Μετάφραση: Αντώνης Χρυσουλάκης
Ο Γκάρο Παϊλάν, αρμενοτουρκικής καταγωγής βουλευτής του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), σε ομιλία του στο κοινοβούλιο στις 19 Ιανουαρίου δήλωσε ότι η λανθασμένη εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έχει προκαλέσει την αύξηση της επιρροής των ΗΠΑ και της Ρωσίας στην περιοχή και δήλωσε ότι η Ελλάδα έπρεπε να ζητήσει βοήθεια από τις ΗΠΑ λόγω της τουρκικής απειλής.
Σύμφωνα με το Nordic Monitor ο Παϊλάν, ο οποίος επέκρινε την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Ελλάδα, επαναλάμβανε τα προπαγανδιστικά επιχειρήματα που χρησιμοποιεί συχνά η κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχετικά με τις υποτιθέμενες αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στην Ελλάδα.
Υποστηρίζοντας ότι ο πραγματικός νικητής της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Παϊλάν δήλωσε ότι η διαμάχη μεταξύ των ηγετών της Τουρκίας και της Ελλάδας οδήγησε σε άνοδο του εθνικισμού.
«Κοιτάξτε, οι ΗΠΑ τετραπλασίασαν τον αριθμό των στρατιωτικών βάσεων στην Ελλάδα και ο αριθμός των Αμερικανών στρατιωτών έχει επίσης αυξηθεί», δήλωσε ο Παϊλάν.
Οι υποτιθέμενες στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στην Ελλάδα αναδεικνύονται συχνά από τα χρηματοδοτούμενα από την κυβέρνηση τουρκικά μέσα ενημέρωσης και τους εθνικιστικούς κύκλους που υποστηρίζουν την κυβέρνηση. Ισχυριζόμενοι ότι οι αμερικανικές βάσεις στοχεύουν την Τουρκία, οι φιλοκυβερνητικοί εμπειρογνώμονες δίνουν αντιφατικά στοιχεία για τον αριθμό των βάσεων. Ο Παϊλάν φαίνεται επίσης να έχει επηρεαστεί από τη ρητορική της κυβέρνησης και την κάλυψη των φιλοκυβερνητικών μέσων ενημέρωσης όταν ισχυρίστηκε ότι ο αριθμός των αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων έχει τετραπλασιαστεί.
Ο Ερντογάν, μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τον περασμένο Μάιο, άσκησε δριμεία κριτική στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ζήτησε κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο αμερικανικό Κογκρέσο να αρνηθούν οι ΗΠΑ να πουλήσουν μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία.
Ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια μια ομιλίας του επέκρινε την αυξανόμενη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στη γειτονική χώρα. «Υπάρχουν σχεδόν 10 αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα», υποστήριξε. «Ποιος απειλείται με αυτές τις βάσεις; Γιατί εγκαθίστανται αυτές οι βάσεις στην Ελλάδα;»
Ο Ερντογάν είχε δηλώσει προηγουμένως ότι η ίδια η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε στρατιωτική βάση των ΗΠΑ. «Αυτή τη στιγμή, δεν μπορώ να μετρήσω όλες τις αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα, είναι τόσες πολλές. … Φαίνεται σχεδόν ότι η ίδια η Ελλάδα είναι μια αμερικανική βάση», είχε δηλώσει ο Ερντογάν.
Ωστόσο, υπάρχει μόνο μία πραγματική αμερικανική βάση στην Ελλάδα, στον κόλπο της Σούδας, την οποία οι ΗΠΑ λειτουργούν από το 1969. Οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν αποκτήσει πρόσβαση σε τέσσερις επιπλέον ελληνικές βάσεις σύμφωνα με τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας που υπεγράφη τον Οκτώβριο του 2021 και επικυρώθηκε από το ελληνικό κοινοβούλιο στις 13 Μαΐου.
Σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, η αμυντική συμφωνία θα επιτρέψει στον αμερικανικό στρατό να χρησιμοποιεί το στρατόπεδο Γεωργούλα στην κεντρική επαρχία του Βόλου στην Ελλάδα, το Πεδίο Εκπαίδευσης Λιτοχώρου και ένα στρατόπεδο στη βορειοανατολική λιμενική πόλη Αλεξανδρούπολη, εκτός από τη ναυτική βάση στον κόλπο της Σούδας στην Κρήτη.
Ορισμένοι φιλοκυβερνητικοί εμπειρογνώμονες αποδίδουν την αύξηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα στις δύσκολες σχέσεις και την κρίση εμπιστοσύνης μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με αυτούς, οι ΗΠΑ έχουν διαταράξει την ισορροπία που είχε προσεκτικά διατηρηθεί από τον Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ των δύο συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ υπέρ της Ελλάδας αντί της Τουρκίας.
Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που ο Παϊλάν χρησιμοποιεί τη ρητορική της κυβέρνησης Ερντογάν. Σε κοινοβουλευτική συνεδρίαση στις 22 Νοεμβρίου 2022, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκε ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Άμυνας, ο Παϊλάν κατηγόρησε το κίνημα Γκιουλέν ότι εμπλέκεται σε ένα περιστατικό κατά το οποίο σκοτώθηκαν δύο αστυνομικοί στην περιοχή Ceylanpınar της Şanlıurfa το 2015. Μετά τη δολοφονία των αστυνομικών, το εκτός νόμου Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) ανέλαβε την ευθύνη, αλλά αργότερα ανακοίνωσε ότι δεν εμπλέκεται.
Ωστόσο, το κόμμα του Παϊλάν, το HDP, εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι οι δολοφονίες οργανώθηκαν από τον Ερντογάν, ο οποίος έχασε την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία στις γενικές εκλογές της 7ης Ιουνίου 2015. Το HDP, όπως και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, υποστηρίζει ότι οι δολοφονίες έγιναν για να τερματιστούν οι διαπραγματεύσεις του Ερντογάν με τους Κούρδους, προκειμένου να πάρει εθνικιστικές ψήφους πριν από τις νέες εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 2015, λόγω της αποτυχίας σχηματισμού κυβέρνησης. Η σύνδεση του κινήματος Γκιουλέν με ένα τέτοιο περιστατικό που θα ωφελούσε περισσότερο την κυβέρνηση Ερντογάν δεν είχε αναφερθεί ποτέ στο παρελθόν από κανέναν άλλον πλην του Παϊλάν.
Μετά τη δολοφονία των αστυνομικών, ο τουρκικός στρατός βομβάρδισε στόχους του PKK στο Ιράκ. Από τις 7 Ιουνίου έως την 1η Νοεμβρίου, η Τουρκία γνώρισε μια αιματηρή περίοδο κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους 862 άνθρωποι, πολίτες και στρατιώτες. Στις εκλογές που διεξήχθησαν την 1η Νοεμβρίου, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ανέκτησε την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία και ανέβηκε στην εξουσία χωρίς την ανάγκη συνασπισμού.
*Δημοσιεύτηκε στο Nordic Monitor