Κατά τη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου για την απολιγνιτοποίηση και τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση, ο κ. Γεωργιάδης έκανε δεκτό σχετικό αίτημα τοπικών φορέων και κομμάτων, δεσμευόμενος ότι στην αυριανή συζήτηση του στην Ολομέλεια, θα προχωρήσει σε βελτιωτική τροποποίηση ώστε στις επιτροπές επενδύσεων να υπάρχει εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το νομοσχέδιο, υπερψηφίστηκε επί της αρχής του από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, με τις ψήφους μόνο της ΝΔ ενώ όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι το καταψηφίζουν.
Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, υπεραμύνθηκε του νομοσχεδίου, κάνοντας λόγο για «κορυφαίο εθνικό στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί», ενώ επιτέθηκε στην αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορώντας την για περιβαλλοντική υποκρισία και κροκοδείλια δάκρυα». «Δεν άκουσα το ΣΥΡΙΖΑ να ξεκαθαρίζει αν συμφωνεί ή όχι με την απολιγνιτοποίηση η οποία είχε ήδη συμβεί εδώ και μια πενταετία. Επί δικής του διακυβέρνησης μειώθηκε κατά 54% το ποσοστό παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη, όμως έγινε χωρίς σχέδιο και πρόγραμμα και χωρίς κανένα μέτρο στήριξης για την τοπική κοινωνία. Γι’ αυτό και όταν προσπαθήσατε να πουλήσετε τις λιγνιτικές μονάδες, φάγατε τα μούτρα σας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργιάδης.
Παράλληλα, ο κ. Γεωργιάδης απέρριψε αιτιάσεις της αντιπολίτευσης περί αύξησης του ενεργειακού κόστους λόγω της απολιγνιτοποίησης, αντιτείνοντας ότι όλες οι λιγνιτικές μονάδες δουλεύουν στο φουλ και παράγουν ρεύμα. «Η λιγνιτική χρήση γίνεται ολοένα και περισσότερο οικονομικά ασύμφορη. Εσείς, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν που ψήφισε την πώληση λιγνιτικών μονάδων. Όμως κρύβετε την αλήθεια και δεν λέτε ότι το εγχείρημα σας δεν πέτυχε γιατί δεν είχατε σχέδιο και ότι ούτε ένας ενδιαφερόμενος δεν κατέθεσε μία έστω πρόταση, γιατί έβλεπε ότι ήταν ασύμφορη η επένδυση και εξαιρετικά ζημιογόνα. Και αντί να εξηγούμε στον κόσμο γιατί είναι ασύμφορος ο λιγνίτης τον ξεσηκώνουμε», ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης. Απέρριψε επίσης και τους ισχυρισμούς για απουσία διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία, τονίζοντας ότι «και ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης είχε πάει στην αφετηρία 30 φορές και η επιτροπή, επί Μουσουρούλη, πήγε και μίλησε άλλες 15 φορές με όλους τους τοπικούς δημάρχους».
«Η τοπική κοινωνία ήταν παρούσα σε κάθε βήμα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε την ανακουφιστική απόφαση για απολιγνιτοποίηση και οι αντιδράσεις είναι εξαιρετικά μικρές. Η κοινωνία ακολούθησε στο σύνολό της αυτή την απόφαση γιατί ήξερε ότι η συνέχιση της λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων οδηγούσε στο θάνατο», τόνισε και συμπλήρωσε, απευθυνόμενος για άλλη μια φορά στην αξιωματική αντιπολίτευση: «Αφού ο ΣΥΡΙΖΑ έχει οικολογική συνείδηση και είστε τόσο ευαίσθητοι με το περιβάλλον, απαντήστε γιατί με απόφαση του τότε υπουργού σας του κ. Σταθάκη, για τις μονάδες της Καρυάς παρατείνατε παράνομα δύο φορές τη λειτουργία τους; Και το κάνατε αυτό, ενώ υπήρχαν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων, όπως ο καρκίνος, και τώρα έρχεστε και ρίχνετε κροκοδείλια δάκρυα».
