Λίγες ώρες μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο και τα μηνύματα που έστειλε στη γειτονική χώρα χωρίς να την αναφέρει, δύο τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη πέταξαν πάνω από την Αλεξανδρούπολη.
Οι τουρκικές υπερπτήσεις έγιναν σε απόσταση μόλις 2,5 ναυτικών μιλίων, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών. Για «πρωτοφανή παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας» και «σαφέστατη κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας» έκανε λόγο σε οργισμένη ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ.
Η εκτίμηση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων είναι ότι κύρια αιτία της ενόχλησης της Τουρκίας είναι ο αναβαθμισμένος ρόλος του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για την ΕΕ, αλλά και τη Δύση εν καιρώ πολέμου στην Ουκρανία.
Διάβημα στην Τουρκία
Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών μετά τις τουρκικές υπερπτήσεις προχώρησε σε διάβημα διαμαρτυρίας στον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα.
Επίσης, κοινοποίησε την τουρκική ενέργεια στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τον ΟΗΕ, διεθνοποιώντας το ζήτημα, με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να κατηγορεί την Ελλάδα για ένταση που «ξεκίνησε η ίδια με δικές της προκλητικές ενέργειες».
Η ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ:
«Καταδικάζουμε με τον πιο έντονο τρόπο την πρωτοφανή παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας από δύο τουρκικά μαχητικά, τα οποία εισήλθαν παράνομα στον εθνικό εναέριο χώρο μας και προσέγγισαν την Αλεξανδρούπολη σε απόσταση μόλις 2,5 ναυτικών μιλίων. Η ενέργεια αυτή αποτελεί σαφέστατη κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας.
Εντάσσεται στην προσπάθεια της Τουρκίας να προβάλει τον νεο-οθωμανικό αναθεωρητισμό της, καταπατώντας όλους τους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Η ενέργεια αυτή υπονομεύει την συνοχή και τις άμεσες προτεραιότητες του ΝΑΤΟ, αποτελώντας και σαφή απειλή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης αποτελεί βασικό κόμβο μεταφοράς δυνάμεων για την ενίσχυση των συμμάχων μας.
Με εντολή του Υπουργού Νίκου Δένδια, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε άμεσο και εντονότατο διάβημα διαμαρτυρίας στον εδώ Τούρκο Πρέσβη. Παράλληλα, δόθηκαν οδηγίες για την ενημέρωση των συμμάχων και εταίρων μας, καθώς και ΕΕ, ΝΑΤΟ και ΟΗΕ».
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Όχι σε προκλητικές ενέργειες»
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, Νεντ Πράις, σε απάντησή του σε ερώτηση για το πόσο οι ενέργειες της Άγκυρας επηρεάζουν τη σταθερότητα του ΝΑΤΟ, τόνισε ότι «ενθαρρύνουμε όλα τα κράτη να επιλύσουν τα ζητήματα θαλάσσιας οριοθέτησης ειρηνικά και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».
Επιπλέον, όταν ρωτήθηκε από Αμερικανίδα δημοσιογράφο για το πόσο ανησυχούν οι ΗΠΑ για τις τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά και για το πώς αυτές οι ενέργειες επηρεάζουν τη σταθερότητα του ΝΑΤΟ, ο κ. Πράις απάντησε πως «στην πρώτη σας ερώτηση, σχετικά με τις τουρκικές υπερπτήσεις, ενθαρρύνουμε όλες τις χώρες να σέβονται τον κυρίαρχο εναέριο χώρο άλλων χωρών και να χρησιμοποιούν κυβερνητικά αεροσκάφη λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας των πολιτικών αεροσκαφών».
Όπου υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με τα όρια του εναέριου χώρου μιας χώρας, ζητούμε συντονισμό και συζήτηση και όχι προκλητικές ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε θανατηφόρα ατυχήματα» ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ κατέληξε, λέγοντας πως «ως θέση αρχής, ενθαρρύνουμε όλα τα κράτη να επιλύσουν τα ζητήματα θαλάσσιας οριοθέτησης ειρηνικά και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».
Τουρκία: «Απαραίτητη απάντηση»
Αξίζει να σημειωθεί ότι το τουρκικό ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «απαραίτητη απάντηση», «σύμφωνα με τους κανόνες περί αμοιβαιότητας και της εμπλοκής», εγκαλώντας μάλιστα την ελληνική πλευρά για παραβίαση του εναέριου χώρου πάνω από την Ίμβρο.
Αναλυτικότερα, σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε ο Τανζού Μπιλγκίτς, εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, σημειώνεται ότι «αεροσκάφη F-16 της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας παραβίασαν τον εναέριο χώρο μας στα δυτικά της Ίμβρου (Gokceada) στις 16 Μαΐου 2022 και στα δυτικά της περιοχής Enez στις 17 Μαΐου 2022. Η Πολεμική μας Αεροπορία έδωσε την απαραίτητη απάντηση σε αυτές τις προκλητικές παραβιάσεις στις 18 Μαΐου 2022, σύμφωνα με τους κανόνες περί αμοιβαιότητας και της εμπλοκής».
«Η Ελλάδα προσπαθεί για άλλη μια φορά να δημιουργήσει μία αντίληψη εναντίον της χώρας μας στη διεθνή κοινή γνώμη, χρησιμοποιώντας την ένταση που ξεκίνησε η ίδια με δικές της προκλητικές ενέργειες», προστίθεται στην τουρκική ανακοίνωση.
«Στο πλαίσιο αυτό, απορρίπτουμε παντελώς τους αβάσιμους ισχυρισμούς και κατηγορίες που διατυπώθηκαν κατά της χώρας μας από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών με την ανακοίνωσή του με ημερομηνία 20 Μαΐου και καταδικάζουμε σφόδρα τις ελληνικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας», όπως επισημαίνεται, ενώ «για να μην ξανασυμβούν τέτοια επεισόδια, η Ελλάδα πρέπει να σταματήσει τις προκλητικές της ενέργειες στο Αιγαίο και να ασχοληθεί σοβαρά με τη διαδικασία των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και εντός του πλαισίου του ΝΑΤΟ, όπου εδώ και ένα χρόνο αποφεύγει να συμμετάσχει», τονίζει το ΥΠΕΞ της Τουρκίας.