«Αν πρέπει να ξεβιδώσει κάποιος μια βίδα δεν αρκεί να γνωρίζει πώς ξεβιδώνει, χρειάζεται και κατσαβίδι. Δεν αρκεί μόνο η γνώση, πρέπει να έχει και το κατάλληλο εργαλείο για να το καταφέρει». Έτσι συμβαίνει και με την πρόληψη, αναφέρει η γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, τονίζοντας στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ότι για πρώτη φορά στην Ελλάδα δίνονται αυτά τα εργαλεία στους πολίτες με προγράμματα πρόληψης, η συνολική επιχορήγηση των οποίων φτάνει τα 300 εκατ. ευρώ.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι με τα προγράμματα αυτά, δεν δίνουμε απλά πληροφόρηση και γνώση στους πολίτες, αλλά και τα εργαλεία για να βελτιώσουν την υγεία τους», αναφέρει και προσθέτει πως ο φόβος είναι ένα φυσιολογικό και χρήσιμο συναίσθημα για όλους μας, όμως μπορεί να αποτελέσει και εμπόδιο στο να φροντίσουμε τον εαυτό μας.
Όπως εξηγεί, όλα τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως η πρόληψη είναι δύναμη, καθώς όταν εντοπίζεται έγκαιρα η νόσος, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά. «Τα καρδιαγγειακά και οι κυριότερες μορφές καρκίνου που στοιχίζουν δέκα χρόνια από τη ζωή μας, είναι σε μεγάλο βαθμό νοσήματα που μπορούν να προληφθούν, άρα έχει νόημα να κάνουμε τις εξετάσεις μας, δεν είναι μοιραίο να χάσουμε τη ζωή μας από αυτά, όπως συνέβαινε πριν από 30 χρόνια» τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον Μιχάλη Κεφαλογιάννη.
Τα προγράμματα πρόληψης θα είναι δωρεάν για όλους, ακόμα και για τους ανασφάλιστους
Τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου – που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από το υπουργείο Υγείας– προβλέπουν μια σειρά από εξετάσεις, οι οποίες είναι εντελώς δωρεάν, για όλους, ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τους ικανότητα. «Έχουν και οι ανασφάλιστοι πολίτες δωρεάν πρόσβαση στα προγράμματα αυτά, στα οποία συμμετέχουν δημόσια και ιδιωτικά κέντρα σε όλη τη χώρα, ώστε να διευκολύνουμε τους πολίτες να κάνουν τις εξετάσεις τους κοντά στο μέρος που ζουν και εργάζονται, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση» λέει η κα Αγαπηδάκη, προσθέτοντας πως για τις περιπτώσεις των απομακρυσμένων περιοχών που δεν υπάρχουν δομές υγείας σε κοντινή απόσταση, υπάρχει συμπληρωματικός σχεδιασμός με κινητές μονάδες, ώστε οι πολίτες να μπορούν να κάνουν τις εξετάσεις τους, χωρίς να ταλαιπωρηθούν και χωρίς να επιβαρυνθούν με κόστος μετακίνησης.
Πόσο θα διαρκούν τα προγράμματα αυτά για τους πολίτες που θα ενταχθούν σε αυτά
Τα προγράμματα έχουν συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, όμως επαναλαμβάνονται ανά κάποια έτη, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες, εξηγεί η κα Αγαπηδάκη. «Η πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου, του καρκίνου του μαστού, των καρδιαγγειακών, ξεκινούν άμεσα ή έχουν ξεκινήσει ήδη, θα ολοκληρωθούν σε τρία χρόνια και μετά θα ξεκινήσει νέος κύκλος. Έτσι, συγκροτείται ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και ανάλογα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που ισχύουν σε κάθε περίπτωση, ένας κύκλος πρόληψης για τους πολίτες, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και διάφορους άλλους παράγοντες» επισημαίνει και αναφέρει το εξής παράδειγμα: Μια γυναίκα που είναι σήμερα 50 ετών και συστήνεται με βάση τις οδηγίες να κάνει μαστογραφία κάθε δύο χρόνια, την καλούμε φέτος μέσω του sms να κάνει την ψηφιακή της μαστογραφία στο πλαίσιο του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» και θα κληθεί να την επαναλάβει ξανά σε δύο χρόνια, υπάρχει δηλαδή μια περιοδικότητα.
