Εννέα προγράμματα συνολικού ύψους 605 εκατ. ευρώ χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης με στόχο τη στήριξη των ανέργων της χώρας, αλλά και τη μείωση της ανεργίας. Τα προγράμματα θα υλοποιηθούν από το υπ. Εργασίας -συγκεκριμένα από τον ΟΑΕΔ- και έχουν εμπροσθοβαρή χαρακτήρα. Εκτιμάται ότι η υλοποίησή τους θα ολοκληρωθεί σε σημαντικό βαθμό μέχρι το τέλος του 2024, δηλαδή πολύ νωρίτερα της λήξης της περιόδου εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης που ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2026.
Συγκεκριμένα, από τα εννέα διακριτά προγράμματα, τα οκτώ ξεκινούν άμεσα μέσα στο έτος. Μόνο ένα πρόγραμμα θα ξεκινήσει μέσα στο 2023 και στόχος είναι πάνω από 95% των πόρων των εννέα προγραμμάτων να απορροφηθούν μέχρι το τέλος του 2024.
Για φέτος, πρώτο ουσιαστικά έτος εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης, στόχος είναι να γίνει η μεγαλύτερη δαπάνη, ύψους 250 εκατ. ευρώ. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλλει η δράση «Οριζόντια προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων για στοχευμένες πληθυσμιακές ομάδες», με δαπάνες 90 εκατ. ευρώ. Η δράση αυτή θα φέρει περίπου 80.000 κουπόνια (vouchers) για την κατάρτιση ισάριθμων μακροχρόνια ανέργων. Επιπλέον, σημαντικές δαπάνες φέτος θα γίνουν στο πλαίσιο της επιδότησης της πρόσληψης 10.000 νέων ηλικίας 18-30 ετών, δράση γνωστή και ως «πρώτο ένσημο».
Συνολικά, μέσα από τα εννέα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται ότι:
- θα δοθούν 30.300 επιδόματα ή ενισχύσεις επιδομάτων συνολικού κόστους άνω των 100 εκατ. ευρώ,
- θα γίνει η πρόσληψη 600 ανέργων που θα εργαστούν για 4 έτη στον ΟΑΕΔ με κόστος 58,6 εκατ. ευρώ,
- θα επιδοτηθεί η κατάρτιση 80.000 ανέργων με κόστος άνω των 100 εκατ. ευρώ και τέλος
- θα επιδοτηθούν 35.000 θέσεις εργασίας που θα καλύψουν κατά κύριο λόγο μακροχρόνια άνεργοι.
Πιο αναλυτικά, τα προγράμματα που χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης κατά της ανεργίας είναι τα εξής:
- Αναπροσαρμογή επιδομάτων ανεργίας – Νέα επιδόματα μακροχρονίως ανέργων (33,8 εκατ. ευρώ): Στόχος είναι η ενίσχυση περίπου 5.300 νέων δικαιούχων, μακροχρονίως άνεργοι που θα επιλεγούν με διευρυμένα κριτήρια επιλεξιμότητας. Θα λάβουν ετησίως 3.200 ευρώ για δύο έτη, δηλαδή κατά μέσο όρο 300 ευρώ το μήνα. Τα επιδόματα αυτά είναι αυξημένα σε σχέση με τα υφιστάμενα που παρέχει ο ΟΑΕΔ και τα οποία δεν ξεπερνούν τα 2.400 ευρώ ετησίως(200 ευρώ/μήνα). Το πρόγραμμα ύψους 33,8 εκατ. ευρώ (= 3.200 ευρώ Χ 2 έτη Χ 5.300 δικαιούχοι) αναμένεται να ξεκινήσει το γ’ τρίμηνο του 2022 και θα διαρκέσει δύο χρόνια.
- Αναπροσαρμογή επιδομάτων ανεργίας – Ενίσχυση του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων σε υφιστάμενους δικαιούχους της παροχής (8 εκατ. ευρώ): Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα στόχο έχει να ενισχύσει το επίδομα που λαμβάνουν περίπου 5.000 μακροχρόνια άνεργοι. Καθένας από αυτούς θα λάβει ενίσχυση 800 ευρώ ετησίως, φτάνοντας τα 3.200 ευρώ, από 2.400 ευρώ που είναι σήμερα, για δύο έτη. Το πρόγραμμα ύψους 8 εκατ. ευρώ (= 800 ευρώ Χ 2 έτη Χ 5.000 άνεργοι)αναμένεται να εκκινήσει στο γ’ τρίμηνο του 2022.