Απαντώντας στη κριτική που δέχτηκε για την τηλεθέρμανση ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ακούω κατηγορίες για τη τηλεθέρμανση. Δεν ξέρετε ότι σε μία εβδομάδα το κάθε σπίτι στο Δήμο Φλώρινας θα έχει σύνδεση με το φυσικό αέριο καθώς το εντάξαμε στα ΕΣΠΑ με κάλυψη 100% όλων των τελών;». «Το έργο δεν είναι εύκολο. Είναι δύσκολο, δεν θα υποκριθώ. Αλλά είναι μια τεράστια, τιτάνια εθνική πρόκληση. Το κάνουμε πρώτοι στην Ευρώπη και αυτό είναι λόγος επαίνου και όχι ψόγου. Κάναμε ειδικό ταμείο απολιγνιτοποίησης και αυτή η πρωτοπορία μας ήταν αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας και δημόσιας συζήτησης και με την τοπική κοινωνία και με τους επενδυτές. Εκπλήξεις βρήκαμε αρκετές. Για παράδειγμα δεν ήταν όλα όπως τα παρουσίαζε η ΔΕΗ», επεσήμανε ο κ. Γεωργιάδης και συνέχισε: «Είναι ένα έργο εθνικό, έχει εθνικό στίγμα, καταφέρνουμε για πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου, με οργανωμένο τρόπο, να αντιστρέψουμε το οικονομικό ενεργειακό μοντέλο και να φέρει χρήματα. Ο λιγνίτης ναι έφερε χρήματα αλλά και ζημιές, όπως το έλλειμμα ανάπτυξης άλλων τομέων της οικονομίας. Τώρα έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε πόρους για να κάνουμε την ενεργειακή μετάβαση οργανωμένα, και με σχέδιο».
«Αντί εσείς στο ΣΥΡΙΖΑ να πείτε ότι καλώς σταματάμε το λιγνίτη, παίζετε με τις ανησυχίες, το άγχος και την αγωνία των κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας που είναι δόκιμες και δίκαιες. Εμείς, σε αυτό το φόβο απαντάμε. Εσείς, χαϊδεύετε αυτό το φόβο για ψήφους και λαϊκισμό και αποκρύπτεται ότι ήδη η απολιγνιτοποίηση ξεκίνησε από εσάς χωρίς σχέδιο», υπογράμμισε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και κατέληξε λέγοντας: «Πρέπει αύριο να δώσουμε συγκεκριμένη απάντηση σε αυτό το μείζον θέμα, αν θέλουμε η χώρα να κάνει το μεγάλο ενεργειακό οικονομικό άλμα προστατεύοντας τη χώρα από τον λιγνίτη και ταυτόχρονα ενισχύοντας αναπτυξιακά με νέες επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας τις περιοχές αυτές. Όσο δύσκολο και σύνθετο είναι αυτό το εγχείρημα, με αυτό το πρωτοπόρο νομοσχέδιο θα τα καταφέρουμε, όπως το αποδείξαμε στην απορρόφηση των κοινοτικών πόρων για την ανάπτυξη και την απολιγνιτοποίηση».
Για «ένα ωραιοποιημένο σχέδιο εξαγγελιών και προθέσεων της κυβέρνησης, με ασάφειες, αοριστίες και χωρίς στήριξη της τοπικής κοινωνίας», μίλησε η γενική εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοπίστη Πέρκα. «Παραμένουν δυστυχώς τα μεγάλα προβλήματα μιας περιοχής, που στήριξε το μεγαλύτερο βιομηχανικό ενεργειακό εγχείρημα της χώρας. Επομένως η πολιτεία της χρωστάει. Η αλήθεια όμως είναι ότι το εγχείρημα για απολιγνιτοποίησης έγινε με απλές εξαγγελίες και χωρίς σχέδιο. Έτσι, η ερήμωση της περιοχής συνεχίζεται και αν δεν πάρουμε γρήγορα μέτρα, θα είναι χωρίς επιστροφή η καταστροφή», τόνισε η γενική εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ. «Όταν σχεδιάζουμε πως θα διακυβερνηθεί ο τόπος μέχρι το 2023 έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο. Η διεθνής εμπειρία λέει ότι πρώτο στοιχείο είναι η συμμετοχή της κοινωνίας. Εσείς όμως αποφασίσατε να την έχτε απέναντί σας», είπε και συνέχισε: «Δεν είναι ευελιξία αυτό που γίνεται με ένα μοντέλο συγκεντρωτικό, με πολυαρχία και πολλά μπόνους στους γενικούς διευθυντές. Πουθενά και τίποτα δεν υπάρχει για προσλήψεις και μοριοδότηση λόγω ενδοπιότητας.
Τα εδαφικά σχέδια που στείλατε στην ΕΕ δεν συνάδουν με το νομοσχέδιο. Υπάρχει πλήρης ασάφεια για το ποιο είναι το κόστος αποκατάστασης εδαφών, ποιος θα το πληρώσει και πόσες χιλιάδες στρέμματα είναι. Μια χώρα που δεν έχει τακτοποιήσει τα πολεοδομικά και χωροταξικά της σχέδια δεν μπορεί να κάνει επενδύσεις».
