Οι Βούλγαροι καλούνται ξανά σήμερα στις κάλπες, για τρίτη φορά φέτος, μοιρασμένοι ανάμεσα στην κόπωση και αχτίδες ελπίδας, την ώρα που μαίνεται η πανδημία του νέου κορωνοϊού στη χώρα με το χαμηλότερο επίπεδο εμβολιαστικής κάλυψης κατά της COVID-19 σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Πρέπει να ψηφίσουμε όλοι αλλά φοβάμαι ότι θα είναι μάταιο», εκμυστηρεύθηκε η Μιλένα Στογιάνεβα, 62χρονη συνταξιούχος, χθες σε δρόμο της Σόφιας, συνοψίζοντας τον γενικό σκεπτικισμό, παρότι άλλοι εξέφραζαν «ελπίδα» για ένα «καλύτερο μέλλον».
Μετά την αποτυχία των δύο προηγουμένων εκλογικών διαδικασιών, τον Απρίλιο και τον Ιούλιο, ελλείψει συμφωνίας των κομμάτων για τον σχηματισμό νέας κυβερνητικής συμμαχίας, θα αποδειχθεί αυτή η τρίτη η καλή;
«Ελπίζω πως οι πολιτικοί αρχηγοί πήραν το μάθημά τους και ότι αυτό θα τους ωθήσει να διαπραγματευθούν», σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άντονι Τοντόροφ, καθηγητής του βουλγαρικού Νέου Πανεπιστημίου.
Ο σχηματισμός κυβέρνησης έχει «απόλυτα ζωτική σημασία», δηλώνει ο Κιρίλ Πετκόφ, πρώην υπουργός Οικονομίας και εκ των αστέρων των εκλογών αυτών.
Αίσθηση «χάους»
«Δεν γίνεται να μην έχουμε κυβέρνηση», όπως το βλέπει η Μποριάνα Ντιμίτροβα, διευθύντρια του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Alpha Research, αναφερόμενη πρωτίστως στην ανάγκη αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης το ταχύτερο δυνατόν.
Καθώς η μεταβατική κυβέρνηση μοιάζει ανίσχυρη μπροστά στην επιδείνωση της κατάστασης.
Τα νοσοκομεία ξεχειλίζουν ασθενείς και σχεδόν 200 άνθρωποι υποκύπτουν καθημερινά εξαιτίας επιπλοκών της COVID-19 στο κράτος των Βαλκανίων όπου μόλις το ένα τέταρτο των 6,9 εκατομμυρίων κατοίκων έχουν εμβολιαστεί πλήρως. Η Βουλγαρία καταγράφει τη δεύτερη υψηλότερη θνητότητα της νόσου κατ’ αναλογία προς τον πληθυσμό στον πλανήτη.
«Στην κοινωνία επικρατεί η αίσθηση πως η κατάσταση είναι χαοτική», τονίζει ο κ. Τοντόροφ. Η αβεβαιότητα βαραίνει στην οικονομική ανάπτυξη: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προς τα κάτω την εβδομάδα που πέρασε την πρόβλεψή της για την αύξηση του ΑΕΠ.
Το συντηρητικό κόμμα GERB του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ μοιάζει να προσπαθεί έξυπνα να εκμεταλλευτεί ακριβώς αυτό το συναίσθημα, με το κεντρικό μήνυμα στις προεκλογικές του αφίσες να είναι «εναντίον της αποδιοργάνωσης».
Αυτό το μήνυμα, καθώς και η βάση του στην τοπική αυτοδιοίκηση, που βασίζεται «στις πελατειακές σχέσεις», εξηγούν αναμφίβολα το ότι καταλαμβάνει την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις (οδεύει να συγκεντρώσει το 24% των ψήφων), σύμφωνα με τον ίδιο πολιτολόγο.
Δίψα για αλλαγή
Όμως ο κ. Μπορίσοφ, στον οποίο οι επικριτές του προσάπτουν διαφθορά, είναι πλέον κάποιος που «δεν θέλει να τον ξέρει κανείς» και κατά την άποψη αρκετών αναλυτών δεν μοιάζει πολύ πιθανό η παράταξή του να μπορέσει να επιστρέψει στην εξουσία.
