Ο Σουν Τζιάν, ένας 37χρονος μεταπτυχιακός φοιτητής στην κινεζική πόλη Γιαντάι, έκανε για μήνες μόνος του εκστρατεία κατά των μέτρων που επέβαλε το πανεπιστήμιο για την πρόληψη της COVID-19, εκφράζοντας μεταξύ άλλων έντονη κριτική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι σε ό,τι αφορά τις κινεζικές αρχές ήταν στις 27 Μαρτίου όταν ο Σουν μπήκε στον χώρο του πανεπιστημίου κρατώντας ένα πλακάτ με μήνυμα που ζητούσε την άρση του «lockdown στο Λουντόνγκ». Η αστυνομία τον συνέλαβε και την 1η Απριλίου το πανεπιστήμιο Λουντόνγκ τον απέβαλε, σύμφωνα με επιστολή του πανεπιστημίου που είδε το Reuters.
NEW – Police use increasingly brutal force to enforce the Communist Party quarantine orders in #Shanghai.pic.twitter.com/Z3EEbOF6rw
— Disclose.tv (@disclosetv) April 14, 2022
Οι Κινέζοι πολίτες σε μεγάλο βαθμό στηρίζουν την πολιτική περί ‘μηδενικής ανοχής’ της COVID που είχε ως αποτέλεσμα να κρατηθεί υπό έλεγχο ο κορωνοϊός για δύο χρόνια από τότε που πρωτοεμφανίστηκε την πόλη Ουχάν, της κεντρικής Κίνας, στα τέλη του 2019 και εξαπλώθηκε με ταχείς ρυθμούς σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο η στήριξη αυτή φαίνεται να εξασθενεί καθώς το ιδιαιτέρως μεταδοτικό παραλλαγμένο στέλεχος Όμικρον εξαπλώνεται στην Κίνα, προκαλώντας περιοριστικά μέτρα που οδήγησαν σε ελλείψεις τροφίμων, διαχωρισμό οικογενειών, χαμένους μισθούς και οικονομικά δεινά. Οι αντιδράσεις του Σουν αποτυπώνουν την αυξανόμενη απογοήτευση και δυσαρέσκεια, σε μια κοινωνία που γενικά σέβεται τις αρχές, απέναντι σε μια στρατηγική για την COVID που τίθεται εν αμφιβόλω από την παραλλαγή Όμικρον.
Σε κάποιες περιπτώσεις οι αντιδράσεις έχουν γίνει viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με βίντεο στα οποία φαίνονται πολίτες να συγκρούονται με εργαζομένους των υγειονομικών υπηρεσιών και να ουρλιάζουν με οργή από τα παράθυρα των διαμερισμάτων τους. Τα περιθώρια για διαφωνίες έχουν στενέψει καθώς η Κίνα έχει γίνει περισσότερο αυταρχική υπό τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ και η οργή για τους περιορισμούς της COVID έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στις αρχές που καλούν τους πολίτες να κάνουν θυσίες για το ευρύτερο καλό.
Here come the ‘health and safety’ stormtroopers in Shanghai. It’s for your own good, apparently. pic.twitter.com/OL0IT5GxvM
— James Melville (@JamesMelville) April 14, 2022
Ο Σουν δήλωσε ότι το πανεπιστήμιό του προχώρησε σε τηλεκπαίδευση και απαγόρευσε στους φοιτητές να φεύγουν από το πανεπιστήμιο καθώς και να παραλαμβάνουν πακέτα ή τρόφιμα από διανομείς. Ο ίδιος απέρριψε τους περιορισμούς ως μη απαραίτητους, δεδομένου του χαμηλού ποσοστού θανάτων, όπως υποστηρίζει, που συνδέονται με την παραλλαγή Όμικρον.
