Μία νομοθετική και ερμηνευτική…Βαβέλ έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες ώρες με το θέμα της μονιμότητας των γιατρών του ΕΣΥ. Σχετική τροπολογία του υπουργείου Υγείας που ψηφίστηκε σε νόμο του υπουργείου Εσωτερικών και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 24 Μαρτίου 2022 (Ν.4915/2022) προκάλεσε μείζονες αντιδράσεις και μπαράζ ανακοινώσεων σε πολιτικό επίπεδο.
Από τη μία πλευρά, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και οι παρατάξεις των νοσοκομειακών γιατρών καταγγέλλουν ότι με την τροπολογία ουσιαστικά καταργείται η μονιμότητα των νεοπροσλαμβανομένων γιατρών του ΕΣΥ, και από την άλλη πλευρά, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας απαντά σθεναρά ότι δεν έχει νομοθετηθεί οποιαδήποτε αλλαγή στο θέμα της μονιμότητας των γιατρών που υπηρετούν τώρα στο σύστημα υγείας.
Μιλώντας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας με θέμα «Κύρωση δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και λοιπές διατάξεις», ο τομεάρχης υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Ανδρέας Ξανθός εγκάλεσε τον υπουργό Υγείας πως προωθήθηκε σχετική διάταξη «στα μουλωχτά», βάσει της οποίας «σύμφωνα με το άρθρο 82 του νόμου 4915/2022 (ΦΕΚ Α63 – 24/3/2022) οι γιατροί που καταλαμβάνουν θέσεις στο ΕΣΥ με πενταετή θητεία, δεν θα κρίνονται ατομικά στο τέλος της πενταετίας (όπως προέβλεπε ο νόμος 3754/2009), αλλά θα επαναπροκηρύσσεται η θέση και εφόσον επιλεγεί ο ίδιος γιατρός, θα διορίζεται ως μόνιμος. Η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει αναδρομική ισχύ και αφορά και όσους διορίστηκαν πριν τη ψήφιση του νόμου».
Ο κ. Ξανθός υποστήριξε πως «καταργείται στην πράξη η δυνατότητα μονιμοποίησης των γιατρών που ίσχυε μέχρι τώρα και αντί για τη θεσμοθέτηση ενός νέου πλέγματος κινήτρων (μισθολογικών, εργασιακών, εκπαιδευτικών, επιστημονικής εξέλιξης) για την αντιστροφή του brain drain και την κάλυψη των τεράστιων κενών σε ιατρικές ειδικότητες στις δημόσιες δομές Υγείας, η κυβέρνηση δημιουργεί αντικίνητρα προσέλκυσης και παραμονής των γιατρών στο ΕΣΥ. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι να δώσει κίνητρα σε ιδιώτες γιατρούς για να παρέχουν υπηρεσίες εντός του ΕΣΥ». Ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε πως αυτό σημαίνει ότι όσοι γιατροί διορίστηκαν την τελευταία πενταετία σε δομές του ΕΣΥ κινδυνεύουν να χάσουν τη θέση τους, καθώς θα μπορεί να τη διεκδικήσει σε ανοικτή προκήρυξη οποιοσδήποτε γιατρός.
Άμεσα απάντησε ο υπουργός Υγείας απορρίπτοντας όλες τις αιτιάσεις του κ. Ξανθού και καταλογίζοντάς του επιπλέον άγνοια. «Με μια απλή ανάγνωση των υφιστάμενων διατάξεων καταδεικνύεται ότι ο πρώην υπουργός Υγείας προφανώς σφάλλει, αγνοώντας το νομικό πλαίσιο που ίσχυε επί των ημερών του και το οποίο, όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα, παραμένει ως έχει» ανέφερε ο κ. Θάνος Πλεύρης.
Τα επίμαχα άρθρα
Σύμφωνα με τον υπουργό, με το άρθρο 82 του ν. 4915/2022 απλώς προστέθηκαν δύο εδάφια στην παρ. 5 του άρθρου 11 του ν. 2889/2001, όπως είχε τροποποιηθεί με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3204/2003. «Επομένως, δεν τροποποιήθηκε το υπόλοιπο περιεχόμενο της παραγράφου 5, το οποίο ισχύει από το 2003 στη μορφή που ισχύει και σήμερα και ίσχυε και καθόλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Σε καμία περίπτωση δεν ψηφίστηκε εν κρυπτώ η διάταξη, αφού περιλαμβανόταν στο σώμα του Νομοσχεδίου, το οποίο μάλιστα τέθηκε σε διαβούλευση από τις 24.2.2022 έως τις 3.3.2022» υπογράμμισε.
Ο κ. Πλεύρης παρέθεσε τα επίμαχα εδάφια σε όλες τις τροποποιήσεις τους, δηλαδή την παρ. 5 του άρθρου 11 του ν. 2889/2001 στην αρχική της μορφή, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3204/2003 και τέλος όπως διαμορφώθηκε με το άρθρο 82 του ν. 4915/2022.
