Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται από τις 24 Φεβρουαρίου και μετά, με τον πυρηνικό σταθμό στη Ζαπορίζια να έχει γίνει πεδίο μαχών ανάμεσα στις ρωσικές και τις ουκρανικές δυνάμεις. Εδώ και μέρες η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας προειδοποιεί ότι μια πυρηνική καταστροφή δεν είναι καθόλου, μα καθόλου ένα απίθανο γεγονός.
Την ίδια ώρα, Ρωσία και Ουκρανία συνεχίζουν να αλληλοκατηγορούν η μία την άλλη για ό, τι συμβαίνει στη Ζαπορίζια. Οι δημοσιογράφοι του Guardian Λουκ Χάρντινγκ και Κρίστοφερ Τσέρι βρίσκονται στην περιοχή και περιγράφουν την κατάσταση ως «τρέλα».
15 δευτερόλεπτα είναι αρκετά
Στη μία πλευρά του ποταμού Δνείπερου βρίσκεται ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια, ορατός μέσα στην ομίχλη, σημειώνουν στο κείμενό τους στον Guardian. Έξι πυρηνικοί αντιδραστήρες και ένας πύργος ψύξης δεσπόζουν πάνω από μια σοβιετικής κατασκευής δεξαμενή. Στην απέναντι όχθη βρίσκεται η Νικόπολη, μια πόλη στη νότια Ουκρανία γνωστή για το κοζάκικο παρελθόν της και τα σύγχρονα εργοστάσια σωλήνων και μεταλλουργίας.
Η απόσταση μεταξύ τους είναι επτά χιλιόμετρα. Ή αλλιώς περίπου 15 δευτερόλεπτα: ο χρόνος που χρειάζεται ένας πύραυλος Grad που εκτοξεύεται από Ρώσους στρατιώτες που βρίσκονται στον πυρηνικό σταθμό για να πέσει στις λεωφόρους της Νικόπολης που είναι γεμάτες καστανιές. Είναι ένα μικρό και τρομακτικό διάστημα μεταξύ ζωής και θανάτου, τονίζουν οι δύο δημοσιογράφοι.
Ο μεγαλύτερος πυρηνικός σταθμός στην Ευρώπη
Ο πυρηνικός σταθμός στη Ζαπορίζια είναι ο μεγαλύτερος της Ευρώπης. Τον Μάρτιο, οι ρωσικές δυνάμεις τον κατέλαβαν, στο πλαίσιο του αιφνιδιαστικού πολέμου του Βλαντίμιρ Πούτιν για την κατάληψη ολόκληρης της Ουκρανίας. Εισέβαλαν στην κοντινή πόλη Ενεργκόνταρ και πήραν ομήρους το τοπικό προσωπικό του σταθμού. Ο σταθμός βρίσκεται ακριβώς μεταξύ του κατεχόμενου από τη Ρωσία και του ελεγχόμενου από την Ουκρανία εδάφους.
Στην πρώτη φάση του πολέμου η Νικόπολη ήταν ειρηνική, ένας τόπος ασφάλειας για τους πρόσφυγες από το ανατολικό Ντονμπάς και άλλες ταραγμένες περιοχές. Και τότε, στις 12 Ιουλίου, η Μόσχα άρχισε να ρίχνει εμπρηστικούς μηχανισμούς πέρα από τον ποταμό. Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν τον πυρηνικό σταθμό ως κάλυψη, υποστηρίζουν οι δημοσιογράφοι του Guardian. Έχουν ναρκοθετήσει το συγκρότημα. Πολλαπλοί εκτοξευτές ρουκετών και τανκς υπάρχουν ανάμεσα στους αντιδραστήρες.
Ακόμη και για τα πρότυπα ηθικής του Πούτιν, γράφουν οι δύο δημοσιογράφοι, πρόκειται για μια εκπληκτική πράξη απερισκεψίας. Στην τελευταία του ομιλία την Παρασκευή, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατηγόρησε τη Ρωσία για «απροκάλυπτο πυρηνικό εκβιασμό». Ως «κράτος-τρομοκράτης», απειλούσε «ολόκληρο τον κόσμο» με πυρηνικό Αρμαγεδδώνα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος κάλεσε τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα να κάνουν κάτι, θυμίζει ο Guardian.
Η Ρωσία δεν δέχθηκε το αίτημα του ΟΗΕ
Την Παρασκευή, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη, Βασίλ Νεμπένζια, δήλωσε ότι η χώρα δεν υποστηρίζει την έκκληση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για τη δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης γύρω από το πυρηνικό εργοστάσιο.
