Η ανταλλαγή της κρατούμενης στις ρωσικές φυλακές εδώ και εννέα μήνες μπασκετμπολίστριας Μπρίτνι Γκράινερ με έναν διαβόητο Ρώσο έμπορο όπλων, τον Βίκτορ Μπουτ, ξάφνιασε πολλούς διεθνώς, προκαλώντας το ερώτημα γιατί η Μόσχα έχει ανάγκη να φέρει πίσω στη Ρωσία έναν καταδικασμένο για πολύ σοβαρά αδικήματα πολίτη προσφέροντας ένα σημαντικό διαπραγματευτικό ατού, όπως η Αμερικανίδα αθλήτρια.
Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να είναι τόσο σημαντικός για τη Μόσχα ώστε επί δεκαετίες να επιζητεί την απελευθέρωσή του σε όποιο επίπεδο μπορούσε, και επίσης να είναι απλώς ένας αθώος και ατυχής πιλότος και έμπορος, όπως ισχυρίστηκε; Ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος που αρνείται τα πάντα και είναι πολύτιμος για τον Βλαντίμιρ Πούτιν;
Κατηγορείται, από πολλούς αναλυτές και ερευνητές του ΟΗΕ, για πώληση όπλων σε όλη την Αφρική κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90 και των αρχών του 2000, κάτι που αρνήθηκε. Υπήρχαν κατηγορίες ότι όπλισε ακόμη και την Αλ Κάιντα, τις οποίες επίσης αρνήθηκε όπως έχει κάνει και σχεδόν για όλα όσα έχει κατηγορηθεί.
Μέχρι και ταινία έχει γυριστεί για την περίπτωσή του, με τίτλο «Lord of War» και πρωταγωνιστή τον Νίκολας Κέιτζ.
Ο άνθρωπος που έγινε γνωστός ως «Έμπορος του Θανάτου» πέρασε 14 χρόνια στη φυλακή, και εκδόθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες χάρη σε μια περίπλοκη επιχείρηση από την Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών των ΗΠΑ: Αμερικανοί πράκτορες προσποιήθηκαν ότι ήταν Κολομβιανοί τρομοκράτες που συμφώνησε μαζί τους να τους προμηθεύσει όπλα για να σκοτώσει Αμερικανούς.
Ρωσική ελίτ
Ο Μπουτ, εκτός από πιλότος και επιχειρηματίας, διετέλεσε και στρατιωτικός μεταφραστής με σοβιετικό παρελθόν. Υπάρχουν όμως ισχυρισμοί ότι εργάστηκε στις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και έγινε χρήσιμος για αυτές στην προμήθεια όπλων σε όλο τον κόσμο για την ενίσχυση των γεωπολιτικών στόχων της Μόσχας. Εκτιμάται επίσης ότι είχε υπηρετήσει δίπλα σε ανώτερους Ρώσους που τώρα είναι κοντά στον κ. Πούτιν. Αυτό ίσως να εξηγεί την ένταση με την οποία τον καταζητούσαν οι Αμερικανοί.
Πρόκειται για έναν άνθρωπο για τον οποίο πολλοί απλοί Ρώσοι θα έχουν ακούσει και έχει σίγουρα μεγάλη σημασία για τη ρωσική ελίτ, δηλαδή αυτούς ακριβώς τους ανθρώπους των οποίων την εύνοια θέλει να εξασφαλίσει τώρα ο κ. Πούτιν.
Ο Γεβγένι Πριγκόζιν, ο ιδρυτής της εταιρείας μισθοφόρων Wagner, καλωσόρισε την επιστροφή του Μπουτ: «Συγχαρητήρια στον Βίκτορ Μπουτ. Και είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτόν», είπε ο Πριγκόζιν, στενός σύμμαχος του κ. Πούτιν.
Ο ρωσικός Τύπος χαιρέτησε την Παρασκευή την επιστροφή Μπουτ στη Ρωσία, επαινώντας, ως συνήθως, τον Ρώσο πρόεδρο που τα καταφέρνει παντού και πάντα…
Όπως επισημαίνει το CNN, είναι όντως μια νίκη για τον κ. Πούτιν, αλλά μια νίκη που έχει το κόστος της αποκάλυψης της αδυναμίας του και της ανάγκης του να διατηρήσει ευχαριστημένη τη στρατιωτική ελίτ στην οποία βασίζεται.
Πηγή: CNN, The Guardian, Reuters