Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, εντείνονται οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στις εμπλεκόμενες μεγάλες δυνάμεις, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος για το ξέσπασμα μιας πυρηνικής κρίσης.
Υπό αυτό τον φόβο, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να αρχίσει να ενισχύσει τα αποθέματά της σε προστατευτικό εξοπλισμό και φάρμακα για να δυναμώσει τις άμυνες της σε περίπτωση χημικών, πυρηνικών ή βιολογικών περιστατικών.
Επικαλούμενο ευρωπαϊκά έγγραφα και άτομα που έχουν γνώση του θέματος, το Reuters αποκαλύπτει ότι η διαδικασία συγκέντρωσης αυτών των αποθεμάτων θα κρατήσει εβδομάδες, ενδεχομένως και μήνες, με σκοπό να ενισχύσει τα ήδη υπάρχοντα αποθέματα για τον ευρωπαϊκό πληθυσμό και τις χώρες συμμάχους, όπως η Ουκρανία.
Ανάμεσα στα αντικείμενα που θα συλλεχθούν είναι εξοπλισμός απολύμανσης, γάντια, μάσκες και άλλα υλικά για τη χημική, βιολογική και πυρηνική άμυνα.
Τα αποκαλυπτικά έγγραφα
Η κίνηση αυτή έρχεται μετά την ανησυχία που έχει δημιουργήσει η διαμάχη στην Ουκρανία, αναφέρει το Reuters, επικαλούμενο έγγραφα από δύο συναντήσεις των Ευρωπαίων ειδικών για την υγεία, οι οποίες έλαβαν χώρα τον Μάρτιο.
Θυμίζουμε ότι τα ρωσικά στρατεύματα κατέλαβαν τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, τον μεγαλύτερο στην Ουκρανία, στα πρώτα στάδια της εισβολής, την οποία το Κρεμλίνο αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
Κατά τις συναντήσεις αυτές, η Γαλλία – η οποία έχει την προεδρία της Ευρώπης αυτή την περίοδο – ζήτησε να καταρτιστεί ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για τη διανομή χαπιών ιωδιούχου καλίου, το οποίο βοηθά όσους έχουν εκτεθεί σε ραδιενέργεια.
Σύμφωνα με έρευνα που έγινε από την Κομισιόν και η οποία γνωστοποιήθηκε σε συνάντηση που έγινε στις 16 Μαρτίου, περίπου 20 κράτη – μέλη της Ε.Ε. έχουν ήδη αποθέματα σε χάπια ιωδίου.
«Οι πυρηνικοί χώροι λειτουργούν από εξαιρετικά εκπαιδευμένο και εξειδικευμένο προσωπικό, κάτι που είναι δύσκολο εντός της τρέχουσας συγκρουσιακής κατάστασης, ιδίως όταν καταλαμβάνονται από στρατιωτικές δυνάμεις», δήλωσαν αξιωματούχοι της ΕΕ αναφερόμενοι στην κατάληψη, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης της 16ης Μαρτίου.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα εγείρει την προοπτική χρήσης πυρηνικών όπλων, καθώς αγωνίζεται να νικήσει τον στρατό της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια του πολέμου που έχει ξεπεράσει τον ένα μήνα.
Πολλοί Δυτικοί αξιωματούχοι έχουν επίσης εκφράσει φόβους ότι η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει χημικά και βιολογικά όπλα στην Ουκρανία, με κίνδυνο διάχυσης των επιπτώσεων πέρα από τη χώρα.
Οι ήδη προετοιμασμένες χώρες
Κάποιες από τις χώρες της Ευρώπης είχαν ήδη αποθέματα σε χάπια ιωδίου, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο. Για παράδειγμα, η Λιθουανία τα είχε μοιράσει πέρσι σε όσους μένουν κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία, καθώς τότε είχε ανοίξει ένα πυρηνικό εργοστάσιο στο Άστραβετς. Τον προηγούμενο μήνα, έδωσε σε όλο της τον πληθυσμό.
Αντίστοιχα, η Σουηδία έχει εδώ και δεκαετίες αποθέματα σε χάπια ιωδιούχου καλίου. Τα χάπια αυτά συνήθως μοιράζονται σε κατοίκους περιοχών σε απόσταση έως 100 χιλιόμετρα από πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Μια άλλη ανησυχία είναι και η απειλή της ευλογίας. Η Ρωσία, μαζί με τις ΗΠΑ, είναι οι μόνες χώρες όπου ο ιός αυτός είναι ακόμη ενεργός.
«Αυτό δεν σημαίνει ότι θα τον χρησιμοποιήσουν» σχολιάζει ο λοιμωξιολόγος Αντονίνο Ντι Κάρο, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχει τεράστιο ρίσκο στη χρήση ιών ή βακτηρίων ως βιολογικά όπλα.
Δεν είναι ξεκάθαρο τι αποθέματα έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε εμβόλια ευλογιάς. Ο ιός θεωρείται ότι είχε εξαφανιστεί από το 1980. Αν επανεμφανιστεί, οι νεότεροι δεν θα είναι προστατευμένοι.
Μεγαλύτερος θεωρείται ο κίνδυνος μιας επίθεσης με τοξίνες, όπως η αλλαντική τοξίνη, καθώς είναι πιο εύκολο να ελεγχθεί από τους επιτιθέμενους.