Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Ισραηλινοί, για να εκλέξουν τη νέα τους κυβέρνηση για πέμπτη φορά σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, 6,8 εκατομμύρια ψηφοφόροι προσέρχονται σήμερα στα εκλογικά κέντρα του Ισραήλ, για τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές που ενδέχεται να σηματοδοτήσουν τη δυναμική επιστροφή του «Μπίμπι», του πρώην πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, στο προσκήνιο και στο αξίωμα.
Σύμφωνα με τους «Times του Ισραήλ», περίπου 18.000 αστυνομικοί θα επιτηρούν την εκλογική διαδικασία για να εγγυηθούν την ασφάλεια της ψηφοφορίας.
Η δεξιά παράταξη του Μπένζαμιν Νετανιάχου, το «Λικούντ», ενδέχεται να γίνει ξανά το κυβερνών κόμμα στη χώρα, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, αν και το μεγάλο ερώτημα που ενσκήπτει είναι, εάν και κατά πόσον η συμμαχία της δεξιάς με υπερορθόδοξα σιωνιστικά κόμματα μπορεί να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των εδρών στην Κνεσέτ, την ισραηλινή Βουλή.
Η προειδοποίηση Νετανιάχου
Χθες, ο Μπένζαμιν Νετανιάχου, προειδοποίησε μέσω Twitter για την πτωτική τάση του κόμματός του, Λικούντ, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ζητώντας από τους ένθερμους υποστηρικτές του να πάνε να ψηφίσουν και τους διαβεβαίωσε ότι η νίκη είναι εφικτή.
Στις σημερινές εκλογές – τις 25ες από την ίδρυση της χώρας – συμμετέχουν συνολικά 40 κόμματα. Όπως αναφέρει το BBC, το ένα τρίτο από τα κόμματα αυτά αναμένεται να υπερβεί το όριο του 3,25% των ψήφων που απαιτείται για να αναδείξουν τουλάχιστον τέσσερα μέλη στην Κνεσέτ.
Οι πρώτες προβλέψεις με βάση τα exit poll αναμένεται να δημοσιοποιηθούν περίπου στις 10 μ.μ., ώρα Ελλάδας ενώ τα τελικά αποτελέσματα δεν αναμένεται να ανακοινωθούν πριν την Πέμπτη.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Ορισμένες δημοσκοπήσεις δίνουν στο στρατόπεδο των κομμάτων που υποστηρίζουν τον «Μπίμπι» δυνητικά ως ακόμη και 60 έδρες από τις 120 της Κνενέτ.
Σε αυτή την περίπτωση, θα δημιουργείτο νέο αδιέξοδο με την αντίπαλη παράταξη υπό τον νυν πρωθυπουργό, τον Γιαΐρ Λαπίντ. Η παράταξή του, το «Κόμμα για το Μέλλον» (κέντρο), ενδέχεται να γίνει η δεύτερη ισχυρότερη στο κοινοβούλιο.
Το στρατόπεδο εναντίον του «Μπίμπι» είναι ιδιαίτερα ετερόκλιτο, καθώς κινείται από την αριστερά ως τη δεξιά, με ένα και μοναδικό ενωτικό στοιχείο την εναντίωση για την επάνοδο Νετανιάχου στην πρωθυπουργία της χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι πριν τρία χρόνια, το 2019, ο Νετανιάχου, είχε θριαμβεύσει με ποσοστό 72,5% στην ηγεσία του κόμματος «Λικούντ» με τον διεθνή Τύπο να επισημαίνει ότι τελικά δεν κλονίστηκε από τα σκάνδαλα που τον βαραίνουν: από διαφορά και κατάχρηση εμπιστοσύνης μέχρι και απάτη σε τρεις υποθέσεις.
Ο Νετανιάχου που έχει παραμείνει στον πρωθυπουργικό θώκο περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον πολιτικό στην ιστορία του Ισραήλ, κατήγγειλε τις «ψευδείς» κατηγορίες αυτές αποδίδοντάς τους «πολιτικά» κίνητρα κι επιμένοντας στη θέση του πως είναι θύμα «κυνηγιού μαγισσών».
Στις 4 Ιουνίου του 2021, το «τρίο» των πολιτικών ηγετών, ο κεντρώος Γιαίρ Λαπίντ, ο ακροδεξιός Ναφτάλι Μπένετ και ο ισλαμιστής Μανσούρ Αμπάς, συνυπέγραψαν το τέλος εποχής του Νετανιάχου.