Η κ. Πέρκα υποστήριξε ακόμα ότι «η διάταξη για τους όρους δόμησης είναι οριζόντια», ενώ επεσήμανε ότι «για ένα τόσο δύσκολο μετασχηματισμό έπρεπε να υπάρχει ο έλεγχος της διακομματικής επιτροπής». «Παρουσιάζετε ένα ωραίο κείμενο για εμβληματικές επενδύσεις, ωστόσο πρέπει να απαντηθεί αν υπάρχουν τα εργαλεία εκείνα ώστε το όφελος να διαχυθεί στην τοπική κοινωνία που έχει σηκώσει χρόνια τώρα το βάρος και το κόστος της απολιγνιτοποίησης», κατέληξε η κ. Πέρκα.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ, Γιώργος Αρβανιτίδης, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «ένα ακόμα αφήγημα της κυβέρνησης που θα μείνει πάλι στα χαρτιά». «Βάλατε το πήχη ψηλά στο θέμα της απολιγνιτοποίησης ψαρεύοντας σε θολό τοπίο που δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι η προσφιλή σας τακτική. Τα προβλήματα όμως είναι μπροστά», τόνισε ο κ. Αρβανιτίδης και συμπλήρωσε: «Κάνετε τον τροχονόμο στα επιχειρηματικά συμφέροντα και στο τέλος τα κέρδη θα πάνε στους λίγους και τα κόστη και τα βάρη θα καταλήξουν στους καταναλωτές και στους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας. Έχουμε μια βίαιη ενεργειακή μετάβαση των περιοχών και η απάντηση που δίνετε είναι μόνο υποσχέσεις». «Απλά τζιράρουμε. Αυτό κάνουμε. Και στο τέλος οδηγούμαστε στο να χάνουμε πόρους, να χάνουμε ευκαιρίες. Το μεγάλο ζητούμενο είναι η βιώσιμη ανάπτυξη και όχι η βίαιη αλλαγή της ζωής των κατοίκων. Το πρόβλημα είναι συνολικό. Εμείς είμαστε ασυνεπείς, αρκούμαστε στα ωραία λόγια. Αυτό που κάνουμε δεν οδηγεί πουθενά. Αυτός ο κύκλος της ανάπτυξης θα έχει μόνο πλασματικά νούμερα, όμως έτσι θα έχουμε χάσει ακόμα μια μεγάλη ευκαιρία. Πρέπει το κράτος να δείξει συνέπεια και να δώσει ισχυρά ανταποδοτικά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες», υπογράμμισε ο κ. Αρβανιτίδης.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιάννης Δελής, ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του καταψηφίζει το νομοσχέδιο και επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί εκτενώς αύριο στην Ολομέλεια, καθώς έπρεπε να παραβρίσκεται σήμερα σε άλλη επιτροπή της Βουλής για άλλο νομοσχέδιο.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλης Βιλιάρδος, υποστήριξε ότι παραμένουν αναπάντητα, σειρά ερωτημάτων που έθεσε το κόμμα του, όπως και οι αοριστίες και οι σκόπιμες ασάφειες της κυβέρνησης. «Καμία αποσαφήνιση δεν υπήρξε για το ποιος χρεώνεται το κόστος παραγωγής .Ψηφίζουμε τη σύσταση μιας επιτροπής που θα αποφασίζει, και θα λειτουργεί κατά το δοκούν χωρίς κανένα έλεγχο», ανέφερε και πρόσθεσε: «Υπάρχουν αοριστίες και ασάφειες για τις συμβάσεις χωρίς να απαντά η κυβέρνηση γιατί θα εγγυάται το δημόσιο για την έγκριση των δανειοδοτήσεων ιδιωτών. Υπάρχουν πολλές δημιουργικές ασάφειες στα άρθρα του καταστατικού της εταιρίας». «Με απόλυτη ειλικρίνεια, θεωρούμε ότι είναι το πιο σκανδαλώδες νομοσχέδιο της κυβέρνησης που φαίνεται ότι για το μόνο που νοιάζεται είναι πως να ξεπουλήσει όσο-όσο τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας», κατέληξε ο κ. Βιλιάρδος.
Ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ25, Κρίτων Αρσένης, υποστήριξε ότι, «είναι ένα νομοσχέδιο – ύβρις, χωρίς νέμεση και κάθαρση που εκδικείται τους ήρωες μιας χώρας και οδηγεί τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης σε πληθυσμιακή ερήμωση». «Η πληθυσμιακή ερήμωση που θα γίνει και μάλιστα σε τέτοια μαζικότητα, δεν την είδαμε ποτέ μετά την μεταεμφυλιακή περίοδο. Το πρόβλημα είναι τεράστιο και το ανάχωμα που μπορούσαμε να δημιουργήσουμε είναι η αποκατάσταση των εδαφών προς όφελος των τοπικών κοινωνιών», είπε. «Η κυβέρνηση απαλλάσσει τη ΔΕΗ από την υποχρεωτική ευρωπαϊκή οδηγία «ο ρυπαίνων πληρώνει» ενώ ένα μεγάλο κομμάτι εδαφών δεν θα αποκατασταθούν. Το εργατικό δυναμικό δολοφονείται με το νομοσχέδιο αυτό της κυβέρνησης, η οποία μεταβιβάζει την υποχρέωση αποκατάστασης των εδαφών στο δημόσιο. Θέλει να απαλλάξει τη ΔΕΗ και το νέο ιδιώτη κάτοχο της από το νέο βάρος, ανεξάρτητα από το κοινωνικό και οικονομικό κόστος. Θέλετε να κάνετε την κοινωνική κρίση ευκαιρία και να φέρετε τα μεγάλα συμφέροντα για να πάρουν τη γη. Δίνετε δωράκια στα πρότζεκτ που δεν θα φέρουν όμως ούτε την ανάπτυξη, ούτε καμία νέα θέση εργασίας στις περιοχές», υποστήριξε ο εισηγητής του ΜέΡΑ25 και κατέληξε: «Καταψηφίζουμε το νομοσχέδιο της κυβέρνησης γιατί θα είναι ένα τεράστιο πρωτόγνωρο έγκλημα που ποτέ ξανά, μετά τον εμφύλιο δεν θα έχουμε δει με την κατάρρευση και την ερήμωση της Δυτικής Μακεδονίας. Μια μαύρη τρύπα θα έχουμε. Αυτό νομοθετείτε, για να εξυπηρετήσετε συμφέροντα χωρίς καμία αίσθηση του δημόσιου συμφέροντος».
Ο πρώην αναπληρωτής Περιβάλλοντος και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελος, μίλησε για «ένα αδιαφανές, αθηνοκεντρικό νομοσχέδιο διαχείρισης πόρων». «Δεν είναι σχέδιο επενδύσεων. Και η αλήθεια είναι ότι μετά από δύο χρόνια το επιτελικό κράτος δεν κατάφερε να κάνει τίποτα ουσιαστικό και αποτελεσματικό. Δεν δημιούργησε καμία νέα θέση εργασίας, εκτός για τα γαλάζια παιδιά στην Αθήνα αλλά όχι για τους 3.500 ανέργους της καθυστερημένης, βίαιης, άδικης αναπτυξιακής μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών. Εξυπηρετούνται απολύτως τα συμφέροντα που είναι πίσω από τη κυβέρνηση Μητσοτάκη χωρίς να έχετε απαντήσεις για το ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο», σημείωσε ο κ. Φάμελος.
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Καλλιόπη Βέττα, έκανε λόγο για «πρόχειρη, βίαιη, άδικη αντιμετώπιση της Δυτικής Μακεδονίας», υποστήριξε ότι «υπάρχει ελλιπής χρηματοδότηση και απουσία διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία» και πρόσθεσε ότι, «η κυβέρνηση έβαλε το κάρο μπροστά από το άλογο».
«Ας αφήσουμε την τοξικότητα και το δηλητήριο ψαρεύοντας σε θολά νερά και εκμεταλλευόμενοι την δικαιολογημένη δυσπιστία και την αγωνία των πολιτών επειδή δεν έγινε τίποτα στη περιοχή τόσα χρόνια», ανέφερε από την πλευρά του, ο γενικός εισηγητής της ΝΔ, Δημήτρης Καιρίδης. «Η απολιγνιτοποίηση είναι ένα κρίσιμο θέμα που αφορά χιλιάδες ζωές σε δύο μεγάλες περιοχές, τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη και συνδέεται με την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα τους. Έχει ήδη ξεκινήσει η εφαρμογή ενός γιγαντιαίου προγράμματος πάνω από 7,5 δισ. ευρώ και πλέον δρομολογούνται πολλές στρατηγικές επενδύσεις τόσο της ΔΕΗ όσο και ιδιωτών», υπογράμμισε ο κ. Καιρίδης και συμπλήρωσε: «Έχουμε μια κολοσσιαία ευκαιρία και θα είναι άδικο για αυτές τις περιοχές να χαθεί, να μπλεχτεί σε δηλητήριο και τοξικότητα. Η απολιγνιτοποίηση, είναι μια μεγάλη πολιτική που χαρακτηρίζει τη πολιτική Μητσοτάκη, και είναι η σύγχρονη, φιλελεύθερη, κεντροδεξιά λύση που ανοίγει δρόμους. Είναι ένα εθνικό στοίχημα ενεργειακής μετάβασης που όλοι μαζί πρέπει να κερδίσουμε. Παρά τις μεγάλες διαφωνίες μας χωρίς αμφιβολία λέω ότι υπάρχει πεδίο συγκλίσεων και απολύτως ειλικρινές ενδιαφέρον», κατέληξε ο εισηγητής της ΝΔ.