Για μεταναστευτική έκτακτη ανάγκη στη Μεσόγειο αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη έκανε λόγο ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), Μάνφρεντ Βέμπερ, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, μετά τις εξελίξεις στην Ιταλία με το πλοίο Ocean Viking και τη διαμάχη που έχει ξεσπάσει μεταξύ της Ρώμης και του Παρισιού.
Ο κ. Βέμπερ σημειώνει ότι χρειάζεται ευρωπαϊκή απάντηση και υπογραμμίζει ότι «δεν μπορούμε να αφήσουμε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κύπρος μόνες σε αυτό». Επιπροσθέτως, κατηγορεί τη Γαλλία και τη Γερμανία ότι δεν έχουν τηρήσει τις υποσχέσεις τους απέναντι στις χώρες του Νότου για εθελοντικές μετεγκαταστάσεις. Τέλος, απευθύνει έκκληση να επιτευχθεί συμφωνία όσον αφορά το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο υπό την τσεχική προεδρία, δηλαδή πριν από το τέλος του έτους.
Όπως αναφέρουν ευρωπαϊκές πηγές, το 2022 οι αφίξεις παράτυπων μεταναστών στην Ανατολική, την Κεντρική και τη Δυτική Μεσόγειο έχουν υπερβεί τους προ πανδημίας αριθμούς, παραμένοντας ωστόσο σημαντικά κάτω από τα επίπεδα του 2015. Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 2022, οι παράτυπες αφίξεις ανήλθαν σε 153.900, καταγράφοντας άνοδο 85% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021. Συγκεκριμένα, το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου 2022 οι διελεύσεις στην Κεντρική Μεσόγειο αυξήθηκαν κατά 42%, στην Ανατολική Μεσόγειο κατά 122% και στη Δυτική Μεσόγειο κατά 1%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021.
Ακολουθεί η συνέντευξη του επικεφαλής του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:
Πώς είναι χρήσιμη η ιταλική στάση στην υπόθεση Ocean Viking υπό μια ευρωπαϊκή προσέγγιση;
Μ.Β.: «Αυτή η κρίση μεταξύ Ιταλίας, Γαλλίας και Γερμανίας είναι ακόμη ένα κάλεσμα αφύπνισης για την Ευρώπη, να καταλήξει στη συμφωνία για το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου: πρέπει να βρούμε μια κοινή λύση υπό την ηγεσία της τσεχικής προεδρίας. Δεν πρέπει να κάνουμε λάθος. Είμαστε μάρτυρες μιας μεταναστευτικής έκτακτης ανάγκης στη Μεσόγειο αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Γι’ αυτό περιμένω από την ΕΕ ως σύνολο να απαντήσει. Δεν μπορούμε να αφήσουμε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κύπρος μόνες σε αυτό».
Τι πιστεύετε για τις κατηγορίες από τη Γαλλία ότι η Ιταλία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο;
Μ.Β.: «Είναι ζωτικής σημασίας η Ευρώπη να μη χάσει τη βάση που συνιστούν οι αξίες της. Το δικαίωμα στο άσυλο είναι μία από τις βασικές αρχές ότι οι άνθρωποι που αγωνίζονται για τη δημοκρατία, για την ελευθερία, για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο, πρέπει να βλέπουν στην ΕΕ ένα ασφαλές καταφύγιο. Όπως εκείνοι που τώρα φεύγουν από το Ιράν. Φυσικά, πρέπει να σώσουμε ανθρώπους στη θάλασσα, εάν αναζητούν ασφάλεια. Και είμαι σίγουρος ότι όλοι οι συνοριοφύλακες που βρίσκονται εκεί στη Μεσόγειο, από τους Ιταλούς μέχρι τη Frontex, από τους Μαλτέζους μέχρι τους Έλληνες και τους Ισπανούς, προσπαθούν να κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν ζωντανές αυτές τις αρχές».
Όταν ανακύπτουν διμερή ζητήματα μεταξύ δύο κρατών-μελών, ποια θα πρέπει να είναι η αντίδραση των ευρωπαϊκών θεσμών και των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων;
Μ.Β.: «Νομίζω ότι η Ευρώπη, όσον αφορά τη μετανάστευση, έχει αφήσει μόνες τους την Ιταλία και την Ελλάδα. Χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία υποσχέθηκαν στις χώρες του Νότου ένα πρόγραμμα εθελοντικής μετεγκατάστασης. Υποσχέθηκαν ότι θα δεχτούν 8.000 πρόσφυγες από την Ιταλία και άλλες χώρες, για να τις βοηθήσουν, επειδή βρίσκονται υπό πίεση στα σύνορα. Αλλά μόνο 170 άτομα έχουν μετεγκατασταθεί και από αυτά η Γαλλία πήρε 38: αυτά είναι τα στοιχεία που είχε η Επιτροπή. Το Παρίσι και το Βερολίνο δεν τήρησαν τις υποσχέσεις τους. Η Ελλάδα και η Ιταλία δεν πρέπει να κατηγορηθούν για την προσπάθεια να ελέγξουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις αφίξεις. Η πολιτική ασύλου και μετανάστευσης ξεκινά με αποτελεσματικούς ελέγχους στα σύνορα από το κράτος».
Πιστεύετε ότι μια συνολική ευρωπαϊκή συμφωνία για το ζήτημα της μετανάστευσης και του ασύλου θα είναι η σωστή «ομπρέλα» για να δώσει τις απαραίτητες απαντήσεις σε μια ακόμη μεταναστευτική κρίση;
Μ.Β.: «Η επίτευξη μιας δεσμευτικής συμφωνίας για έναν μηχανισμό ανακατανομής θα ήταν ένα πολύ θετικό βήμα. Δεν ήμασταν τόσο κοντά σε συμφωνία στο παρελθόν. Η μετανάστευση είναι το μεγαλύτερο ανεπίλυτο πολιτικό ζήτημα από την κρίση το 2015 και το 2016, επομένως η πρόοδος σε μια ευρωπαϊκή θέση είναι πολύ απαραίτητη».