Η Τουρκία προχώρησε σε μείωση των επιτοκίων, οδηγώντας την τουρκική λίρα σε νέα πτώση – ρεκόρ. Το γεγονός αυτό έχει εντείνει τις ανησυχίες ότι η προσήλωση του τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο χαμηλό κόστος δανεισμού θα επιδεινώσει τον ήδη οξυμένο πληθωρισμό.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η κεντρική τράπεζα μείωσε το επιτόκιο επαναγοράς μιας εβδομάδας κατά 1 ποσοστιαία μονάδα στο 15%, σημειώνοντας την τρίτη συνεχόμενη μείωση επιτοκίων υπό τον διοικητή Σαχάπ Καβτσίογλου, από 19% που ήταν στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Η τράπεζα ανέφερε ότι πολλοί παράγοντες πίσω από τις αυξανόμενες τιμές καταναλωτή ήταν «πέρα από τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής», προσθέτοντας μάλιστα ότι θα εξετάσει τον τερματισμό του κύκλου μείωσης των επιτοκίων τον Δεκέμβριο.
Μετά την απόφαση της Τουρκίας, η λίρα έκανε «βουτιά» περίπου κατά 3%.
Πτώση μεγαλύτερη του 30%
Το νόμισμα έχει σημειώσει πτώση μεγαλύτερη του 30% φέτος -στο ίδιο επίπεδο με τη νομισματική κρίση του 2018- καθώς οι οικονομολόγοι φοβούνται ότι τα χαμηλά επιτόκια θα επιδεινώσουν τη συνεχή πτώση του πληθωρισμού, με την αύξηση στις τιμές καταναλωτή να έχει ήδη αγγίξει ετήσιο ρυθμό 20% τον Οκτώβριο.
«Ο λόγος που το έκαναν αυτό, προκαλεί απορία» δήλωσε ο Πολ ΜακΝαμάρα, επενδυτής αναδυόμενων αγορών της εταιρείας GAM στο Λονδίνο. Ο ίδιος ανέφερε ότι πολλά από τα θεμελιώδη στοιχεία που διέπουν την τουρκική οικονομία φάνταζαν ελκυστικά καθώς η χώρα ανέκαμπτε από την πανδημία. «Η μόνη αιτία για μια αδύναμη λίρα είναι οι πολιτικές προοπτικές» υποστήριξε.
Όπως αναφέρεται στο ίδιο δημοσίευμα, η κεντρική τράπεζα έχει δεχθεί μεγάλη πίεση από τον Ερντογάν για χαλάρωση της νομισματικής της πολιτικής, παρά τον «φουσκωμένο» πληθωρισμό. Τα χαμηλότερα επιτόκια τείνουν να επιδεινώνουν τον πληθωρισμό, καθώς αυξάνει την τιμή των εισαγόμενων αγαθών, οδηγώντας σε νέο φαύλο κύκλο.
Ο Ερντογάν, ο οποίος είναι της ανορθόδοξης άποψης ότι τα υψηλά επιτόκια προκαλούν, παρά κατευνάζουν, τον πληθωρισμό, ανανέωσε την Τετάρτη τη δέσμευσή του να ελευθερώσει την Τουρκία από τη «μάστιγα» των υψηλών επιτοκίων.
«Συγγνώμη στους φίλους μας [από το κυβερνών κόμμα] που υποστηρίζουν τα [υψηλά] επιτόκια αλλά δεν μπορώ να ακολουθήσω το ίδιο μονοπάτι με αυτούς» είπε ο Ερντογάν.
«Σταμάτα τώρα, Ερντογάν»
Ο Ερντογάν έχει βρεθεί αντιμέτωπος με αυξανόμενες εκκλήσεις τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από την επιχειρηματική κοινότητα της Τουρκίας, να αφήσει στην άκρη την εμμονή του με τη μείωση επιτοκίων, προκειμένου να κατευνάσει τον πληθωρισμό και να σταθεροποιήσει το νόμισμα, του οποίου η κατρακύλα έχει επιδεινώσει το βιοτικό επίπεδο.
«Σταμάτα τώρα, Ερντογάν» είπε σε ανάρτησή του στο Twitter ο Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, ενώ επανέλαβε το αίτημα να προχωρήσει η χώρα σε εκλογές.
Το δεξιό κόμμα IYI, η στήριξη στο οποίο μεγαλώνει στις δημοσκοπήσεις, κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι οδηγεί τη χώρα στη χρεοκοπία.
«Οι λόγοι που προκαλούν νομισματική κρίση αυτή τη στιγμή δεν είναι μόνο μακροοικονομικοί. Είναι το σύστημα λήψης αποφάσεων που δίνει απεριόριστη εξουσία στον Ερντογάν» τονίζει ο Ουμίτ Οζλαλέ, ένας από τους αντιπροέδρους του κόμματος. «Γίνεται ό,τι θέλει εκείνος. Γι’ αυτό βρισκόμαστε σε αυτή την κρίση. Είναι μία κρίση που σχετίζεται με τη λήψη αποφάσεων».