Τη δυνατότητα δημιουργίας επιχειρησιακών συμβάσεων «μηδενικής εργασίας» με εικοσιτετράωρη προειδοποίηση, για την οποία ο εργαζόμενος θα αμείβεται με ωρομίσθιο, αλλά και εξαήμερη εργασία με αυξημένο κατά 40% ημερομίσθιο για όσους εργάζονται το Σάββατο, θα προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για την κύρωση ευρωπαϊκής οδηγίας για τις άτυπες μορφές απασχόλησης, που δόθηκε σε διαβούλευση.
Σύμφωνα με τον Άδωνι Γεωργιάδη, το νομοσχέδιο θα δίνει την ευκαιρία σε επιχειρήσεις να δημιουργούν συμβάσεις μηδενικού ωραρίου με εργαζόμενους.
Σε αυτή την περίπτωση, ο εργαζόμενος θα πρέπει να ειδοποιείται 24 ώρες πριν ότι υπάρχει ανάγκη να πάει να δουλέψει. Θα είναι αναγκαστικά δηλωμένος, με άδειες και ασφαλιστικές εισφορές και όχι στη μαύρη και ανασφάλιστη εργασία. Η επιχείρηση δεν θα μπορεί να πάρει άλλους από αυτούς που έχει δηλώσει.
Επίσης, ένας εργαζόμενος θα μπορεί να συνάψει μία επιπλέον σύμβαση εργασίας με διαφορετικό εργοδότη, υπό τον όρο ότι δεν θα ξεπερνά τα ελάχιστα όρια ξεκούρασης που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, δηλαδή τις 11 συνεχόμενες ώρες το 24ωρο.
Τι προβλέπεται
Ειδικότερα, το νομοσχέδιο προβλέπει:
- Τη δοκιμαστική περίοδο για έναν εργαζόμενο στους 6 από 12 μήνες. Με την αλλαγή αυτή θα προβλέπεται ότι σε περίπτωση που ο εργοδότης μετά το πέρας των έξι μηνών αποφασίσει να προσλάβει τον εργαζόμενο, τότε λαμβάνεται ως ημερομηνία πρόσληψης η αρχική ημερομηνία έλευσης στην επιχείρηση.
- Ρυθμίζεται το ζήτημα ειδικών, των συμβάσεων μηδενικών ωρών απασχόλησης (zero hours contract) καθώς και της κατά παραγγελία απασχόλησης (on demand). Πρόκειται για ένα μοντέλο απασχόλησης, όπου ο εργοδότης μπορεί να καλεί τον απασχολούμενο όποτε τον χρειάζεται -με ειδοποίηση 24 ώρες πριν από την ανάληψη εργασίας- και θα τον πληρώνει ανάλογα με την ώρα που έχει εργαστεί. Τέτοιες μορφές απασχόλησης είναι πολύ συχνές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα δίνεται η δυνατότητα η εργασία να παρέχεται εντός προκαθορισμένων ωρών και ημερών αναφοράς, οι οποίες πρέπει να γνωστοποιούνται υποχρεωτικά στον εργαζόμενο. Επίσης, αν η ανάληψη εργασίας ακυρωθεί από τον εργοδότη μέσα στις τελευταίες 24 ώρες, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο της εργασίας που ακυρώθηκε.
- Εξαήμερη εργασία. Θα δίνει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις ιδίως εργοστασιακές με πενθήμερη απασχόληση να απασχολούνται και έκτη μέρα, εφόσον το επιθυμούν, με αυξημένο ημερομίσθιο κατά 40%.
- Απαγορεύει την απόλυση εργαζομένου επειδή άσκησε τα νομικά δικαιώματά του. Σε περίπτωση απόλυσης, ο εργοδότης θα πρέπει να δικαιολογεί πλήρως και γραπτώς στον εργαζόμενο τους λόγους απόλυσής του, χωρίς αυτοί οι λόγοι να συνδέονται με την άσκηση των νόμιμων δικαιωμάτων και τη διεκδίκηση αυτών από πλευράς του εργαζομένου.
- Εργασία σε πολλούς εργοδότες. Δίνει τη δυνατότητα της εργασίας σε πολλούς εργοδότες, όπως ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σε καμία όμως περίπτωση δεν σταματά να εφαρμόζεται το ΠΔ 88/1999 περί των ελαχίστων περιόδων ανάπαυσης, που αποτελεί υπερεθνικό δίκαιο και όπου ορίζεται ρητώς ότι για κάθε περίοδο 24 ωρών η ελάχιστη ανάπαυση δεν μπορεί να είναι κατώτερη των 11 συνεχόμενων ωρών, το οποίο συνεχίζει να ισχύει για κάθε εργοδότη στον οποίο εργάζεται ο εργαζόμενος.
- Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και υπερωρίες. Οι επιχειρηματίες δεν θα έχουν την υποχρέωση να καταχωρίζουν εκ των προτέρων τις αλλαγές στο ωράριο ή την υπερωριακή απασχόληση. Όμως, σε περίπτωση που εντοπιστούν εργαζόμενοι να απασχολούνται και να μην έχει αυτό καταγραφεί στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, το πρόστιμο που θα επιβάλλεται είναι 10.500 ευρώ. Η ρύθμιση δεν έχει γενικευμένο χαρακτήρα, παρά μόνο στις μικρές επιχειρήσεις που δεν χρησιμοποιούν λογιστήριο.
- Απεργίες. Θα απαγορεύει την παρεμπόδιση στην ελεύθερη προσέλευση ή αποχώρηση από την εργασία ή την παροχή της εργασίας από εργαζόμενους που επιθυμούν να εργαστούν σε περιπτώσεις απεργιών. Όποιος ασκεί σωματική ή ψυχολογική βία εις βάρος τους ή συμμετέχει σε κατάληψη χώρων εργασίας ή εισόδων, ιδίως κατά τη διάρκεια απεργίας, θα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 6 μηνών και με χρηματική ποινή τουλάχιστον 5.000 ευρώ, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη διάταξη. Σε περίπτωση υποτροπής τα όρια διπλασιάζονται.
- Κατοχυρώνει όλα τα δικαιώματα των εργαζομένων ανεξαρτήτως μορφής της σχέσης εργασίας τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με ευέλικτη απασχόληση, για έγκαιρη γραπτή ενημέρωση σχετικά με τα ουσιώδη στοιχεία της σχέσης εργασίας τους, το δικαίωμα για εγγυημένες αμειβόμενες ώρες εργασίας, τη δυνατότητα παράλληλης απασχόλησης και δωρεάν κατάρτισής τους.
- Υποχρεωτική κατάρτιση εντός ωραρίου. Ο εργοδότης υποχρεούται από την κοινοτική ή την εθνική νομοθεσία ή τις συλλογικές συμβάσεις να παρέχει κατάρτιση στον εργαζόμενο για την εκτέλεση της εργασίας για την οποία εργάζεται. Η κατάρτιση αυτή παρέχεται δωρεάν, υπολογίζεται ως χρόνος εργασίας και, ει δυνατόν, πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας.
- Προστασία από δυσμενή μεταχείριση εργοδότη. Τα κράτη-μέλη οφείλουν να θεσπίσουν τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων που είναι εκπρόσωποι εργαζομένων.
*Του Αντώνη Βασιλόπουλου
*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή