Έτοιμο προς κατάθεση στη Βουλή είναι το σχέδιο νόμου για την τακτοποίηση 70 με 100 χιλιάδων καταπατημένων δημοσίων και ανταλλάξιμων κτημάτων με δυνατότητα εξαγοράς τους, με συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις.
Στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμούν ότι είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος να λυθεί ένα πρόβλημα δεκαετιών και να προχωρήσουν οι διαδικασίες του κτηματολογίου χωρίς να απαιτούνται να ασκηθούν χιλιάδες αγωγές από το Δημόσιο αλλά και από τους ιδιώτες. Με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης είναι προφανές ότι δεν θα είναι πλέον δυνατή η οποιαδήποτε αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος είτε από το Δημόσιο είτε από τους ιδιώτες.
Επιπλέον το Δημόσιο υπολογίζεται να εισπράξει από 500 εκατ. έως 1δισ., τα οποία έχουν ενταχθεί στον προϋπολογισμό του 2022.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου δικαίωμα υποβολής αίτησης εξαγοράς έχει «Όποιος κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου κατέχει , ακίνητο αδιαλείπτως επί τουλάχιστον είκοσι (20) έτη με τίτλο υπέρ του ιδίου ή του δικαιοπαρόχου του.
Επίσης δικαίωμα έχει και «όποιος κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου κατέχει ακίνητο αδιαλείπτως επί τουλάχιστον σαράντα (40) έτη, και εντός αυτού κείται η κύρια κατοικία του ή ασκείται τουριστική, βιομηχανική ή γεωργική δραστηριότητα, με τη χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές»
Ως τίμημα εξαγοράς ορίζεται ποσοστό 100% της αντικειμενικής αξίας του εδάφους που αντιστοιχεί στα όρια του προς εξαγορά ακινήτου.
Ανάλογα με το ύψος του τιμήματος θα ορίζονται και δόσεις εξόφλησης.
Το τίμημα θα διαφοροποιείται και θα λαμβάνονται υπόψη και κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή, θα είναι χαμηλό για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες όπως πολύτεκνοι και ανάπηροι και για περιπτώσεις που επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί πρώτη κατοικία.
Ειδικά για την εξαγορά αγροτικών εκτάσεων θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι ο κάτοχος είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης. Το τίμημα ανάλογα με το ύψος του θα εξοφλείται σε δόσεις.
Θα πρέπει να τονιστεί πως δεν είναι δυνατή η εξαγορά ακινήτου, εφόσον συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος, αναγόμενοι αποκλειστικά σε ζητήματα:
– εθνικής άμυνας ή
– δημόσιας ασφάλειας ή
– δημόσιας υγείας ή
-άλλης αιτιολογημένης κρατικής ανάγκης
Επιπλέον εξαιρούνται της εξαγοράς ακίνητα ή τμήματα αυτών τα οποία:
– εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αποφάσεων που κηρύσσουν απαλλοτρίωση ή επιβάλουν ρυμοτομία
– εμπίπτουν στις απαγορευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας για την αντίστοιχη χρήση.
– κείνται εντός ζώνης αιγιαλού, παλαιού αιγιαλού και παραλίας.
– εμπίπτουν σε χώρο που έχει κηρυχθεί ως αρχαιολογικός, σύμφωνα με βεβαίωση που έχει εκδώσει ή εκδίδει η αρμόδια Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το σχέδιο νόμου προαναγγέλλεται και στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2022 και συγκεκριμένα αναφέρεται ότι «η τακτοποίηση των κατεχομένων Δημόσιων και Ανταλλαξίμων Κτημάτων στοχεύει στην εξάλειψη κοινωνικών αδικιών ιστορικά τεκμηριωμένων, συγκρούσεων και διεκδικήσεων που εκδηλώνονται κάθε φορά που η Πολιτεία προσπαθεί να προστατεύσει με συγκεκριμένα μέτρα, αλλά με χρονική υστέρηση, την περιουσία της, στην εισροή σημαντικών εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό, στην αποτελεσματική προστασία της κοινόχρηστης περιουσίας του δημοσίου και στην απελευθέρωση των αρμόδιων διοικητικών υπηρεσιών και των δικαστηρίων από σημαντικό αριθμό δικών, εξόδων και γραφειοκρατικών διαδικασιών».