«Θα μπορούσε η Τουρκία να ξεκινήσει τον επόμενο πόλεμο στην Ευρώπη;». Το ερώτημα θέτει σε άρθρο της η βρετανική ιστοσελίδα Reaction, με αιχμή τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, τις απειλές Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα αλλά και την προσπάθεια της Άγκυρας να επανεμφανιστεί ως θαλάσσια δύναμη για πρώτη φορά μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο μεσολαβώντας στην συμφωνία για το διάδρομο των σιτηρών.
Ο αρθρογράφος σημειώνει την απόφαση της Τουρκίας στην αρχή του πολέμου στην Ουκρανία να κλείσει τα Στενά του Βοσπόρου απαγορεύοντας σε πολεμικά πλοία να τα διασχίζουν εμποδίζοντας έτσι τη Μόσχα να ενισχύσει την αρμάδα της στα ανοικτά των ακτών της Κριμαίας.
Η διεκδικητική στάση της Άγκυρας ενισχύει τους φόβους
Τώρα, ωστόσο, υπάρχουν φόβοι ότι η ολοένα και πιο διεκδικητική στάση της Άγκυρας στη θάλασσα θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια νέα σύγκρουση στην ήπειρο, επισημαίνει ο αρθρογράφος. Σημειώνει ότι η Τουρκία ξεκίνησε μία σειρά πολεμικών παιχνιδιών, αναπτύσσοντας 122 πλοία και περισσότερους από 12.000 ναυτικούς σε όλη τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα σε μια επίδειξη δύναμης. Οι ασκήσεις ονομάστηκαν «Γαλάζια Πατρίδα», παίρνοντας έμπνευση από έναν αξιωματικό του ναυτικού που είχε δώσει υποσχέσεις περί ετοιμότητας «να κυματίσει την τουρκική σημαία σε όλες μας τις θάλασσες».
Αυτή η φιλοδοξία, σημειώνει το άρθρο, τη φέρνει σε σύγκρουση με τους γείτονές της. Αναφέρεται στις δηλώσεις Ερντογάν του Σαββάτου σημειώνοντας ότι διατύπωση μία λεπτή κεκαλυμμένη απειλή για ανάληψη στρατιωτικής δράσης σε μια μακροχρόνια διαμάχη για τα νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος.
Η αμφισβήτηση των νησιών
Το δημοσίευμα επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι η Τουρκία αμφισβητεί την κυριαρχία της Ελλάδας σε μια σειρά από νησιά, συμπεριλαμβανομένων δημοφιλών τουριστικών προορισμών όπως η Ρόδος, η Λέσβος και η Κως. Επικαλούμενη μια σειρά συνθηκών που υπογράφηκαν πριν από περισσότερο από μισό αιώνα, η Άγκυρα επιμένει ότι η Αθήνα πρέπει να «αποστρατιωτικοποιήσει» την περιοχή, αποσύροντας στρατεύματα και εξοπλισμό που βρίσκονται όχι μακριά από τις ακτές της Τουρκίας.
Ισχυρισμούς τους οποίους όπως σημειώνει το άρθρο απορρίπτει η Ελλάδα, επιμένοντας ότι έχει δικαίωμα αυτοάμυνας και προειδοποιώντας ότι τα τουρκικά σκάφη αποβίβασης είναι έτοιμα για δράση ακριβώς απέναντι από τα ύδατα.
Το γεγονός ότι και τα δύο έθνη είναι μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ φαίνεται να έχει συμβάλει ελάχιστα για να κατευνάσει τις εντάσεις, όπως σημειώνεται. Το δημοσίευμα κάνει αναφορά σε ανταλλαγή κατηγοριών Άγκυρας – Αθήνας περί παραβίασης του εναέριου χώρου τους καθώς και στον ισχυρισμό της Άγκυρας ότι οι S-300 φέρεται να «κλείδωσε» ένα από τα τζετ της.
Οι έρευνες για υδρογονάνθρακες
Όπως επισημαίνει το άρθρο στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται το ζήτημα των ερευνών γύρω από τα νησιά για αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, υπενθυμίζοντας ότι η Τουρκία είχε προηγουμένως στείλει πλοία έρευνας υπό το άγρυπνο βλέμμα των πολεμικών της πλοίων. Καθώς η εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία καθυστερεί, και η τιμή της ενέργειας εκτοξεύεται, το ίδιο συμβαίνει και με τις εντάσεις στο Αιγαίο, σημειώνει το άρθρο.
Δεν είναι μόνο το θέμα της αυτοάμυνας και της στρατιωτικοποίησης που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι, προσθέτει. Αναφέρει ότι στην ομιλία του το Σαββατοκύριακο, ο Ερντογάν έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει την Ελλάδα ότι «κατέχει» τα νησιά, προειδοποιώντας: «μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» για να αμφισβητήσουμε τον έλεγχο της Αθήνας στην περιοχή.