«Τα προβλήματα που προκάλεσε ο ιός δεν μπορούν να συγκριθούν με την αναταραχή από κάποια από τα μέτρα κατά της COVID που ελήφθησαν από τη σχολή μας», δήλωσε ο Σουν στο Reuters τηλεφωνικά. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι λογαριασμοί του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μπλοκαριστεί.
Η δυσαρέσκεια του κόσμου
Οι συλλήψεις και οι κρατήσεις ατόμων για παραβίαση των κανόνων που σχετίζονται με την COVID αυξήθηκαν τον Μάρτιο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας σε ανακοινώσεις της αστυνομίας, αναρτήσεις από κρατικές υπηρεσίες και αναφορές κρατικών μέσων ενημέρωσης από όλη την Κίνα στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Weibo. Από την έρευνα προέκυψαν 59 επιβεβαιωμένες υποθέσεις της αστυνομίας και 26 συλλήψεις για παραβίαση κανόνων της COVID τον Ιανουάριο και λιγότερες τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, τον Μάρτιο στο Weibo αναφέρθηκαν πάνω 600 υποθέσεις της αστυνομίας και 150 επιβεβαιωμένες συλλήψεις, σύμφωνα με την έρευνα που έκανε το Reuters.
Είναι πιθανόν τα στοιχεία αυτά να αντιστοιχούν σε ένα μέρος μόνο των πραγματικών περιστατικών καθώς δεν αναφέρονται όλα τα περιστατικά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ούτε ανακοινώνονται από τις αρχές. Σύμφωνα με υπηρεσίες δημόσιας ασφαλείας, εντάθηκε η καταστολή των παραβιάσεων των μέτρων για την COVID τον Μάρτιο, με πόλεις και κομητείες να εκδίδουν 80 ειδοποιητήρια στους λογαριασμούς τους στη Weibo, συγκριτικά με 7 τον Ιανουάριο και 10 τον Φεβρουάριο.
How angry netizens test China's 'Great Firewall' amid Shanghai lockdownhttps://t.co/wlLKAlpdCR pic.twitter.com/R3H8QMTKsv
— BBC News (World) (@BBCWorld) April 15, 2022
Οι περισσότερες παραβιάσεις αφορούν πολίτες που προσπαθούν να παρακάμψουν κανόνες όπως το να αναφέρουν τις μετακινήσεις τους σε ειδική εφαρμογή, να παραποιούν τα αποτελέσματα των τεστ για κορονοϊό και να βγαίνουν κρυφά από τις γειτονιές τους στις οποίες έχει επιβληθεί lockdown. Αύξηση καταγράφεται και στις επιθέσεις κατά εργαζομένων των υγειονομικών υπηρεσιών.
Η αστυνομία ανέφερε επίσης συλλήψεις πολιτών που «εκφράζουν δυσαρέσκεια» και χρησιμοποιούν «ακατάλληλη γλώσσα» αναφορικά με την πανδημία.
Καθώς η δυσαρέσκεια διογκώνεται, οι αρχές προσπαθούν να ελέγξουν την κατάσταση, συχνά λογοκρίνοντας τις διαδικτυακές καταγγελίες. Στις 5 Απριλίου, τα βίντεο από μια διαδήλωση κατά των lockdowns στην Λανγκφάνγκ, μια πόλη κοντά στο Πεκίνο, αφαιρέθηκαν γρήγορα από την Weibo. Την περασμένη εβδομάδα, η Σανγκαη ανακοίνωσε μέτρα καταστολής ενάντια σε ‘φήμες’ απειλώντας να κλείσει ομάδες συζήτησης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κάνουν παραβάσεις.
Ωστόσο οι αντιδράσεις από την κοινή γνώμη μπορεί να έχουν αποτελέσματα. Τον περασμένο μήνα, οι φοιτητές στο πανεπιστήμιο Σιτζουάν στην πόλη Τσενγκντού ανάγκασε τις αρχές του πανεπιστημίου να άρουν το lockdown στον χώρο του ιδρύματος ύστερα από διαμαρτυρίες, σύμφωνα με την South China Morning Post.