Αρχικά η διατύπωση είχε ως εξής « Όλοι οι ιατροί που προσλαμβάνονται πρώτη φορά στο Ε.Σ.Υ. μετά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ανεξάρτητα από τη βαθμίδα για την οποία επιλέγονται, διορίζονται με πενταετή θητεία. Στο τέλος της πενταετίας η θέση επαναπροκηρύσσεται. Εφόσον ο ιατρός που κατέχει τη θέση επιλεγεί για την κατάληψή της, διορίζεται πάλι με πενταετή θητεία. Στο τέλος της δεύτερης πενταετίας η θέση επαναπροκηρύσσεται και, εφόσον επιλεγεί ο ίδιος ιατρός, διορίζεται ως μόνιμος. Ιατροί που επιλέγονται τρεις φορές για κατάληψη θέσης στο Ε.Σ.Υ. μονιμοποιούνται αυτοδικαίως, στη θέση και το βαθμό που κατέχουν, μετά τη συμπλήρωση υπηρεσίας δέκα (10) ετών. Η προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού, σε υπηρεσίες του κρατικού συστήματος υγείας κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υπολογίζεται, για την εξέλιξη του ιατρού, ως προϋπηρεσία στο Ε.Σ.Υ».
Το συγκεκριμένο εδάφιο έχει πλέον ως εξής στο αρθρο 82 του Ν. 4915/2022: «Οι ιατροί που προσλαμβάνονται για πρώτη φορά σε θέση Επιμελητών Α’, Β’ και Γ’ διορίζονται με πενταετή θητεία.Στο τέλος της πενταετίας η θέση επαναπροκηρύσσεται και εφόσον επιλεγεί ο ίδιος ιατρός διορίζεται ως μόνιμος. Οι ιατροί που επιλέγονται δύο φορές για κατάληψη θέσης στο Ε.Σ.Υ. μονιμοποιούνται αυτοδίκαια στον βαθμό που κατέχουν μετά τη συμπλήρωση υπηρεσίας πέντε (5) ετών.Για τη συμπλήρωση της πενταετίας λαμβάνεται υπόψη και ο χρόνος υπηρεσίας ιατρών που διορίστηκαν σε οργανική θέση του κλάδου ιατρών Ε.Σ.Υ. και έχασαν ή χάνουν τη θέση τους με την έκδοση απόφασης των επιτροπών εκδίκασης εκκρεμών ενστάσεων της παρ. 12 του άρθρου 37 του ν. 2519/1997 (Α’ 165) ή με την έκδοση δικαστικής απόφασης. Οι ιατροί που προσλαμβάνονται σε θέσεις διευθυντών διορίζονται με πενταετή θητεία, στο τέλος της οποίας ο ιατρός αξιολογείται από το Συμβούλιο Αξιολόγησης Διευθυντών και εφόσον η αξιολόγηση είναι θετική ο ιατρός μονιμοποιείται. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου ισχύουν και για τους ιατρούς που διορίστηκαν σε θέση κλάδου ιατρών Ε.Σ.Υ. πριν από τη δημοσίευση αυτού του νόμου. Για τους Επιμελητές Α’ που διορίστηκαν για πρώτη φορά στο Ε.Σ.Υ. με τις διατάξεις του ν. 2519/1997 εξακολουθεί να ισχύει το εδάφιο 7 της παρ. 7 του άρθρου 11 του ν. 2889/2001. Μετά τη μονιμοποίηση των παραπάνω ιατρών ισχύουν για την εξέλιξή τους οι διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 2519/1997.
Η προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού, σε υπηρεσίες του κρατικού συστήματος Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπολογίζεται για την εξέλιξη του ιατρού ως προϋπηρεσία στο Ε.Σ.Υ. Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται και για την προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού σε υπηρεσία υγείας του κρατικού συστήματος της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία έχει πραγματοποιηθεί μετά από την 31η.12.2020, της Ελβετίας, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, του Καναδά, της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας. Επίσης, δύναται να υπολογίζεται για την εξέλιξη στο Ε.Σ.Υ. και η προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού σε κλινική ή νοσοκομείο πανεπιστημιακού ιδρύματος, ανεξάρτητα από τη νομική του φύση, Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών του προηγούμενου εδαφίου, έπειτα από σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας».
Ανταπάντηση Ξανθού
Ακολούθησε νέα ανακοίνωση του κ. Ξανθού στην απάντηση του κ. Πλεύρη, στην οποία ο πρώην υπουργός Υγείας θέτει και τον νόμο 3754/2009 ο οποίος ορίζει ότι δεν επαναπροκηρύσσονται οι θέσεις ιατρών που υπηρετούν στο ΕΣΥ και βάσει του οποίου λειτουργεί το σύστημα υγείας τα τελευταία 13 χρόνια.
