Τα πρώτα 4 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι καθ’ οδόν, η τελευταία έκθεσητης Oxford Economics σημειώνει ότι η χώρα μας παίρνει αναλογικά τα περισσότερα χρήματα από κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε., ενώ η μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος τονίζει ότι η αποτελεσματική εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορεί να φέρει αύξηση του ΑΕΠ μέχρι και κατά επτά μονάδες έως το 2026
Πώς θα αξιοποιηθούν οι πόροι
Πώς θα αξιοποιηθούν, λοιπόν, οι πόροι αυτοί (17,8 δισ. ευρώ επιδοτήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια); Η φιλοδοξία της κυβέρνησης δεν είναι να προσθέσει ένα ακόμη πακέτο κοινοτικής χρηματοδότησης στη χώρα, αλλά να οδηγήσει την οικονομία, το κράτος και την κοινωνία σε μια νέα εποχή. Να πυροδοτήσει μια θεμελιώδη αλλαγή οικονομικού υποδείγματος προς ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και «πράσινο» παραγωγικό μοντέλο, με πιο αποτελεσματικό και ψηφιοποιημένο κράτος, λιγότερο γραφειοκρατικό, με δραστικά μειωμένη παραοικονομία, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς την ανάπτυξη και με ένα ποιοτικό και αποτελεσματικό δίκτυο κοινωνικής προστασίας, προσβάσιμο σε όλους.
Στόχος είναι να γίνουν θεμελιώδεις οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, που θα επηρεάσουν όχι μόνο την οικονομική δραστηριότητα, αλλά και τις τεχνολογίες, τις νοοτροπίες και τους θεσμούς.
Οι τέσσερις πυλώνες
Το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» αποτελείται από τέσσερις πυλώνες: Πράσινο, Ψηφιακό, Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή (Υγεία, Παιδεία, κοινωνική προστασία), Ιδιωτικές επενδύσεις και οικονομικός και θεσμικός μετασχηματισμός. Μια προσεκτική ανάγνωση του κειμένου που κατατέθηκε και ψηφίστηκε προ ημερών στη Βουλή -και εκτείνεται σε 888 σελίδες!- δείχνει τους άξονες του σχεδίου για την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου και θεσμικής λειτουργίας στην Ελλάδα μέσα στην επόμενη δεκαετία
Ως προς την «πράσινη» μετάβαση, οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη διασύνδεση των ελληνικών νησιών, η οποία θα μειώσει σημαντικά το ενεργειακό κόστος νοικοκυριών και επιχειρήσεων και θα επιτρέψει την καλύτερη αξιοποίηση του δυναμικού της χώρας σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την υπογειοποίηση του δικτύου ηλεκτρικού ρεύματος σε αστικές και δασικές περιοχές για την προστασία του από ακραία καιρικά φαινόμενα και την αποτροπή πυρκαγιών, αλλά και εκτεταμένο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, κτιριακών υποδομών επιχειρήσεων και δημόσιων κτιρίων και υποδομών
Ο στόχος για πλήρη κατάργηση του λιγνίτη
Το «Ελλάδα 2.0» προωθεί τον εθνικό στόχο της Ελλάδας για πλήρη κατάργηση του λιγνίτη έως το 2028 και σταδιακή κατάργηση της χρήσης ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, εισάγοντας, ταυτόχρονα, ολοκληρωμένα μέτρα στήριξης για την ανάπλαση των περιοχών που πλήττονται, διασφαλίζοντας τη δίκαιη μετάβαση. Σημαντική είναι η ανάπτυξη σε όλη τη χώρα σε σταθμούς φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα. Αρκετοί πόροι προβλέπονται για τη μετάβαση σε ένα «πράσινο» και βιώσιμο σύστημα μεταφορών, με καθαρότερα, εξυπνότερα και φτηνότερα μέσα μεταφοράς. Το σχέδιο εισάγει μεταρρυθμίσεις που επιτρέπουν την εγκατάσταση και τη λειτουργία εξοπλισμού φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Προωθεί επίσης τις επενδύσεις που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων για μερίδιο 30% των ηλεκτρικών οχημάτων στην εγχώρια αγορά έως το 2030
Συγκεκριμένα, το Σχέδιο θα υποστηρίξει την εγκατάσταση περισσότερων από 8.000 σημείων φόρτισης σε βασικές αστικές και προαστιακές περιοχές και άλλα δημόσια προσβάσιμα σημεία ενδιαφέροντος σε ολόκληρη τη χώρα. Θα συμβάλει επίσης στην ηλεκτροκίνηση των δημόσιων συγκοινωνιών, μέσω της αντικατάστασης των παλαιών λεωφορείων υψηλής εκπομπής με ηλεκτρικά, και θα παρέχει κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων με μπαταρία.
Άλλα σημαντικά στοιχεία στον σχεδιασμό της κυβέρνησης
Σημαντικά στοιχεία στον σχεδιασμό της κυβέρνησης είναι η μεταρρύθμιση του πολεοδομικού σχεδιασμού, με την εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων που θα πληροφορούν έγκυρα και άμεσα για τις δυνατότητες χρήσης γης για σχεδόν τα 4/5 της χώρας, καθώς και η προώθηση στρατηγικών αστικών αναπλάσεων υψηλής αναπτυξιακής και περιβαλλοντικής αξίας
Παράλληλα, ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, σε συνδυασμό με αναμόρφωση των δασικών χαρτών, έρχεται να δώσει απάντηση στις μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η αποκατάσταση άνω των 16.500 εκταρίων υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων στην Ελλάδα. Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για την ενίσχυση και αναβάθμιση των δυνατοτήτων του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ελλάδας, που στοχεύει στην αντιμετώπιση προκλήσεων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, καθώς η χώρα μας επηρεάζεται από την αυξανόμενη σοβαρότητα και συχνότητα των καταστροφών και ακραίων γεγονότων που σχετίζονται με το κλίμα όπως βλέπουμε με δραματικό τρόπο και τις τελευταίες ημέρες.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά