Το Βελιγράδι επισκέπτεται για πρώτη φορά ως πρωθυπουργός ο Κυριάκος Μητσοτάκης την προσεχή Παρασκευή, σε ακόμα έναν κρίκο της αλυσίδας της ενίσχυσης της βαλκανικής πολιτικής της χώρας μας. Είχε προηγηθεί λίγο πριν από τα Χριστούγεννα η επίσκεψή του στη Σόφια, όπου έγινε ο πρώτος ξένος ηγέτης που συνάντησε τον νεοεκλεγέντα πρωθυπουργό, Κίριλ Πέτκοφ, αλλά και τον πρόεδρο της χώρας, Ρούμεν Ράντεφ.
Επίσης, στις αρχές Ιανουαρίου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον νέο πρωθυπουργό της Ρουμανίας, Νικολάε Τσιούκα, στον οποίο εξέφρασε την ετοιμότητα της ελληνικής πλευράς για περαιτέρω διεύρυνση και εμβάθυνση των διμερών σχέσεων. Μετά τη Σερβία -και συγκεκριμένα στις 10 Φεβρουαρίου- ο πρωθυπουργός προγραμματίζει να επισκεφθεί το Ζάγκρεμπ και να συναντηθεί με τον Κροάτη ομόλογό του, Αντρέι Πλένκοβιτς, με τον οποίο έχει πλέον αναπτύξει μια πολύ καλή διαπροσωπική σχέση.
Στην τηλεδιάσκεψη που είχε την περασμένη Πέμπτη το απόγευμα με τους επικεφαλής των πρεσβειών και των μόνιμων αντιπροσωπειών της Ελλάδας στο εξωτερικό, ο κ. Μητσοτάκης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη ανάδειξης των πλεονεκτημάτων της χώρας και στην οικονομική διπλωματία, την ενίσχυση του εξαγωγικού προσανατολισμού των ελληνικών επιχειρήσεων και την προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων.
Προνομιακός χώρος
Τα Βαλκάνια, λόγω γειτνίασης και λόγω παραδοσιακών στενών δεσμών της χώρας μας, θεωρείται από την κυβέρνηση προνομιακός χώρος για όλες αυτές τις ενέργειες. Οι λόγοι, όμως, της έμφασης που δίνει το Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών στα Βαλκάνια είναι σαφώς και γεωπολιτικοί. Υπογραμμίζοντας στην τηλεδιάσκεψη ότι η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας δεν είναι μονοθεματική, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η χώρα μας επανέρχεται στο επίκεντρο των περιφερειακών εξελίξεων τόσο στη Μεσόγειο όσο και στα Βαλκάνια.
«Μπορούμε και οφείλουμε να καταστούμε η ατμομηχανή της ανάπτυξης, της σταθερότητας και της ευημερίας στα Βαλκάνια, να είμαστε ουσιαστικά παρόντες σε όλα τα επίπεδα», επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης, με αφορμή τις επισκέψεις που θα πραγματοποιήσει σε Βελιγράδι και Ζάγκρεμπ. Η Ελλάδα στηρίζει ενεργά τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Δυτικά Βαλκάνια, προς όφελος της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, και επιδιώκει να αναλάβει πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή, όπως, για παράδειγμα, με την παροχή της απαιτούμενης τεχνογνωσίας στα υποψήφια προς ένταξη κράτη.
Με την Μπρνάμπιτς
Στη Σερβία, όπου θα μεταβεί συνοδεία αρκετών υπουργών για το 4ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών, ο κ. Μητσοτάκης θα συναντήσει την πρωθυπουργό, Ανα Μπρνάμπιτς, και τον πρόεδρο, Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Έλληνες επιχειρηματίες έχουν επενδύσει περισσότερα από 2,5 δισ. ευρώ στη Σερβία και έχουν δημιουργήσει τουλάχιστον 25.000 θέσεις εργασίας. Η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί να διευρύνει και να ενισχύσει ακόμα περισσότερο το επιχειρηματικό «αποτύπωμα» της χώρας μας στη Σερβία, αλλά και σε όλα τα Βαλκάνια. Υπάρχει η πεποίθηση ότι είναι πολύ σημαντικές οι προοπτικές ελληνικών επενδύσεων, αλλά και συνεργειών στην ενέργεια, στις υποδομές και στις μεταφορές, καθώς και στενότερης αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών.
Στον τομέα της ενέργειας, ο κ. Μητσοτάκης επιθυμεί να αναδείξει τη σημασία που αποκτά η χώρα μας ως διαμετακομιστικός σταθμός για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς τα Δυτικά Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, μέσω του αγωγού ΤΑΡ, μέσω του διασυνδετήριου αγωγού με τη Βουλγαρία IGB και μέσω των σταθμών μετατροπής υγροποιημένου αερίου (τον υπάρχοντα στη Ρεβυθούσα και τον υπό κατασκευή πλωτό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη). Στο κομμάτι των μεταφορών, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη διασύνδεση των λιμανιών της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά με την Κεντρική Ευρώπη, διαμέσου της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας.
Κρίσιμο έργο
H κυβέρνηση θέλει να ολοκληρωθεί η σιδηροδρομική γραμμή Πειραιάς – Θεσσαλονίκη – Σκόπια – Βελιγράδι – Βουδαπέστη, ένα έργο κρίσιμο για το εμπόριο και τις μεταφορές. Η ανάσχεση της απόπειρας της Τουρκίας να αυξήσει την επιρροή της στις χώρες των Βαλκανίων είναι επίσης ένα τμήμα του σχεδιασμού της ελληνικής πολιτικής. Την περασμένη Πέμπτη, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μετά τη συνάντηση που είχε στην Αθήνα με την Κοσοβάρα υπουργό Εξωτερικών, Ντόνικα Γκερβάλα Σβαρτς, ανέφερε χαρακτηριστικά πως «δεν αποτελεί δυνατότητα η επιστροφή στον 19ο αιώνα, δεν αποτελεί δυνατότητα επιλογής ένας νεο-οθωμανισμός που φαίνεται να εμφανίζεται στην ευρύτερη περιοχή μας».
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 22 Ιανουαρίου 2022