Ένα μεγάλο πείραμα πλανητικής προστασίας ξεκίνησε το πρωί της Τετάρτης με την εκτόξευση του DARΤ, ενός σκάφους της NASA που θα προσκρούσει σε έναν αστεροειδή για να τον εκτρέψει από την πορεία του.
Αν το πείραμα πετύχει, η ανθρωπότητα ίσως θα έχει τρόπο να προστατευτεί από τυχόν αδέσποτους διαστημικούς βράχους που κινούνται σε πορεία σύγκρουσης.
«Δεν θέλουμε να βρεθούμε σε μια κατάσταση στην οποία έχουμε ήδη έναν αστεροειδή που κινείται προς τη Γη πριν αρχίζουμε να δοκιμάζουμε τη μέθοδο» δήλωσε ενόψει της εκτόξευσης ο Λίντλεϊ Τζόνσον, επικεφαλής πλανητικής προστασίας στη NASA.
Τοποθετημένη στην κορυφή πυραύλου Falcon 9 της SpaceX, η αποστολή των 330 εκατομμυρίων δολαρίων εκτοξεύτηκε λίγο μετά τις 8.00 ώρα Ελλάδας από την αεροπορική βάση του Βάντενμπεργκ στην Καλιφόρνια.
Θα χρειαστεί περίπου δέκα μήνες για να φτάσει τον στόχο του, σε απόσταση 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη.
Δίδυμος και Δίμορφος
Τελικός προορισμός της αποστολής είναι ένα ζευγάρι αστεροειδών που κινούνται σε τροχιά ο ένας γύρω από τον άλλο: ο Δίδυμος, με διάμετρο 780 μέτρων, και ο μικρότερος Δίμορφος, με πλάτος γύρω στα 160 μέτρα.
Όταν βρεθεί στην κατάλληλη θέση, το DART, το οποίο έχει μέγεθος και βάρος αυτοκινήτου, θα προσκρούσει στον Δίμορφο με ταχύτητα 6,6 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο, περίπου 23.800 χιλιόμετρα ανά ώρα.
Μια μικρή συσκευή ιταλικής κατασκευής, με την ονομασία LiciaCube, θα έχει απελευθερωθεί από το σκάφος μερικές ημέρες νωρίτερα για να καταγράψει την πρόσκρουση και τις συνέπειές της.
Η NASA ελπίζει ότι το χτύπημα θα αλλάξει την ταχύτητα του Δίμορφου κατά λιγότερο από ένα χιλιοστό ανά δευτερόλεπτο και θα επηρεάσει ανεπαίσθητα την τροχιά του βράχου γύρω από τον μεγαλύτερο Δίμορφο.
Από την προετοιμασία του DART τον περασμένο Αύγουστο (NASA / JHUAPL / Ed Whitman)
Η NASA επέλεξε τον Δίδυμο και τον Δίμορφο επειδή το δυαδικό αυτό σύστημα προσφέρει ιδανικές συνθήκες για τη μέτρηση της μεταβολής της ταχύτητας –αν ο Δίμορφος περιφερόταν μόνος του γύρω από τον Ήλιο, η αλλαγή θα ήταν τόσο μικρή ώστε θα ήταν δύσκολο να μετρηθεί από τη Γη.
Στην περίπτωση του δυαδικού συστήματος, το αποτέλεσμα του πειράματος θα είναι δυνατό να καταγραφεί από επίγεια τηλεσκόπια σε διάστημα μερικών εβδομάδων.
Ο Δίδυμος και ο Δίμορφος είναι πολύ μικρότεροι από το αντικείμενο των 10 χιλιομέτρων που προσέκρουσε στο Μεξικό πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια και προκάλεσε την εξαφάνιση των δεινόσαυρων.
Ακόμα και ο σχετικά μικρός Δίμορφος πάντως θα μπορούσε να καταστρέψει μια ολόκληρη χώρα σε περίπτωση που έπεφτε στη Γη. Ο δε Δίδυμος θα προκαλούσε καταστροφές σε επίπεδο ηπείρου.
Ο κίνδυνος πρόσκρουσης θεωρείται μικρός αλλά υπαρκτός, καθώς η NASA έχει καταγράψει μέχρι σήμερα μόλις το 40% των κοντινών στη Γη αντικειμένων με διάμετρο άνω των 140 μέτρων.