Εν τω μεταξύ, μια έξαρση του εθνικιστικού αισθήματος οδήγησε τα κύρια τουρκικά ειδησεογραφικά κανάλια να εικάζουν για το πώς μια πλήρης επίθεση θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση της κατάστασης, όπως αναφέρεται. Και σημειώνεται ότι ένας δεξιός πολιτικός αποκάλυψε και έναν επεκτατικό χάρτη που θα έβλεπε τη χώρα να προσαρτά δεκάδες νησιά, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης (σσ χάρτης Μπαχτσελί).
Δεδομένων των αναμνήσεων από την τουρκική εισβολή του 1974 στη στενή σύμμαχο της Αθήνας, την Κύπρο, που εξακολουθούν να υφίστανται, συνεχίζει το άρθρο, η ρητορική έχει τραβήξει την προσοχή της Ελλάδας. Σημειώνει ότι η Αθήνα υπέβαλε επίσης επίσημη καταγγελία στο ΝΑΤΟ την περασμένη εβδομάδα, αφού η Συμμαχία συνεχάρη την Άγκυρα για τα 100 χρόνια ανεξαρτησίας, χωρίς να αναφέρει τη «Μικρασιατική Καταστροφή» που είχε σαν αποτέλεσμα περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Έλληνες να χάσουν τα σπίτια τους και χιλιάδες να σκοτωθούν λίγο μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Υπενθυμίζει ότι οι αξιωματούχοι του μπλοκ διέγραψαν το tweet λίγο αργότερα.
Ο παράγοντας εκλογές
Ο αρθρογράφος κάνει αναφορά και στην έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας του Ερντογάν εν μέσω επιδείνωσης της οικονομικής κρίσης στο εσωτερικό. Υπενθυμίζει ότι ο πληθωρισμός στη χώρα εκτιμάται ότι έφτασε το 81% τον περασμένο μήνα, ενώ ο τούρκος πρόεδρος αρνείται την αύξηση των επιτοκίων για τη μείωση του. Σύμφωνα με το δημοσίευμα μια σειρά δημοσκοπήσεων διαπίστωσε ότι, αν οι εκλογές πραγματοποιούνταν αύριο, ο Ερντογάν δεν θα είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας και, καθώς πλησιάζουν οι εκλογές, παίζει όλο και περισσότερο με τους σκληροπυρηνικούς του.
«Οι τουρκικές εκλογές έγιναν λιγότερο ελεύθερες και λιγότερο δίκαιες, και από το 2015 το AKP χάνει τη λαϊκή υποστήριξη, αλλά χρησιμοποιεί αυτό το αφήγημα της κρίσης για να παραμείνει στην εξουσία και να απαλλαγεί κάπως από τις δημοκρατικές πιέσεις», λέει ο Δρ Karabekir Akkoyunlu. λέκτορας διεθνών σπουδών στο School of Oriental and African Studies στο Λονδίνο. «Καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές, θα πρέπει να περιμένουμε το απροσδόκητο» σημειώνει στο Reaction.
Ο Ερντογάν γνωρίζει επίσης ότι η χώρα του είναι πιο σημαντική για τη Δύση από ποτέ, διαδραματίζοντας ηγετικό ρόλο στο άνοιγμα της Μαύρης Θάλασσας για πλοία σιτηρών και προμηθεύοντας την Ουκρανία με τρομακτικά επιθετικά drones Bayraktar TB-2, τονίζει το δημοσίευμα. Προσθέτει δε ότι έχει ήδη κερδίσει τα εύσημα στο εσωτερικό του γιατί ανάγκασε τη Σουηδία και τη Φινλανδία να συμφωνήσουν να παραδώσουν καταζητούμενους Κούρδους ακτιβιστές ως μέρος μιας συμφωνίας που θα επέτρεπε στα σκανδιναβικά έθνη να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και είναι σαφές ότι σκοπεύει να εξαργυρώσει την αυξανόμενη επιρροή της Άγκυρας.
Όταν ο Ερντογάν απειλεί παίρνει αυτό που θέλει από τη Δύση
Οι πιθανότητες δύο ευρωπαϊκά κράτη να πολεμήσουν για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μπορεί να εξακολουθούν να φαίνονται ελάχιστες, αλλά ο ηγέτης της Τουρκίας γνωρίζει ξεκάθαρα ότι η Ευρώπη μπορεί να αντέξει οικονομικά να αντιμετωπίσει μόνο μία χώρα κάθε φορά και, αυτή τη στιγμή, επικεντρώνεται στο να νικήσει τη Ρωσία, υπογραμμίζει το άρθρο. Και καταλήγει επισημαίνοντας ότι η διατήρηση της πίεσης στην Ελλάδα δεν παίζει καλά μόνο με τους βασικούς ψηφοφόρους του Ερντογάν καθώς η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι όταν λειτουργεί σκληρά, φτάνει να πάρει αυτό που θέλει από τη Δύση.