Με ποιο τρόπο τα προγράμματα πρόληψης θα φτάνουν στον πολίτη
Το Πρόγραμμα Πρόληψης του καρκίνου του μαστού έχει ήδη ξεκινήσει να υλοποιείται και αφορά 1.300.000 γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών, περιλαμβάνει δωρεάν μαστογραφία, υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση από ιατρό και μπορούν οι γυναίκες-δικαιούχοι να δουν όλες τις λεπτομέρειες στο www.mastografia.gov.gr . «Εκεί μπορούν να δουν τα συνεργαζόμενα δημόσια και ιδιωτικά κέντρα που βρίσκονται κοντά στην περιοχή τους και μπορούν να πάρουν τηλέφωνο να κλείσουν ραντεβού, δίνοντας απλά το ΑΜΚΑ τους, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση», αναφέρει η κα Αγαπηδάκη.
Για Πρόγραμμα πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που ξεκινά μέσα στο Δεκέμβριο και αφορά 2.500.000 γυναίκες ηλικίας 21-65 ετών, εξηγεί πως «περιλαμβάνει δωρεάν τεστ Παπανικολάου για τις γυναίκες 21-29 ετών και αν υπάρξουν ευρήματα, δωρεάν κολποσκόπηση και βιοψία. Για τις γυναίκες 30-65 ετών, προβλέπεται δωρεάν HPV-dna test και σε περίπτωση ευρημάτων, δωρεάν τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση και βιοψία».
Όπως επισημαίνει, η διαδικασία είναι ίδια με το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά». Στις γυναίκες που έχουν άυλη συνταγογράφηση θα σταλεί σταδιακά sms με το άυλο παραπεμπτικό και θα μπορούν να μπουν στην αντίστοιχη ιστοσελίδα που θα ανακοινωθεί το προσεχές διάστημα, ώστε να δουν τα συνεργαζόμενα κέντρα και να κάνουν τις εξετάσεις τους, ενώ εκείνες που δεν έχουν άυλη συνταγογράφηση, θα μπορούν απλά με το ΑΜΚΑ τους να κλείσουν το ραντεβού τους στα συνεργαζόμενα κέντρα.
Μιλώντας για το πρόγραμμα πρόληψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του μεταβολικού συνδρόμου, αποκαλύπτει πως αναμένεται να ξεκινήσει ως τα μέσα Φεβρουαρίου και προσθέτει:
«Αφορά 5.500.000 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 30-70 ετών και περιλαμβάνει μια σειρά εξετάσεων αίματος. Θα υλοποιηθεί μέσω του προσωπικού ιατρού για τους πολίτες που έχουν ήδη εγγραφεί σε προσωπικό ιατρό, ενώ θα περιλαμβάνει και ιδιώτες ιατρούς συναφών ειδικοτήτων για όσους πολίτες δεν έχουν καταφέρει ακόμα να εγγραφούν στον προσωπικό ιατρό. Τόσο οι εξετάσεις όσο και η επίσκεψη στον γιατρό, θα παρέχονται δωρεάν στους πολίτες, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση».
Αναφερόμενη, τέλος, στο πρόγραμμα πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου, είπε πως αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάρτιο του 2023 και αφορά 3.800.000 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 50-70 ετών. Αυτό περιλαμβάνει τη διενέργεια κολονοσκόπησης, ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο να συμπεριληφθούν και κάποιες συμπληρωματικές μέθοδοι ανίχνευσης.