- Αναπροσαρμογή επιδομάτων ανεργίας – Σύνδεση επιδόματος ανεργίας με προϋπηρεσία (58,6 εκατ. ευρώ): Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα θα προσφέρει σε συγκεκριμένο αριθμό ενδιαφερομένων ένα κλιμακούμενο προς τα κάτω επίδομα ανεργίας, το οποίο θα διατηρείται εφόσον ο ίδιος συμμετέχει σε προγράμματα κατάρτισης. Η επιδοματική αυτή πολιτική θα είναι εμπροσθοβαρής αφού θα ξεκινά από ένα υψηλό επίπεδο και θα κλιμακώνεται προς τα κάτω. Το «εμπροσθοβαρές» αυτό σχήμα επιδότησης θα εξασφαλίσει την οικονομική ενίσχυση του ανέργου την περίοδο που την έχει περισσότερο ανάγκη, κινητροδοτώντας τον παράλληλα να ενταχθεί το ταχύτερο δυνατόν στην αγορά εργασίας. Το πρόγραμμα, εκτιμάται ότι θα ενισχύσει 20.000 μακροχρόνια άνεργους παρέχοντάς τους επιπλέον 122 ευρώ το μήνα για δύο χρόνια. Το συνολικό ύψος ανέρχεται σε 58,6 εκατ. ευρώ (= 122 ευρώ Χ 24 μήνες Χ 20.000 δικαιούχοι) θα ξεκινήσει το γ’ τρίμηνο του 2022.
- Βραχυχρόνιο προσωπικό ως συμβουλευτικοί υπάλληλοι – Δράση Μεταρρύθμιση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (54,73 εκατ. ευρώ): Στόχος του προγράμματος είναι η πρόσληψη 600 πτυχιούχων ανέργων που θα εργαστούν ως ορισμένου χρόνου απασχολούμενοι στον ΟΑΕΔ, παρέχοντας υποστήριξης τον οργανωτικό και ψηφιακό μετασχηματισμό του ΟΑΕΔ και άλλες στρατηγικές ένταξης ανέργων στην αγορά εργασίας (διά βίου μάθηση κ.λπ.). Οι προσληφθέντες θα μπορούν να εργαστούν το ανώτερο μέχρι και τρία 8μηνα. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε δύο κύκλους, καθένας από τους οποίους έχει διάρκεια δύο ετών. Ο πρώτος κύκλος ξεκινά μέσα στο 2022 και δεύτερος μέσα στο 2024.Κάθε κύκλος θα περιλάβει δύο προκηρύξεις προσλήψεων, εκ των οποίων η πρώτη θα αφορά στην πρόσληψη 540 πτυχιούχων μακροχρόνια ανέργων και η δεύτερη στην πρόσληψη60 πτυχιούχων που θα λάβουν ειδική μοριοδότηση με κοινωνικά κριτήρια (π.χ. μονογονεϊκές, τρίτεκνες, με ΑΜΕΑ κ.λπ. οικογένειες).
- Οριζόντια προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων για στοχευμένες πληθυσμιακές ομάδες (101,74 εκατ. ευρώ): Το έργο αυτό περιλαμβάνει την διάθεση σε 80.000 δικαιούχους ενός κουπονιού (voucher) που θα αξιοποιηθεί σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, που αναβαθμίζουν τις ψηφιακές και «πράσινες» δεξιότητες. Κάθεvoucherθα έχει αξία 1.140 ευρώ και αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε 120 ώρες κατάρτισης (onilne ή διά ζώσης). Δηλαδή κάθε δικαιούχος λαμβάνει 9,5 ευρώ ανά ώρα κατάρτισης, εκ των οποίων τα 4,5 ευρώ αντίστοιχη στο κόστος κατάρτισης και τα πέντε ευρώ στην αμοιβή του δικαιούχου. Επιπλέον κάθε δικαιούχος θα λάβει ένα κουπόνι πιστοποίησης της κατάρτισης αξίας 110 ευρώ. Το συνολικό κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε 101,74 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 91,2 εκατ. ευρώ (= 80.000 δικαιούχοι Χ 1.140 ευρώ) αφορούν στα vouchers, 8,8 εκατ. ευρώ (= 80.000 ωφελούμενοι Χ 110 ευρώ) στην πιστοποίηση της κατάρτισης από τρίτο φορέα, και τέλος 1,74 εκατ. ευρώ που σχετίζονται με δράσεις τεχνικής υποστήριξης, δημοσιότητας κ.ά..
