Ραγδαίες είναι η εξελίξεις στην Τουρκία, όπου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντικατέστησε τον υπουργό Οικονομικών της χώρας την Τετάρτη μετά από εβδομάδες οικονομικής αστάθειας κατά την οποία ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στα ύψη και η λίρα έπεσε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Ο μέχρι πρότινος «τσάρος» της τουρκικής Οικονομίας, Λουτφί Ελβάν, υπέβαλλε χθες την παραίτησή του – εξαναγκάστηκε λένε τα τουρκικά μέσα, αναφέροντας ότι ο Ελβάν διαφωνούσε με την ακολουθούμενη από τον Ερντογάν πολιτική.
Στη θέση του διορίστηκε, με απόφαση του τούρκου προέδρου, ο επιχειρηματίας και αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Νουρετίν Νεμπατί, ο οποίος είναι γνωστός για τις σχέσεις του με τον Μπεράτ Αλμπαϊράκ, γαμπρό του Ερντογάν και πρώην υπουργό Οικονομικών της χώρας. Γι αυτό αρκετοί στην Άγκυρα κάνουν λόγο για «επιστροφή του γαμπρού».Ο γαμπρός του Ερντογάν και πρώην υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον Νουρεντίν Νεμπάτι, όταν ήταν αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών
Διαφωνούσε
Το προεδρικό διάταγμα για την αντικατάσταση του Λουτφί Έλβαν με τον υφυπουργό Οικονομικών Νουρεντίν Νεμπάτι δημοσιεύθηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα.
Ο τούρκος πρόεδρος είχε αφήσει αιχμές στα μέσα Νοεμβρίου -χωρίς να τον κατονομάζει- κατά του Ελβάν, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά την καρατόμησή του.
«Όσο βρίσκομαι σε αυτή τη θέση, θα συνεχίσω τον αγώνα μου ενάντια στα υψηλά επιτόκια μέχρι τέλους και θα συνεχίσω τον αγώνα μου ενάντια στον πληθωρισμό. Τι συμβαίνει με εσάς, αφού είστε στη μέση του πουθενά ως προς αυτό; Θα δούμε και θα κάνουμε τα βήματά μας ανάλογα» τόνισε, κάνοντας λόγο για «φίλους με τους οποίους περπατήσαμε μαζί» και τώρα αρνούνται να τον ακολουθήσουν.
Ενώ τα λόγια του Ερντογάν επικροτήθηκαν από τους υποστηρικτές του AKP, ήταν αξιοσημείωτο ότι ο Ελβάν δεν το έκανε. Εκφράζοντας την άποψη ότι ο πληθωρισμός δεν είναι στα επιθυμητά επίπεδα, είπε στην τελευταία της ομιλία στις 15 Νοεμβρίου. «Νομίζω ότι είναι σημαντικό για κάθε θεσμικό όργανο να παίξει τον ρόλο του στο πλαίσιο της εντολής που έχει λάβει. Ως υπουργείο Οικονομικών και Οικονομικών, δείχνουμε ξεκάθαρα την αποφασιστικότητά μας να καταπολεμήσουμε τον πληθωρισμό».
Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, ο Έλβαν διαφωνούσε κάθετα με την αμφιλεγόμενη οικονομική πολιτική μείωσης των επιτοκίων που ακολουθεί ο Ερντογάν για να … μειώσει τον πληθωρισμό, για την οποία προειδοποιούσε ότι θα οδηγήσει στην καταστροφή.
Συνεχίζει να κατακρημνίζεται η λίρα
Ο Ελβάν είχε διοριστεί τον Νοέμβριο του 2020, μετά την παραίτηση του γαμπρού του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Η θητεία του Ελβάν διήρκεσε μόνον ένα χρόνο αλλά χαρακτηρίστηκε από πολλαπλές κρίσεις.
Χθες (Τετάρτη 1/12), η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας παρενέβη στις αγορές για να στηρίξει τη λίρα, η οποία έχει χάσει τον τελευταίο μήνα σχεδόν 30 τοις εκατό της αξίας της έναντι του δολαρίου.
Υπό την πίεση του Ερντογάν, η θεωρητικά ανεξάρτητη Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας μείωσε το βασικό της επιτόκιο για τρίτη φορά μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες ενώ ο πληθωρισμός παραμένει γύρω στο 20%. Ο Ερντογάν πιστεύει ότι τα υψηλά επιτόκια προκαλούν υψηλό πληθωρισμό — το ακριβώς αντίθετο από τη συμβατική οικονομική σκέψη — και έχει υποστηρίξει σθεναρά ότι θα διατηρήσει χαμηλά τα επιτόκια.
Από το 2019, ο Τούρκος πρόεδρος έχει απομακρύνει τρεις διοικητές της Κεντρικής Τράπεζας που αντιτάχθηκαν στην επιθυμία του για χαμηλότερα επιτόκια. Η λίρα έχει χάσει περισσότερο από το 40% της αξίας της έναντι του δολαρίου από την αρχή του έτους.
Ο νέος υπουργός
Μετά την ανακοίνωση περί διορισμού του νέου υπουργού Οικονομικών και Θησαυροφυλακίου, κυκλοφόρησαν φωτογραφίες του μαζί με τον Ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν ο οποίος θεωρείται ως εμπνευστής της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016 ενώ μέλη της οργάνωσης του Γκιουλέν έχουν υποστεί διώξεις και φυλακίσεις από την παρούσα τουρκική κυβέρνηση.
Επίσης, σύμφωνα με την ertnews, τα τουρκικά μέσα πρόβαλλαν το γεγονός ότι ο Νουρεντίν Νεμπατί, είναι παράλληλα μέλος διαφόρων ενώσεων και ιδρυμάτων που συνδέονται με την οικογένεια Ερντογάν όπως το ίδρυμα νεολαίας TÜGVA, επί κεφαλής του οποίου είναι ο γιός του Τούρκου προέδρου Μπιλάλ.
Επίσης τα τουρκικά μέσα επεσήμαναν ότι ο Νεμπαντί έως πριν από λίγους μήνες ελάμβανε μισθό από την εταιρεία TURKTELEKOM ύψους 33.849 τουρκικές λίρες (περίπου 2.500 ευρώ).
Ο Νεμπατί είχε στενές σχέσεις με τον γαμπρό του Ερντογάν Μπεράκ Αλμπαϊράκ και παρέμενε σε στενή επικοινωνία και μετά την παραίτηση του Αλμπαϋράκ από τη θέση του Υπουργού Οικονομικών.