«Η απάντηση του υπουργείου Υγείας στην καταγγελία του τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Α. Ξανθού για την κατάργηση της μονιμότητας των γιατρών ΕΣΥ, είναι για ‘γέλια και για κλάματα’. Για γέλια, γιατί οι συντάκτες της ανακοίνωσης ισχυρίζονται ότι δεν άλλαξε κάτι στο ισχύον νομικό πλαίσιο περί μονιμοποίησης, αναφέροντας το νόμο 2889/2001. Μόνο που ο νόμος αυτός στο συγκεκριμένο ζήτημα έχει τροποποιηθεί ριζικά με το ν. 3754/2009 άρθρο 7 που ισχύει εδώ και 13 χρόνια» αναφέρει ο κ. Ξανθός.
Βάσει αυτού «Δεν επαναπροκηρύσσονται οι θέσεις ιατρών που υπηρετούν στο ΕΣΥ ως Επιμελητές Α’, Β’ και Γ’ με πενταετή θητεία και δεν έχουν μονιμοποιηθεί με την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. Με τη συμπλήρωση της πενταετίας οι ιατροί που κατέχουν τις θέσεις αυτές κρίνονται ατομικά και εφόσον η κρίση τους είναι θετική μονιμοποιούνται».
Πλεύρης:Οι αλλαγές αφορούν μόνο την αναγνώριση προϋπηρεσίας γιατρών σε χώρες εκτός ΕΕ
Απαντώντας εκ νέου στον κ. Ξανθό ο υπουργός Υγείας του καταλογίζει ότι «αναπαράγει fake news με μοναδικό στόχο να παρασύρει με ψεύδη τους ιατρούς. Στη διάταξη που επικαλείται απλώς προστέθηκαν δύο εδάφια σε σχέση με την αναγνώριση της προϋπηρεσίας ιατρών σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ήδη ισχύοντα νόμο, ο οποίος και επί ημερών του κ. Ξανθού που δεν άλλαξε» συμπληρώνει.
Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση στο εισαγωγικό εδάφιο του άρθρου 82 αναφέρεται σαφώς ότι ” Στην παρ. 5 του άρθρου 11 του ν. 2889/2001 (Α’ 37), περί των ιατρών του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), προστίθενται δέκατο και ενδέκατο εδάφιο, τα οποία έχουν ως εξής: «Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται και για την προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού σε υπηρεσία υγείας του κρατικού συστήματος της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία έχει πραγματοποιηθεί μετά από την 31η.12.2020, της Ελβετίας, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, του Καναδά, της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας. Επίσης, δύναται να υπολογίζεται για την εξέλιξη στο Ε.Σ.Υ. και η προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού σε κλινική ή νοσοκομείο πανεπιστημιακού ιδρύματος, ανεξάρτητα από τη νομική του φύση, Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών του προηγούμενου εδαφίου, έπειτα από σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας».
«Καμία μεταβολή δεν επέρχεται κατά τα λοιπά στην παρ. 5 του άρθρου 11 του ν. 2889/2001, η οποία παραμένει ως είχε επί ημερών του κ. Ξανθού. Επίσης, καμία μεταβολή δεν επιφέρει το νεοψηφισθέν άρθρο 82 στη μεταβατική διάταξη του άρθρου 7 του ν. 3754/2009, με την οποία θεσπιζόταν η μη επαναπροκήρυξη θέσεων και η οποία συνεχίζει να ισχύει. Επομένως το καθεστώς παραμένει ακριβώς το ίδιο» καταλήγει ο υπουργός Υγείας.
Στο ζήτημα αναφέρθηκε και το Ενωτικό Κίνημα για την Ανατροπή, η ανάγνωση του οποίου στα επίμαχα άρθρα ήταν επίσης πως «επανέρχεται μετά από 13 χρόνια η απαράδεκτη διαδικασία επαναπροκήρυξη θέσης με ανοικτή προκήρυξη κάθε θέσης Επιμελητή ΕΣΥ στο τέλος της πενταετίας από τον διορισμό».
«Αυτή η άθλια κατάσταση ομηρίας είχε καταργηθεί με τους αγώνες των νοσοκομειακών γιατρών την περίοδο 2007 – 2009 που με την τότε συλλογική σύμβαση πολιτείας – ΟΕΝΓΕ και με τον ν. 3754/2009 είχε καθιερωθεί για την μονιμοποίηση του Επιμελητή ατομική κρίση από το εκλεκτορικό σώμα του αντίστοιχου τομέα χωρίς ανοικτή επαναπροκήρυξη της θέσης. Τότε εκβιαζόμενοι όμηροι ήταν οι νεότεροι Επιμελητές. Τώρα υπάρχουν και οι χιλιάδες επικουρικοί ειδικευμένοι όμηροι. Αντί να αρθεί η επικουρική ομηρία των ειδικευμένων γιατρών όπως απαιτεί το νοσοκομειακό κίνημα και όπως είχε δεσμευθεί από τον Μάρτιο 2020 ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, τώρα μετατρέπονται σε όμηροι και οι Επιμελητές Β’ και Α’ που δεν έχουν κλείσει πενταετία» υποστηρίζει η παράταξη.