O Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) δεν «ανησυχεί για τη νίκη στις εκλογές», καθώς κομματικές πηγές κάνουν λόγο για νέα εκλογική στρατηγική που θα επικεντρωθεί στη νίκη των προεδρικών εκλογών αντί στη διασφάλιση της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο.
Η μετατόπιση αυτή, όπως επισημαίνει η ιστοσελίδα yetkinreport.com, δείχνει ότι υπάρχει πράγματι ανησυχία πως τα πράγματα μπορεί να μην είναι τόσο εύκολα όσο πριν.
«Δεν ανησυχούμε για τη νίκη στις εκλογές. Ξέρω καλά τη γλώσσα των δρόμων […] Δεν υπάρχει εναλλακτική» είπε ο Ερντογάν στο αμερικανικό κανάλι PBS στις 19 Σεπτεμβρίου, καθώς βρισκόταν στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με πηγές του κυβερνώντος κόμματος, οι ιδέες για τη χάραξη νέας πορείας για εκλογική στρατηγική αναπτύχθηκαν περαιτέρω στη συνεδρίαση της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής στις 12 Σεπτεμβρίου. Κατόπιν αιτήματος του Ερντογάν, η νέα στρατηγική θα χτιστεί με ιδιαίτερη έμφαση στις προεδρικές εκλογές μέσω διεξαγωγής διπλής εκστρατείας
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι βουλευτικές εκλογές θα περάσουν σε δεύτερη μοίρα για το το AKP, ωστόσο προτεραιότητα θα είναι η νίκη στις προεδρικές εκλογές.
Μπορεί να συναχθεί ότι ο Ερντογάν πιστεύει πως, ακόμα κι αν η Συμμαχία του ΑΚΡ ή του ΑΚΡ και του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) χάσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, «θα υπάρξουν λύσεις» για να αντισταθμιστεί η απώλεια, όπως ο σχηματισμός προσωρινών ή μόνιμων συνασπισμών.
Σύμφωνα με κομματικές πηγές, τα στελέχη σχεδιάζουν τη συγκρότηση ανεξάρτητης ομάδας εργασίας για τον καθορισμό της νέας εκλογικής στρατηγικής. Αυτή η ομάδα εργασίας δεν θα συνδέεται επίσημα με την έδρα του κόμματος ή την προεδρία, αλλά θα αναφέρεται απευθείας στον Ερντογάν. Η ομάδα θα αποτελείται, πιθανότατα, από 30-40 άτομα που θα εργάζονται χωριστά από γραφεία που θα ιδρυθούν στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη.
Γιατί χρειαζόταν και ποιος θα ηγηθεί;
Μια πηγή -υπό τον όρο ανωνυμίας- έδωσε μια ενδιαφέρουσα απάντηση στην ερώτησή γιατί υπήρχε ανάγκη δημιουργίας ανεξάρτητης δομής που δεν θα συνδεόταν επίσημα με το κόμμα ή την προεδρία.
«Ο Έρολ Ολτσόκ, που σκοτώθηκε τη νύχτα της 15ης Ιουλίου, δούλευε έτσι» είπε η πηγή. Ο Ολτσόκ συνεργαζόταν με τον Ερντογάν από τη δεκαετία του 1990, όταν ήταν υποψήφιος για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης. Έχει συχνά επισημανθεί ως ο επικοινωνιακός στρατηγός πίσω από την εκλογική επιτυχία και τη δημόσια εικόνα του AKP.
Με αυτόν τον τρόπο, τέτοιες ομάδες μπορούν να λειτουργούν πιο άνετα και να δημιουργούν ιδέες εκτός του εσωκομματικού ανταγωνισμού» πρόσθεσε η πηγή.
Στα πολιτικά παρασκήνια, οι φήμες θέλουν τον Ερτάν Αϊντίν ως επικεφαλής αυτής της ομάδας εργασίας. Ο Ερτάν Αϊντίν, καθηγητής Κοινωνιολογίας, ήταν συγγραφέας κειμένων και πολιτικός σύμβουλος του Ερντογάν, ενώ διετέλεσε βουλευτής για ένα διάστημα.
Στο ΑΚΡ, η εκλογική στρατηγική αναλαμβάνεται συνήθως από τη Διεύθυνση Έρευνας, Ανάπτυξης και Εκπαίδευσης, αλλά επί του παρόντος, είναι υπό τον Μουσταφά Σεν. Πηγές του κόμματος αναφέρουν ότι η ομάδα Ε&Α θα συνεχίσει να εργάζεται, αλλά θα το κάνει πάνω σε μια εκλογική στρατηγική που θα ελαχιστοποιήσει τις απώλειες.
Το Κοινοβούλιο είναι ανοιχτό μέχρι να οριστικοποιηθούν οι υποψηφιότητες
Όπως παρατηρεί, πάντως, το ίδιο δημοσίευμα, αυτή η εκλογική στρατηγική έχει κάποια αδύναμα σημεία.
Για παράδειγμα, εάν εστιάσουν στην εξασφάλιση της προεδρίας και όχι στην απόκτηση κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, πώς θα εξασφαλιστεί η πειθαρχία μεταξύ των βουλευτών του AKP στο κοινοβούλιο πριν από τις εκλογές; Ειδικά μετά την εντολή Ερντογάν στα στελέχη του κόμματος να μην «συμπεριλάβουν ονόματα που έχουν υποστεί φθορά στη λίστα υποψηφιοτήτων» για τις βουλευτικές εκλογές.
Κομματικές πηγές αναφέρουν ότι ο Ερντογάν θέλει να παραμείνει ανοιχτή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση μέχρι να υποβληθούν οι τελικοί κατάλογοι υποψηφίων στην Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή, ώστε όλοι οι βουλευτές να συμμετάσχουν στις κρίσιμες ψηφοφορίες που θα διεξαχθούν αυτήν την περίοδο, με την ελπίδα ότι ενδέχεται να συμπεριληφθούν στη νέα λίστα.
Οι εκλογές φαίνεται ότι θα διεξαχθούν στις 14 ή 21 Μαΐου. Αυτό σημαίνει ότι ο Ερντογάν λαμβάνει πλέον υπόψιν το ενδεχόμενο να μην ολοκληρωθούν οι εκλογές στον πρώτο γύρο.
Οι κρίσιμοι μήνες
Οι μήνες Μάρτιος και Απρίλιος θεωρούνται κρίσιμοι για τη νέα εκλογική στρατηγική. Ειδικά τον Μάρτιο που αναμένεται να ληφθεί η εκλογική απόφαση.
Ο Ερντογάν πιστεύει ότι οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην αύξηση του κόστους ζωής μπορεί να καταλαγιάσουν μετά την αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και των εργαζομένων τον Μάρτιο και τον Απρίλιο.
Επιπλέον, η κυκλοφορία του «εγχώριου και εθνικού» αυτοκινήτου TOGG εκείνη την περίοδο, η ολοκλήρωση της μεταφοράς φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα και η έναρξη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον πυρηνικό σταθμό Akkuyu, για τον οποίο η σύγκρουση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν επιλύθηκε κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Σαγκάης, αναμένεται να παίξουν τον δικό τους ρόλο.
Ο χρόνος θα δείξει αν αυτοί οι υπολογισμοί θα αποφέρουν αποτελέσματα. Ωστόσο, η αλλαγή στρατηγικής του Ερντογάν που δίνει προτεραιότητα στην προστασία της προεδρίας παρά της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας είναι ένα σημάδι ότι τα πράγματα δεν βαίνουν όπως περίμενε. Αυτό θυμίζει τα λόγια του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου: «Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι δεν θα κερδίσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο».