Την πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, ο Νικολάι Κίρεφ κάθισε με τον τρίχρονο γιο του και έβαλε τα κλάματα όταν διάβασε τα νέα.
“Εκείνο το βράδυ αποφάσισα πως ήταν ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να φύγουμε από τη χώρα το συντομότερο δυνατόν”, δήλωσε ο Κίρεφ, που είναι από τη Μόσχα, μιλώντας στο Reuters από το νέο του σπίτι στην πρωτεύουσα της Γεωργίας, το Τμπιλίσι, όπου άνοιξε βιβλιοπωλείο για τους Ρώσους εξόριστους.
Ο Κίρεφ είναι ένας από τους εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους που εγκαταστάθηκαν στη Γεωργία μετά την εισβολή τον Φεβρουάριο και την ανακοίνωση “μερικής επιστράτευσης” στη Ρωσία τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών της Γεωργίας, 112.000 Ρώσοι βρίσκονταν στη χώρα, που είχε πληθυσμό 3,7 εκατ. κατοίκων, την 1η Νοεμβρίου.
Οι εκπατρισμένοι συνάντησαν μικτή υποδοχή στη Γεωργία, μια χώρα με βαθείς ιστορικούς δεσμούς με τον βόρειο γείτονά της, έχοντας περάσει σχεδόν δύο αιώνες ως τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της Σοβιετικής Ένωσης.
Ενώ οι εκπατρισμένοι βοήθησαν να συγκαταλέγεται η Γεωργία, μαζί με τη γειτονική Αρμενία –ένας ακόμα δημοφιλής προορισμός για τους Ρώσους που είναι κατά του πολέμου– μεταξύ των ταχύτερα αναπτυσσόμενων οικονομιών του κόσμου, πολλοί Γεωργιανοί τους αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα. Η αλματώδης αύξηση του κόστους στέγασης στο Τμπιλίσι, που πυροδότησε η εισροή Ρώσων, απλά επέτεινε τα πράγματα.
“Δεν είναι φίλοι μας, είναι εχθροί μας”, δήλωσε ο Λάντο Κικινάτζε, ένας 29χρονος Γεωργιανός φοιτητής. “Αλλά δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά εδώ και θέλουν να μοιραστούν ένα ποτό με εμάς. Είναι παράξενο”.
Η γεωργιανή κοινή γνώμη είναι συντριπτικά υπέρ της Ουκρανίας και οι δρόμοι στο Τμπιλίσι είναι γεμάτοι με γκράφιτι κατά της Ρωσίας. Τα αντιπολιτευόμενα κόμματα ζητούν να υιοθετηθεί καθεστώς βίζας προκειμένου να περιοριστεί ο αριθμός των Ρώσων που έρχονται στη χώρα.
“Όχι πολύ φιλικοί”
“Υπάρχουν κάποιοι ριζοσπάστες”, δήλωσε ο Γκλεμπ Κουζνέτσοφ, επιχειρηματίας από την Αγία Πετρούπολη. “Ή ίσως όχι ριζοσπάστες, αλλά άνθρωποι που γενικά δεν είναι πολύ φιλικοί προς τους ξένους, και οι οποίοι μας αποφεύγουν”.
Ο Κουζνέτσοφ δήλωσε ότι το κατάστημα του με χειροτεχνήματα έχει αποτελέσει στόχο πλήθους αρνητικών κριτικών μέσω της Google και η πόρτα του είναι καλυμμένη με αντιρωσικά αυτοκόλλητα.
Για κάποιους Γεωργιανούς, οι νέες αφίξεις Ρώσων είναι βαθιά ανεπιθύμητες, δεδομένης της πρόσφατης ιστορίας.
Τη δεκαετία του 1990, η Μόσχα στήριξε τους αυτονομιστές στις γεωργιανές περιοχές της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας, με τους πληθυσμούς των Γεωργιανών στις περιοχές αυτές να εκδιώκονται. Το 2008, ένας δεύτερος σύντομος πόλεμος με τη Ρωσία για το καθεστώς των αποσχισθεισών περιοχών παγίωσε ένα αίσθημα πικρίας. Σήμερα περίπου 280.000 Γεωργιανοί παραμένουν πρόσφυγες στη δική τους χώρα, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών το 2021.
Με χιλιάδες Ρώσους να ζουν τώρα στο Τμπιλίσι, οι εκπατρισμένοι έχουν οριοθετήσει τις δικές τους περιοχές, και συγκεντρώνονται σε μπαρ, καταστήματα και καφέ που δεν τα προτιμούν οι ντόπιοι και δεν ακούγονται ιδιαίτερα τα γεωργιανά.
Αντίστοιχα, η ρωσική γλώσσα ομιλείται πολύ λιγότερο στη Γεωργία σε σχέση με άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, ενισχύοντας τις διαφορές μεταξύ των νεοφιχθέντων και των ντόπιων.
Ο Κίρεφ, που είπε ότι μαθαίνει γεωργιανά, δήλωσε ότι οι Γεωργιανοί αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 10% του πελατολογίου του.
“Είναι πολύ δύσκολο, διότι δεν γνωρίζουμε τη γεωργιανή γλώσσα, προσπαθούμε να τη μάθουμε. Αλλά καθώς υπάρχει αυτό το φράγμα της γλώσσας, είναι αρκετά δύσκολο να ενταχθείς”.