Κατατέθηκε νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας το νομοσχέδιο για τις συγκεντρώσεις / συναθροίσεις και τις πορείες/διαδηλώσεις.
Μετά από συζήτηση πολλών μηνών αλλά και με δεδομένες τις αντιδράσεις κομμάτων της αντιπολίτευσης κατατέθηκε σήμερα στην Βουλή το νομοσχέδιο για τις πορείες που έχει τίτλο “Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις κι άλλες διατάξεις”
Με βάση τις διατάξεις του νομοσχεδίου καθιερώνεται η υποχρέωση έγκαιρης γνωστοποίησης της δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης στην κατά τόπο αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή από τον οργανωτή της, Ωστόσο, μη γνωστοποιηθείσα συνάθροιση δεν καθίσταται εξ αυτού και μόνον του λόγου, παράνομη.
Για πρώτη φορά καθιερώνεται με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη ειδική ιστοσελίδα, μέσω της οποίας παρέχεται, εκ των προτέρων, αλλά και σε πραγματικό χρόνο, ενημέρωση στους πολίτες για τις προγραμματισμένες μέλλουσες ή τρέχουσες εκδηλώσεις, πορείες και τις σχετικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Η ιστοσελίδα θα έχει διαδραστικό χαρακτήρα, καθώς οι σχετικές πληροφορίες θα ανατροφοδοτούνται συνεχώς όχι μόνο από τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές, αλλά και με την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, έτσι ώστε να διευκολύνεται η ακώλυτη μετακίνησή τους, ταυτόχρονα με την τυχόν διεξαγωγή λοιπών εκδηλώσεων.
Το νομοσχέδιο καθορίζει τις ευθύνες του οργανωτή της συγκέντρωσης.
Οι υποχρεώσεις του οργανωτή της συγκέντρωσης συνίστανται στην μέριμνα για την ομαλή διεξαγωγή της συνάθροισης όπως ορίσθηκε, με τη λήψη κάθε αναγκαίου και πρόσφορου μέτρου, η ενημέρωση των μετεχόντων στη συνάθροιση για την υποχρέωσή τους να μη φέρουν αντικείμενα πρόσφορα για την άσκηση βίας, η λήψη των απαραίτητων μέτρων, ώστε να μην εισχωρούν στη συνάθροιση τρίτα άτομα, ο ορισμός επαρκούς αριθμού ατόμων, τα οποία παρέχουν συνδρομή στην περιφρούρηση της συνάθροισης, η συνεργασία με τις αστυνομικές ή λιμενικές αρχές και η συνδρομή του στην υλοποίηση των υποδείξεών της για τα θέματα τήρησης της τάξης.
Όσον αφορά το πότε μπορεί να απαγορεύεται μια διαδήλωση το άρθρο 7 του νομοσχεδίου αναφέρει ότι δύναται να ληφθεί, για λόγους δημόσιας ασφάλειας ή αν ο σκοπός της συνάθροισης αντιτίθεται στον σκοπό άλλης συνάθροισης, η οποία έχει ήδη γνωστοποιηθεί αρμοδίως κατά την προβλεπόμενη διαδικασία, δεν έχει απαγορευθεί και προγραμματίστηκε να πραγματοποιηθεί ή βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στην ίδια περιοχή ή κοντά στην περιοχή αυτή και κατά τον ίδιο χρόνο ή λόγω σοβαρής απειλής διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής συγκεκριμένης περιοχής, η οποία συντρέχει ιδίως όταν απειλείται από τη συνάθροιση η διατάραξη της κοινής ειρήνης ή της ασφάλειας των συγκοινωνιών.
Ειδικά ως προς τη δεύτερη και τρίτη από τις εν λόγω περιπτώσεις του άρθρου ορίζεται ότι η αστυνομική ή λιμενική αρχή δύναται να υποδεικνύει ενδεικτικά, ως εναλλακτική επιλογή, άλλες περιοχές, κατάλληλες για τη διεξαγωγή της συνάθροισης. Επιπλέον, προβλέπεται ότι η απόφαση έγκρισης ή απαγόρευσης μιας δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης κοινοποιείται στον οργανωτή εγκαίρως πριν από τον αιτηθέντα για την πραγματοποίησή της χρόνο.