- Πρόγραμμα προεργασίας για ανέργους νέους ηλικίας 18 έως 30 ετών (68,04 εκατ. ευρώ): Πρόκειται για το γνωστό πρόγραμμα του «πρώτου ενσήμου» με στόχο την επιχορήγηση περίπου 10.000 θέσεων εργασίας που θα αναληφθούν από νέους και νέες ηλικίας 18-30 ετών. Οι ωφελούμενοι του προγράμματος θα έχουν τουλάχιστον απολυτήριο υποχρεωτικής εκπαίδευσης και οι δικαιούχοι του προγράμματος θα είναι οι εργοδότες οι οποίοι για 7 μήνες θα απασχολήσουν του ωφελούμενους. Για κάθε πρόσληψη οι δικαιούχοι θα ενισχύονται με 972 ευρώ ανά μήνα και μέχρι 7 μήνες, ποσό που αντιστοιχεί στο συνολικό κόστος απασχόλησης κάποιου που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών, δώρων κ.λπ. Η σχετική πρόσκληση αναμένεται να δημοσιευθεί μέσα στο β’ τρίμηνο του έτους και η διάρκεια ισχύος του είναι μέχρι το γ’ τρίμηνο του 2025.
- Πρόγραμμα Πράσινης Απασχόλησης (49,88 εκατ. ευρώ):Στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία 5.000 επιχορηγούμενων θέσεων εργασίας που θα καλυφθούν κυρίως από άνεργες γυναίκες. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε δύο κύκλους καθένας από τους οποίους θα περιλάβει 2.500 θέσεις εργασίας. Κάθε θέση εργασίας θα αμείβεται για 15 μήνες με 933 ευρώ ανά μήνα. Ο εργοδότης που θα ενταχθεί στο πρόγραμμα θα λάβει το 70% του εργασιακού κόστους και θα είναι υποχρεωμένος να διατηρήσει τον εργαζόμενο για επιπλέον πέντε μήνες, δηλαδή σύνολο 20 μήνες. Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 49,88 εκατ. ευρώ (= 933 ευρώ Χ 15 μήνες Χ 5.000 εργαζόμενοι Χ 0,7) και το πρόγραμμα θα αρχίσει να υλοποιείται από το 2023.
- Στοχευμένο πρόγραμμα απασχόλησης για ειδικές ομάδες πληθυσμού με δυσκολία ανεύρεσης εκ νέου εργασίας (111,23 εκατ. ευρώ):Το πρόγραμμα στόχο έχει την επιδότηση 10.000 θέσεων εργασίας που θα καλύψουν άνεργοι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες ένταξής στην αγορά εργασίας. Αναφερόμαστε σε άτομα με αναπηρία, αποφυλακισμένους, παραβατικά άτομα, χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, άνεργοι άνω των 55 κ.ο.κ.. Ειδικότερα θα επιδοτηθούν 3.000 θέσεις εργασίας για τους πιο δύσκολα εξυπηρετήσιμους πληθυσμούς (π.χ. πρώην φυλακισμένους, απεξαρτημένους από ναρκωτικές ουσίες, παραβατικά άτομα κ.λπ.) και 7.000 θέσεις εργασίας για άτομα με δυσκολίες στην ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας (μακροχρόνια άνεργοι, μητέρες που επιστρέφουν στην αγορά μετά την ανατροφή τέκνων, Ρομά κ.λπ.). Η πρώτη κατηγορία θα ενισχυθεί για 24 μήνες με 713 ευρώ ανά μήνα και η δεύτερη για 12 μήνες με 713 ευρώ. Δικαιούχοι της επιδότησης ύψους 111,23 εκατ. ευρώ (=713 ευρώ Χ 24 μήνες Χ 3.000 θέσεις + 713 ευρώ Χ 12 μήνες Χ 7.000 θέσεις) είναι οι εργοδότες που ενισχύονται με το 75% του συνολικού κόστους απασχόλησης. Το πρόγραμμα ξεκινά το 2022 και θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2024.
- Στοχευμένο πρόγραμμα απασχόλησης σε κρίσιμες περιοχές μακροχρόνιας ανεργίας ηλικίας 45 ετών και άνω (119,70 εκατ. ευρώ): Το πρόγραμμα αυτό θα επιχορηγήσει 10.000 θέσεις εργασίας σε στοχευμένες περιοχές της χώρας, όπως είναι η Δυτ. Μακεδονία και η Δυτ. Ελλάδα, που μαστίζονται από την ανεργία. Οι ωφελούμενοι τουλάχιστον 45 ετών, μακροχρόνια άνεργοι και θα απασχοληθούν για 24 μήνες, εκ των οποίων οι 18 μήνες θα είναι οι επιδοτούμενοι με το 70% του συνολικού κόστους απασχόλησης. Η έναρξη του προγράμματος έχει τοποθετηθεί στο α’ τρίμηνο του 2022.