Τι θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα που αφορά στην παιδική παχυσαρκία
Το πρόγραμμα για την πρόληψη και καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας είναι πολυεπίπεδο, με δράσεις σε επίπεδο πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης, αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η κα Αγαπηδάκη και αναμένεται να ξεκινήσει εντός του πρώτου τριμήνου του 2023. «Έχουμε συμπεριλάβει δράσεις τόσο για την πρόληψη όσο και για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, μέσω φυσικά της προαγωγής της υγιεινής διατροφής και άσκησης. Τα παιδιά, ανάλογα με τον βαθμό του προβλήματος που αντιμετωπίζουν, θα έχουν τη δυνατότητα να ωφεληθούν από ψηφιακές υπηρεσίες, ιατρικές υπηρεσίες, κ.ά., ενώ αντίστοιχη και δωρεάν πρόσβαση θα έχουν και οι γονείς. Το πρόγραμμα είναι δομημένο ώστε να απευθύνεται σε όλα τα παιδιά που βρίσκονται στη χώρα μας, με χωριστά προγράμματα ανά ηλικιακή ομάδα, αναπτυξιακό επίπεδο και προφίλ υγείας. Έτσι, θα πετύχουμε μια εξατομικευμένη προσέγγιση που αντιμετωπίζει παράλληλα ολιστικά το ζήτημα».
Το πρόγραμμα πρόληψης του υπουργείου Υγειάς «Σπύρος Δοξιάδης», αφορά συγκεκριμένους στόχους και αποτελέσματα στα πεδία της Πρόληψης, της Προαγωγής και της Προστασίας της Υγείας που έχουν τεθεί ως το 2030. Κύριος στόχος του είναι η βελτίωση του επιπέδου υγείας του πληθυσμού, «ώστε να αντιστρέψουμε το φορτίο νοσηρότητας και τη βασική στρέβλωση που υπάρχει στη χώρα μας, καθώς δαπανούμε το 80% των πόρων στο 20% των παραγόντων που επιδρούν στην υγεία. Χρησιμοποιούμε λοιπόν το 80% των πόρων μας για φάρμακα, θεραπείες, νοσηλείες και επεμβάσεις, τα οποία είναι μεν απαραίτητα για να μας εξασφαλίσουν περισσότερα χρόνια ζωής, όχι όμως υγεία. Έτσι, ζούμε μεν περισσότερο σε σχέση με παλαιότερες δεκαετίες, αλλά τα χρόνια αυτά είναι με νόσο, αναπηρία, περιορισμούς που επιφέρει η ασθένεια», καταλήγει η κα Αγαπηδάκη.
Πότε αυτά τα προγράμματα δίνουν μετρήσιμα αποτελέσματα όσον αφορά τη μείωση της νοσηρότητας
Ήδη έχουν εντοπιστεί έγκαιρα περί τις 4.000 γυναίκες μέσω του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, αναφέρει η γενική γραμματέας του υπουργείου Υγείας.
«Υπάρχουν λοιπόν αυτά τα άμεσα οφέλη, καθώς ο έγκαιρος εντοπισμός συνεπάγεται αποτελεσματική αντιμετώπιση και μακροπρόθεσμα οφέλη που αφορούν σε περισσότερα χρόνια υγιούς ζωής για όλους μας. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τη μείωση της θνησιμότητας από τον καρκίνο του μαστού κατά τουλάχιστον 30% ως το 2030 και αντίστοιχα, την εξάλειψη των νέων περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που οφείλονται στον ιό HPV» λέει η κα Αγαπηδάκη και συνεχίζει: «Για να πετύχουμε λοιπόν αυτούς τους στόχους, αναπτύξαμε διπλή δράση: αφενός με το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αφετέρου με την αναθεώρηση των οδηγιών για τον εμβολιασμό έναντι του ιού HPV. Έτσι, το εμβόλιο παρέχεται δωρεάν και συνιστάται πλέον και για τα αγόρια.Έτσι, θα καταφέρουμε ως το 2030, να νικήσουμε αυτόν τον τύπο καρκίνου και να μην έχουμε νέες περιπτώσεις. Το οφείλουμε σε μας και στα παιδιά μας».