Στη σημασία του σχήματος «3+1» μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και ΗΠΑ για την ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο, αναφέρθηκε την Τετάρτη ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για θέματα ενέργειας Φράνσις Φάνον, κάνοντας παράλληλα έκκληση προς όλα τα μέρη να μην προβαίνουν σε προκλητικές ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν περαιτέρω αστάθεια στην περιοχή.
Σε δηλώσεις του στη Λευκωσία, στο περιθώριο των εργασιών της πρώτης από μια σειρά τεχνικών επιτροπών για θέματα παράκτιων δραστηριοτήτων, που συστάθηκαν μετά τη σχετική υπουργική απόφαση στην Αθήνα, τον περασμένο Αύγουστο, παρουσία του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη, ο κ. Φάνον ανέφερε ότι «αυτό το οικοδόμημα 3+1 είναι ένα πολύ σημαντικό όχημα για διευκόλυνση αυτού του είδους της συνεργασίας μεταξύ κρατών».
«Η ενέργεια είναι καταλύτης για τη συνεργασία και οι ΗΠΑ παραμένουν δεσμευμένες σε ανώτατο επίπεδο», σημείωσε.
Επανέλαβε εξάλλου τη σταθερή, όπως είπε, θέση των Ηνωμένων Πολιτειών, λέγοντας ότι «υποστηρίζουμε την Κυπριακή Δημοκρατία στην ανάπτυξη των πόρων της στην ΑΟΖ της» προσθέτοντας ότι τα έσοδα που θα προκύψουν από τις δραστηριότητες αυτές θα χρησιμοποιηθούν προς όφελος των δύο κοινοτήτων, στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης του Κυπριακού.
Στις δηλώσεις του ο Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε, εξάλλου, ότι οι ΗΠΑ θεωρούν την ενεργειακή συνεργασία στην περιοχή ως «ένα μέσο για την προώθηση ευρύτερα της πολιτικής σταθερότητας και ευημερίας».
«Αυτή είναι η οπτική, μέσα από την οποία βλέπουμε την ενεργειακή συνεργασία», πρόσθεσε, λέγοντας παράλληλα ότι οι ενεργειακοί πόροι αποτελούν τον καταλύτη για μια ευρύτερη συνεργασία.
Οι νέες σχέσεις εμπορίας ενέργειας ήταν αδιανόητες πριν από λίγα χρόνια, σήμερα όμως έχουν νόημα και προχωρούν προς τα εμπρός, σημείωσε.
Ανέφερε παράλληλα ότι «η Κύπρος έχει να διαδραματίσει έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον νέο ενεργειακό διάδρομο, ο οποίος ακόμη αναπτύσσεται στην περιοχή».
Ο κ. Φάνον εξέφρασε την ευαρέσκεια των ΗΠΑ για το γεγονός ότι αμερικανικές εταιρείες εμπλέκονται σε όλες τις πτυχές της συνεργασίας, που θα επιτρέψει στις χώρες της περιοχής να αναζητήσουν τα δικά τους «ενεργειακά μονοπάτια» μέσω αυτού του μοντέλου συνεργασίας.
«Η ενέργεια είναι σημαντική, παρέχει τα μέσα για την οικονομική ανάπτυξη, όμως είναι διά μέσου της συνεργασίας μεταξύ κρατών που βλέπουμε αυτούς τους πόρους να αναπτύσσονται» είπε.
Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών ανέφερε επίσης ότι η εναρκτήρια συζήτηση στην ομάδα εργασίας επιτρέπει στις ΗΠΑ να συνεισφέρουν στη συζήτηση και να μοιραστούν τις πολύχρονες εμπειρίες τους αναφορικά με την υπεύθυνη, όπως είπε, ανάπτυξη πόρων με σεβασμό προς το περιβάλλον.
Σε ερώτηση για το πώς μπορεί να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των εταιρειών που ασχολούνται με την ανάπτυξη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, ο κ. Φάνον απάντησε λέγοντας:
«Καλούμε όλα τα μέρη να μην προβαίνουν σε προκλητικές ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω αστάθεια και είμαστε ακλόνητοι σε αυτό», ενώ πρόσθεσε ότι και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ήταν πολύ σαφής ως προς αυτό.
«Οι ΗΠΑ δεν θέλουν να μπουν σε έναν υποθετικό διάλογο σε σχέση με το τί θα πράξουν στο μέλλον», συνέχισε, λέγοντας ωστόσο ότι «είμαστε δεσμευμένοι στο να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει σταθερότητα, ώστε όλα τα έθνη να επωφεληθούν από τις οικονομικές ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η ενεργειακή συνεργασία».
Ερωτηθείς τέλος για τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής, ο κ. Φάνον ανέφερε πως «το γεγονός ότι βλέπουμε αμερικανικές εταιρείες να συνεχίζουν να επενδύουν και να παραμένουν στην περιοχή και να προσβλέπουν στην επέκταση των δραστηριοτήτων τους είναι ενθαρρυντικό».
Από την πλευρά του, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, δήλωσε ότι προσδοκούμε σε ακόμη στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το όραμα τόσο της Κύπρου, όσο και των άλλων χωρών της περιοχής που συμμερίζονται αυτά τα οράματα.
Αναφορά έκανε και στις ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, με τον κ. Λακκοτρύπη να κάνει ιδιαίτερη μνεία στις ΗΠΑ και στην ΕΕ «και στη στήριξη που τυγχάνουμε για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλητικές ενέργειες, οι οποίες κλιμακώθηκαν από τον περασμένο Μάιο».
«Η συνεργασία των τριών χωρών συν τις ΗΠΑ είναι πολύ σημαντική» συνέχισε ο κ. Λακκοτρύπης, λέγοντας ότι άρχισε τον Μάρτιο του 2019 στη συνάντηση 3+1 στην Ιερουσαλήμ, σε επίπεδο ηγετών Κύπρου, Ελλάδας Ισραήλ, παρουσία του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο.
«Καταδεικνύει το μοντέλο συνεργασίας που οφείλουμε όλοι στην περιοχή να έχουμε για να προωθήσουμε τα κοινά συμφέροντα των λαών μας», πρόσθεσε.