Περισσότεροι από 43 εκατομμύρια επιπρόσθετοι γιατροί, νοσηλευτές, φαρμακοποιοί, οδοντογιατροί και άλλοι υγειονομικοί απαιτούνται για να ικανοποιηθεί ο στόχος της καθολικής κάλυψης των αναγκών υγείας σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μιας νέας επιστημονικής μελέτης, της πιο ολοκληρωμένης του είδους της μέχρι σήμερα.
Οι ερευνητές από το διεθνούς φήμης αμερικανικό Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας (ΙΗΜΕ) της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια ‘Ανι Χάακενσταντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», εκτιμούν ότι τα μεγαλύτερα κενά σε υγειονομικό προσωπικό υπάρχουν κατά σειρά στην υποσαχάρια Αφρική, στη νότια Ασία, στη βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή.
Ελλείψεις
Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 130 χώρες έχουν ελλείψεις γιατρών και πάνω από 150 ελλείψεις νοσηλευτών και μαιών.
Το 2019 (τελευταία διαθέσιμα παγκόσμια στοιχεία) υπήρχαν στον κόσμο περίπου 104 εκατ. υγειονομικοί, εκ των οποίων 12,8 εκατ. γιατροί, 29,8 εκατ. νοσηλευτές και μαίες, 4,6 εκατ. οδοντογιατροί και 5,2 εκατ. φαρμακοποιοί. Η μέση παγκόσμια πυκνότητα γιατρών υπολογίστηκε σε 16,7 ανά 10.000 άτομα του πληθυσμού και των νοσηλευτών-μαιών σε 38,6 ανά 10.000 κατοίκους.
Για να καλυφθεί τουλάχιστον σε ποσοστό 80% ο στόχος κάλυψης των ιατρικών-νοσοκομειακών αναγκών του παγκόσμιου πληθυσμού (με βάση τον διεθνή Δείκτη Καθολικής Υγειονομικής Κάλυψης), εκτιμάται ότι θα χρειαστούν ακόμη, ανά 10.000 κατοίκους, τουλάχιστον 20,7 γιατροί, 70,6 νοσηλευτές-μαίες, 8,2 οδοντογιατροί και 9,4 φαρμακοποιοί. Συνολικά υπάρχει κενό τουλάχιστον 6,4 εκατ. γιατρών, 30,6 εκατ. νοσηλευτών-μαιών, 3,3 εκατ. οδοντιάτρων και 2,9 εκατ. φαρμακοποιών.
Η μέση πυκνότητα γιατρών κυμαίνεται από μόνο 2,9 ανά 10.000 κατοίκους στην υποσαχάρια Αφρική έως 38,3 ανά 10.000 στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Στους νοσηλευτές και στις μαίες η πυκνότητα κυμαίνεται από 152,3 ανά 10.000 κατοίκους στην Αυστραλασία έως 37,4 στη Νότια Αμερική, όπου σε επίπεδο χωρών ξεχωρίζει η Κούβα με 84,4 ανά 10.000, έναντι μόνο 2,1 στη γειτονική Αϊτή.
Η μελέτη επισημαίνει ότι στους παράγοντες που συμβάλλουν στις ελλείψεις, είναι η μετανάστευση των υγειονομικών σε άλλες χώρες με περισσότερες ευκαιρίες εργασίας, οι πόλεμοι και οι πολιτικές αναταραχές, η βία κατά των υγειονομικών, τα ανεπαρκή κίνητρα για εκπαίδευση και παραμονή κ.α. Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι «τα ευρήματα δείχνουν πόσο ανεπαρκώς προετοιμασμένος ήταν ο κόσμος, όταν η πανδημία Covid-19 σάρωσε την ανθρωπότητα, επιβαρύνοντας τα συστήματα υγείας που ήδη είχαν ελλείψεις εργαζομένων πρώτης γραμμής».
Τι γίνεται στην Ελλάδα
Για την Ελλάδα, η μελέτη εκτιμά ότι το 2019 υπήρχε πυκνότητα 47,6 γιατρών ανά 10.000 κατοίκους και καμία έλλειψη, πυκνότητα 49,1 νοσηλευτών-μαιών ανά 10.000 κατοίκους και έλλειψη 19,7 ανά 10.000 κατοίκους (ή 20.339 σε απόλυτο αριθμό), πυκνότητα 9,6 οδοντιάτρων ανά 10.000 κατοίκους και καμία έλλειψη, ενώ για το φαρμακευτικό προσωπικό πυκνότητα 8,6 ανά 10.000 κατοίκους και έλλειψη 5,6 ανά 10.000 (ή 5.761 σε απόλυτο αριθμό).
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