Η κατάσταση είναι επικίνδυνη. Σύμφωνα με την κρατική εταιρεία ενέργειας της Ουκρανίας, Energoatom, η Ρωσία έχει στρέψει τα πυρά της αρκετές φορές στο εργοστάσιο. Τα βλήματα προσγειώθηκαν κοντά στον πυροσβεστικό σταθμό και το γραφείο του διευθυντή, όχι μακριά από μια μονάδα αποθήκευσης ραδιενεργών πηγών. Ζημιές υπέστησαν καλώδια ρεύματος και ένα αντλιοστάσιο λυμάτων. Ένας εργαζόμενος νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο, ενώ ακυρώθηκε η εναλλαγή βάρδιας.
Από τη δική της μεριά, η Μόσχα κατηγορεί το ουκρανικό πυροβολικό και ισχυρίζεται ότι ενεργεί υπεύθυνα. Ο Ζελένσκι υποστηρίζει ότι οι Ρώσοι βομβαρδίζουν το εργοστάσιο ως σκόπιμη πρόκληση, με σκοπό να δυσφημίσουν το Κίεβο και να το αποξενώσουν από τους διεθνείς εταίρους του. Οι δημοσιογράφοι του Guardian σημειώνουν ότι δεν είδαν κανένα στοιχείο στη Νικόπολη για ουκρανική στρατιωτική δραστηριότητα. Υπήρχαν μερικοί θόρυβοι στο βάθος. Δεν ήταν σαφές ποια πλευρά πυροβολούσε, σημειώνουν.
Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους του βρετανικού μέσου, το Κρεμλίνο προσπαθεί να κάνει κάτι πρωτοφανές: να κλέψει τον πυρηνικό αντιδραστήρα ενός άλλου κράτους. Μηχανικοί εργάζονται για να συνδέσουν την εγκατάσταση με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στην κατεχόμενη Κριμαία και να την αποκόψουν από τα ουκρανικά σπίτια. Ένας αντιδραστήρας έχει ήδη τεθεί εκτός λειτουργίας. Πρόκειται για ένα μακάβριο παιχνίδι ραδιενεργής ρωσικής ρουλέτας, σε μια χώρα που έχει γνωρίσει την ατομική καταστροφή του Τσερνόμπιλ το 1986, σημειώνεται στο άρθρο.
Τι συμβαίνει στη Νικόπολη
Πριν από την εισβολή η Νικόπολη φιλοξενούσε 106.000 κατοίκους. Περίπου οι μισοί έχουν φύγει. Την Πέμπτη περισσότεροι ετοιμάζονταν να φύγουν μετά από ένα καταστροφικό νυχτερινό μπαράζ. Η Ρωσία εξαπέλυσε 120 πυραύλους Grad στην περιοχή, σκοτώνοντας τρεις ανθρώπους στη Νικόπολη και άλλους 13 στη γειτονική πόλη Μαρτσάνετς και τραυματίζοντας δεκάδες, μεταξύ των οποίων και ένα 13χρονο κορίτσι. Όλοι ήταν άμαχοι, σύμφωνα με τον Guardian.
Νέα τοποθέτηση Ζελένσκι
Νέα δήλωση για την κατάσταση στη Ζαπορίζια έκανε σήμερα ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Κάθε ημέρα παραμονής του ρωσικού αποσπάσματος στο έδαφος του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια και στις γειτονικές περιοχές αυξάνει την απειλή ραδιενέργειας για την Ευρώπη τόσο πολύ, ώστε ακόμη και στις κορυφαίες στιγμές της αντιπαράθεσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αυτό δεν συνέβη.
Οι Ουκρανοί διπλωμάτες και οι εκπρόσωποι των κρατών εταίρων θα κάνουν τα πάντα για να διασφαλίσουν ότι οι νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα μπλοκάρουν αναγκαστικά τη ρωσική πυρηνική βιομηχανία.
Και απολύτως όλοι οι αξιωματούχοι του κράτους-τρομοκράτη, καθώς και όσοι τους βοηθούν σε αυτή την επιχείρηση εκβιασμού με το πυρηνικό εργοστάσιο, πρέπει να δικαστούν από διεθνές δικαστήριο.
Κάθε Ρώσος στρατιώτης που είτε πυροβολεί στο εργοστάσιο είτε πυροβολεί υπό την κάλυψη του εργοστασίου πρέπει να καταλάβει ότι γίνεται ένας ιδιαίτερος στόχος για τις μυστικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες πληροφοριών μας, για τον στρατό μας», τόνισε χαρακτηριστικά.