελευταίο διάστημα έχει οξυνθεί επικίνδυνα.

Διαβάστε επίσης: Βρυξέλλες: Το σύντομο τετ-α-τετ Παναγιωτόπουλου – Ακάρ σε βίντεο

Λίγες ώρες αργότερα ένα σύντομο τετ-α-τετ είχαν και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, με τον Τούρκο Ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στο περιθώριο του Φόρουμ των Πρεσπών που πραγματοποιείται στην Αχρίδα. Όπως και στην πρωινή συνάντηση, το χαμόγελο επικρατούσε την ώρα που οι δύο άνδρες αντάλλαζαν μια «κοινωνική χειραψία», όπως τη χαρακτήρισε ο Έλληνας ΥΠΕΞ, και έναν σύντομο διάλογο.

Το «σκοτσέζικο ντους» και τα σενάρια που επεξεργάζεται ο Ερντογάν 

Για όσους γνωρίζουν καλά το διπλωματικό παιχνίδι, όλες οι παραπάνω κινήσεις μπορούν να χαρακτηριστούν ως ένα «σκοτσέζικο ντους» της Άγκυρας προς την Ελλάδα. Οι εγκάρδιες συνομιλίες των Ελλήνων και των Τούρκων αξιωματούχων αν και αφενός μεν δημιουργούν κάποια αισιοδοξία για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αφετέρου δε σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να προκαλέσουν τον απόλυτο εφησυχασμό.

Αυτή τη στιγμή ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, βρίσκεται σε μια δεινή πολιτικά θέση στο εσωτερικό της χώρας του, αφού ο πληθωρισμός και η άσχημη οικονομική κατάσταση του τουρκικού λαού, του «ροκανίζουν» την εξουσία του, πράγμα το οποίο τον κάνει εξαιρετικά επικίνδυνο. Για το ποιες μπορεί να είναι οι επόμενες κινήσεις της Τουρκίας απέναντι στη χωρά μας και για το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου, τοποθετήθηκε μιλώντας στο timeline.gr ο Διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος.

Διαβάστε επίσης: Προειδοποιεί ο Ζιαζιάς (Επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ): Η Τουρκία θα επιχειρήσει να «γκριζάρει» κατοικημένα νησιά

«Δεν αντέχει μία μετωπική σύγκρουση με την Ελλάδα»

Σύμφωνα με τον κ. Δεσποτόπουλο, ο Πρόεδρος Ερντογάν, βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό σε μια διαπραγμάτευση με τη Δύση, διεκδικώντας πράγματα από το Αιγαίο και από τη Μεσόγειο. Στην προσπάθειά του για πολιτική επιβίωση, επεξεργάζεται διάφορα σχέδια, τα οποία θα του εξασφαλίσουν τους χαμένους «άσσους στο μανίκι» στο παζάρι που έχει ξεκινήσει,  προκειμένου να πάρει κάτι το οποίο θα μπορέσει να το παρουσιάσει ως μια νίκη στο εσωτερικό της χώρας του. «Μπορεί να στείλει μια απαντητική επιστολή στην επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ, μέχρι και να προσπαθήσει να αλλάξει τις συνθήκες, όπως αυτή των Παρισίων και για αυτό έχει κάνει προετοιμασίες σε πολλά μέτωπα» αναφέρει χαρακτηριστικά στο timeline.gr ο κ. Δεσποτόπουλος. Και συνεχίζει: «Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θέλει μια μετωπική σύγκρουση με την Ελλάδα, καθώς δεν την αντέχει ούτε στρατιωτικά, λόγω του ανοικτού μετώπου με τη Συρία, ούτε και οικονομικά διότι η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε πολύ άσχημο σημείο. Εάν προχωρήσει σε κάποια κίνηση αυτή θα είναι μια “θερμή κατάσταση” απλά για λόγους διαπραγμάτευσης και εσωτερικής κατανάλωσης». 

Διαβάστε επίσης: Αιγαίο: 21 παραβιάσεις του εναέριου χώρου από τουρκικό drone

Εξηγώντας το τι εννοεί με τον όρο «θερμή κατάσταση», ο κ. Δεσποτόπουλος ανέφερε ότι «είναι πιθανόν να στείλει κάποιο ερευνητικό πλοίο ή κάποιο πλωτό γεωτρύπανο στη θαλάσσια υφαλοκρηπίδα μας προκειμένου να σκάψει (π.χ. στην περιοχή του τουρκολιβικού μνημονίου)». Την ίδια στιγμή δεν απέκλεισε και το ενδεχόμενο ενός διαφορετικού θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο το οποίο μπορεί να ξεκινήσει από ασήμαντη αφορμή και να κλιμακωθεί. «Μπορεί επίσης να έχουμε ένα ατύχημα στο Αιγαίο το οποίο μπορεί να εξελιχθεί σε μια “θερμή κατάσταση”. Για παράδειγμα, στα Ίμια έχουμε πολλά περιστατικά με του Τούρκους ψαράδες κάθε μέρα που παραβιάζουν τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας. Την ίδια ώρα δεν είναι λίγα τα περιστατικά με τις παρενοχλήσεις των Ελλήνων ψαράδων από το τουρκικό Λιμενικό. Ένα τέτοιο περιστατικό μπορεί πολύ εύκολα να κλιμακωθεί και να οδηγηθούμε σε μια “θερμή κατάσταση”» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο κίνδυνος κατάληψης νησιού ή βραχονησίδας 

Σχετικά με τον κίνδυνο κατάληψης κάποιου νησιού ή βραχονησίδας του Αιγαίου από την Τουρκία, ο κ. Δεσποτόπουλος ανέφερε στο timeline.gr ότι: «Μην περιμένουμε να έχουμε μια σύρραξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και ούτε να δούμε τουρκικά στρατεύματα να κάνουν κατάληψη κάποιας βραχονησίδας ή κάποιου ελληνικού νησιού. Εάν δούμε κάτι τέτοιο, τότε αυτό δεν θα είναι από σχεδιασμό αλλά αποτέλεσμα κάποιου ατυχήματος ή ενός τυχαίου γεγονότος». Σε ό,τι έχει να κάνει με τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα ο κ. Δεσποτόπουλος είπε πως «δεν έχουμε κανέναν λόγο να φοβηθούμε τις απειλές των Τούρκων. Πρέπει να συνεχίσουμε με την ψύχραιμη λογική να προασπίζουμε τα συμφέροντά μας και αν θα προκληθούμε επί του πεδίου αναγκαστικά να απαντήσουμε».

αιγαίο

Διαβάστε επίσης: Διάταγμα Ερντογάν για αποστολή τουρκικών στρατευμάτων σε ξένες χώρες – Το «πρελούδιο» εκφοβισμού της Ελλάδας (Βίντεο)

Την ίδια στιγμή ο κ. Δεσποτόπουλος υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα διαθέτει ένα συντεταγμένο και ισχυρό στράτευμα που βρίσκεται σε περίοδο αναβάθμισης. Την ίδια ώρα υπάρχουν αμυντικές συμφωνίες με κυριότερη αυτή με τη Γαλλία. Εάν ο Ερντογάν θεωρούσε ότι μια στρατιωτική αναμέτρηση με την Ελλάδα θα ήταν περίπατος και ότι δεν θα είχε δυσκολίες με την Ευρώπη, γιατί να μην το είχε επιχειρήσει ήδη;». Και συνεχίζει: «Ξέρει πολύ καλά η Τουρκία ότι σε μια στρατιωτική αναμέτρηση με την Ελλάδα η επόμενη μέρα θα τη βρει με ένα πολύ αρνητικό αποτέλεσμα, το οποίο θα έχει συνέπειες διάλυσης για την ίδια».