Στο άρθρο 8 καθορίζονται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι επιτρεπτή η επιβολή περιορισμών σε επικείμενη ή εν εξελίξει δημόσια υπαίθρια συνάθροιση. Ειδικότερα, η επιβολή περιορισμών είναι επιτρεπτή προκειμένου για επικείμενη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση, εάν πιθανολογείται ότι η διεξαγωγή της θα διαταράξει την κοινωνικοοικονομική ζωή της συγκεκριμένης περιοχής δυσανάλογα (στην παράγραφο 1), ενώ σε περίπτωση εν εξελίξει δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης εάν η διεξαγωγή της, λόγω των συγκεκριμένων περιστάσεων, προκαλεί, αντίστοιχα, δυσανάλογο αποτέλεσμα (στην παράγραφο 2).
Λογική αφετηρία της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η εκτίμηση ότι, η πραγματοποίηση μιας δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης ενδέχεται να διενεργηθεί χωρίς να επιφέρει ιδιαίτερη διατάραξη στην ομαλή κοινωνικοοικονομική ζωή της συγκεκριμένης περιοχής. Είναι όμως δυνατό ο βαθμός διατάραξης από τη συνάθροιση να επιφέρει ουσιαστικό περιορισμό της δυνατότητας χρήσης κοινόχρηστων χώρων, μεταφορικών μέσων και κοινωφελών εγκαταστάσεων ή ακόμα και προσωρινό αποκλεισμό από αυτές και ως εκ τούτου να προκαλέσει δυσανάλογη διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής, σε σχέση με την ανεκτή διατάραξη που θα προκαλούσε η άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, ώστε, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών κυκλοφοριακών ή τοπικών συνθηκών, το δικαίωμα των πολιτών σε πραγματοποίηση δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης να ασκείται καταχρηστικά.
Με βάση το άρθρο 13 μια συγκέντρωση που έχει νομίμως απαγορευθεί θα τιμωρείται ως ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα με ποινή φυλάκισης μέχρι ενός έτους, ενώ αν οι υπαίτιοι τέλεσαν βιαιοπραγίες, τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών. Ακόμη, ο οργανωτής της συγκέντρωσης θα ευθύνεται για την αποζημίωση όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας τους, από τους συμμετέχοντες στη διαδήλωση.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση, και με την επιφύλαξη των άρθρων 170 και 189 ΠΚ, προβλέπεται ως ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα η συμμετοχή σε νομίμως απαγορευθείσα, με απόφαση της αστυνομικής αρχής, δημόσια υπαίθρια συνάθροιση, η παρεμπόδιση της διεξαγωγής συνάθροισης με τέλεση βιαιοπραγιών, η αλλοίωση ή επιχείρηση αλλοίωσης με βιαιοπραγίες του ειρηνικού χαρακτήρα δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης (παράγραφος 1), καθώς και η μη συμμόρφωση προς τους περιορισμούς που επιβάλλει η αστυνομική ή λιμενική αρχή (παράγραφος 2). Περαιτέρω, ρυθμίζονται ζητήματα αστικής ευθύνης του οργανωτή, για την αποκατάσταση των ζημιών όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας από τους συμμετέχοντες σε δημόσια υπαίθρια συνάθροιση. Από την ευθύνη αυτή, ο οργανωτής απαλλάσσεται αν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη συνάθροιση και αποδεικνύει ότι είχε λάβει τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας, φέροντας ο ίδιος, εν προκειμένω, το βάρος της αποδείξεως (παράγραφοι 3 και 4).
Τελευταία περίπτωση δεν υπάρξει συμμόρφωση προς τους τυχόν περιορισμούς που έχουν τεθεί από την αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου. Η παρ. 2 αναφέρεται στα μέσα που μπορεί να χρησιμοποιήσει η αστυνομική αρχή για την εφαρμογή των αποφάσεών της, τηρώντας απαρέγκλιτα την αρχή της αναλογικότητας και εφόσον, βεβαίως, έχει προηγουμένως εξαντληθεί κάθε δυνατότητα για οικειοθελή συμμόρφωση των συμμετεχόντων.
«Σχετικά με το νομοθετικό έργο που έχει ήδη δρομολογηθεί, σας γνωρίζω ότι σήμερα κατατίθεται στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για τις συναθροίσεις. Το σχέδιο νόμου καλύπτει ένα υπαρκτό κενό στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών ελευθεριών που προβλέπει το Σύνταγμα και επιχειρεί να διαμορφώσει ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο για την άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και ειδικότερα τη διενέργεια δημοσίων συναθροίσεων. Κατοχυρώνεται έτσι το δικαίωμα όσων επιθυμούν να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους, χωρίς όμως να καταπατώνται τα δικαιώματα των πολλών», είπε νωρίτερα ο Στέλιος Πέτσας.