Υπάρχει δίψα για «εναλλαγή», διαβεβαιώνει η κυρία Ντιμίτροβα. «Ο κόσμος τείνει να ψηφίσει κόμματα της αλλαγής που κρίνει ικανά να σχηματίσουν κυβέρνηση».
Σε ένα κοινοβούλιο όπου η πολιτική ισχύς αναγγέλλεται πως θα είναι ξανά «κατακερματισμένη» καθώς όχι λιγότερα από 27 κόμματα διεκδικούν την ψήφο των Βούλγαρων, οι δημοσκοπήσεις φέρουν να βρίσκονται σε καλή θέση δύο νεοαφιχθέντες πολιτικούς που μοιάζουν αταίριαστοι στο βουλγαρικό πολιτικό τοπίο: τον κ. Πετκόφ και τον εταίρο του Ασέν Βασίλιεφ. Οι δυο τους πέρασαν από τα έδρανα του Χάρβαρντ.
Οι δύο σαραντάρηδες επιχειρηματίες ίδρυσαν μόλις τον Σεπτέμβριο το κεντρώο κόμμα τους, που βάπτισαν «Συνεχίζουμε την αλλαγή». Κεντρική επιδίωξή τους: η «εξάλειψη της διαφθοράς» στη χώρα που κατατάσσεται τελευταία ως προς το ζήτημα αυτό στην ΕΕ.
Οι δημοσκοπήσεις τους θέλουν να δίνουν μάχη στήθος με στήθος με τους σοσιαλιστές, να οδεύουν να συγκεντρώσουν το 16% των ψήφων.
«Ασταθής» κυβερνητικός συνασπισμός εν όψει
Οι δύο άνδρες δηλώνουν έτοιμοι να διαπραγματευθούν με τα άλλα κόμματα έναν «συμβιβασμό» για να σχηματιστεί κυβερνητικός συνασπισμός και να λάβει τέλος η πολιτική κρίση άνευ προηγουμένου μετά το τέλος του κομμουνισμού στη Βουλγαρία.
Είναι «πολύ ενθουσιώδεις», αλλά έχουν ελάχιστη εμπειρία, προειδοποιεί η κυρία Ντιμίτροβα, που προβλέπει ότι θα προκύψει μια «ασταθής» κυβέρνηση, εξαιτίας των αποκλίσεων απόψεων μεταξύ των κομμάτων που ευαγγελίζονται την αλλαγή.
Ταυτόχρονα με τα μέλη του κοινοβουλίου, οι Βούλγαροι καλούνται επίσης σήμερα να εκλέξουν τον πρόεδρο της χώρας.
Ο Ρούμεν Ράντεφ, που διεκδικεί την επανεκλογή του, μοιάζει φαβορί, έστω κι αν χρειαστεί να περιμένει ως τον δεύτερο γύρο, που προβλέπεται να διεξαχθεί την 21η Νοεμβρίου, για να επιβληθεί του υποψήφιου που υποστηρίζεται από το GERB, του πρύτανη του πανεπιστημίου της Σόφιας, του Αναστάς Γκέρντικοφ, κατά τις δημοσκοπήσεις.
Νέος ακόμη στην πολιτική όταν επικράτησε το 2016, με την υποστήριξη των σοσιαλιστών, ο άλλοτε πιλότος μαχητικού και επικεφαλής του γενικού επιτελείου αεροπορίας της Βουλγαρίας έχει «μετατραπεί σε μορφή που συμβολίζει την αντίσταση στον Μπόκο Μπορίσοφ» και στη διαφθορά, συνοψίζει ο Άντονι Τοντόροφ.
Την παραμονή των εκλογών, ο κ. Ράντεφ κάλεσε τους συμπολίτες του να συμμετάσχουν στις σημερινές εκλογές. «Η μαφία λογαριάζει στην απάθεια της κοινωνίας», προειδοποίησε.