Στεφανής: Ο Ερντογάν ψάχνεται για επεισόδιο

Την εκτίμηση ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να προκαλέσει ένα θερμό επεισόδιο για να συσπειρώσει τον κόσμο του, καθώς οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν να καταρρέει, εξέφρασε επίσης και ο πρώην αρχηγός ΓΕΣ και υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Αλκιβιάδης Στεφανής σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ την Πέμπτη (16/6).

«Ο Ερντογάν βλέποντας τις δημοσκοπήσεις και τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας εναντίον του, εκτιμά ότι αν δημιουργήσει μια τέτοια κατάσταση, θα πάρει με το μέρος του τους ψηφοφόρους των ακραίων κομμάτων», ανέφερε ο έμπειρος εν αποστρατεία αξιωματικός του ελληνικού στρατού.

Την ίδια στιγμή και εκείνος, σημείωσε ότι επιχειρησιακά δεν συμφέρει τον Τούρκο πρόεδρο να προκαλέσει ένα θερμό επεισόδιο, γιατί δεν ξέρεις πώς μπορεί να εξελιχθεί. «Κι αυτή τη στιγμή το επιχειρησιακό του αποτύπωμα στο έδαφος, δεν τον ευνοεί για αυτό που πάει να κάνει», υπογράμμισε.

Ερωτηθείς για το πώς θα μπορούσε να προκαλέσει ένα επεισόδιο, ο κ. Στεφανής ανέφερε ότι αν και κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει, «μπορεί να ξεκινήσει από μια υβριδική κατάσταση που μπορεί να είναι εκ νέου εργαλειοποίηση των μεταναστών και πίεση για προώθηση των μεταναστών τόσο στον Έβρο όσο και στα νησιά, κάποια ενέργεια του να αποκλείσει κάποιο νησί ακατοίκητο, να βγάλει το πλοίο του έξω και να αρχίσει πάλι τις Navtex και τις έρευνες ή παραβιάσεις που τώρα κάνει μεμονωμένα, ή και όλα αυτά μαζί».

Διαβάστε επίσης: Τραβάει το σχοινί η Τουρκία – Θέτει σε κίνδυνο ακόμη και πολιτικές πτήσεις με παράνομη δέσμευση περιοχών

Ο κ. Στεφανής εξήγησε ότι το στοιχείο της υβριδικότητας αναλύεται πάντα από τα ελληνικά επιτελεία τονίζοντας ότι καθημερινά βιώνουμε τέτοια περιστατικά. «Το εισπράξαμε και το 2019 και το 2020. Προχθές ακούσαμε για τον φτωχό μετανάστη που βρέθηκε νεκρός στην Τουρκία και κατηγόρησαν την Ελλάδα για αυτό. Επίσης, η προπαγάνδα είναι στοιχείο του υβριδικού πολέμου και ο Ερντογάν αυτό έκανε αναρτώντας tweet στα ελληνικά. Προσπάθησε να νιώσει ο κάθε Έλληνας ότι απειλείται», επισήμανε.

Τέλος, ο κ. Στεφανής υπογράμμισε ότι για κάθε κίνηση η Ελλάδα έχει σχεδιάσει την αντίδρασή της. «Έχουμε ξεφύγει πλέον από τη σημειακή κρίση και τη σημειακή διαχείρισή της. Το δείξαμε αυτό και στον Έβρο και στο Αιγαίο.  Ο Ερντογάν έφερε ένα πλοίο και το συνόδευσε με 2-3 πολεμικά και περίμενε ότι κι εμείς θα κάναμε το ίδιο. Δεν κάναμε το ίδιο. Εμείς ενεργοποιήσαμε το σύνολο του αμυντικού μας συστήματος και ενεργοποιηθήκαμε σε σημεία που ξέραμε πως σαφώς υπερτερούμε. Άρα, δε θα αφήσουμε την αντίπαλη πλευρά να πάρει την πρωτοβουλία σε ένα συγκεκριμένο μέρος, να μας πάει εκεί που θέλει και να διαμορφώσει μια κρίση όπως τη θέλει», είπε χαρακτηριστικά.