Παρά το ιδεολογικό χάσμα που τους χωρίζει, η φωτογραφία των Λαπίντ, Μπένετ και Αμπάς να κάθονται χαμογελαστοί στο ίδιο τραπέζι έγινε viral.
Ωστόσο, ενάμιση χρόνο αργότερα, το όνειρο των τριών ηγετών να οδηγήσουν σε πολιτική αποκαθήλωση τον Μπένζαμιν Νετανιάχου, αποδεικνύεται μάλλον όνειρο θερινής νυκτός.
Τότε ο κεντρώος ηγέτης της αντιπολίτευσης, Γιαίρ Λαπίντ, ο ακροδεξιός εθνικιστής και πολιτικό τέκνο του «Μπίμπι» (όπως είναι το ψευδώνυμο του Νετανιάχου), Ναφτάλι Μπένετ και ο ηγέτης της «Ενωμένης Αραβικής Λίστας», Μανσούρ Αμπάς, υπέγραψαν την αρχή του τέλους της κυριαρχίας του Μπένζαμιν Νετανιάχου. Ωστόσο, ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, όπως φάνηκε στην πορεία, δεν είχε γερά θεμέλια.
Ο συνασπισμός με τον Γιαίρ Λαπίντ, ηγέτη του κεντρώου κόμματος «Yesh Atid», τον Μανσούρ Αμπάς, επικεφαλής του «Ra’am», του πρώτου κόμματος που προέρχεται από το 21% της αραβικής μειονότητας του Ισραήλ, το «σκληρό καρύδι» του Ισραήλ, ακροδεξιό εθνικιστή Ναφτάλι Μπένετ, που έχει ζητήσει την προσάρτηση του μεγαλύτερου μέρους της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, άρχισε να καταρρέει.
Ο αρχικός σχεδιασμός ήταν ο Ναφτάλι Μπένετ να διατελέσει πρωθυπουργός για τα πρώτα δύο χρόνια της θητείας της νέας κυβέρνησης, προτού παραδώσει το 2023 τη σκυτάλη στον Γιαίρ Λαπίντ. Ωστόσο, δεν πρόλαβε καν να ολοκληρώσει την διετή του θητεία, αφού κόμματα που συμμετείχαν στην κυβέρνηση αποφάσισαν να αποχωρήσουν αφήνοντάς τον στα κρύα του… λουτρού.
Τότε τα ηνία της χώρας ανέλαβε άρον- άρον ο Γιαίρ Λαπίντ, ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός, οδηγώντας τη χώρα σε πρόωρες εκλογές.
Αν και οι τρεις ηγέτες κάθισαν στο τραπέζι του διαλόγου για το καλό της χώρας, προκειμένου να βάλουν ένα τέλος στην πολιτική κρίση από την οποία η χώρα παλεύει να βγει τα τελευταία τέσσερα χρόνια με πέντε εκλογικές αναμετρήσεις (λαμβάνοντας υπόψη και τη σημερινή), δεν τα κατάφεραν.
Πρέπει ωστόσο να παραδεχτούμε ότι, η απόφαση του Μπένετ να συνεργαστεί με τον Λαπίντ άνοιξε τον δρόμο στον πρώην υπουργό Άμυνας να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με τα δεξιά, κεντρώα και αριστερά κόμματα της ισραηλινής Κνεσέτ οδηγώντας τον Νετανιάχου στην πρώτη του εκλογική ήττα από το 1990.
Συνολικά οκτώ κόμματα συμφώνησαν να σχηματίσουν νέα κυβέρνηση στο Ισραήλ τον Ιούνιο του 2021: Το κεντρώο «Yesh Atid» του Γιαίρ Λαπίντ (17 έδρες) το ακροδεξιό «Yamina» (6 έδρες) του Ναφτάλι Μπένετ , το κεντροδεξιό «Μπλε- Λευκό» (Kakhol lavan») με ηγέτη τον απόστρατο στρατηγό Μπένι Γκαντς (8 έδρες) , το εθνικιστικό κόμμα «Yisrael Beytenu» (επτά έδρες), το δεξιό κόμμα με επικεφαλής τον Γκιντεόν Σάαρ« Νέα Ελπίδα» (6 έδρες), το Εργατικό Κόμμα «Parti travailliste» το αριστερό κόμμα «Meretz» (έξι έδρες) και το αραβικό κόμμα «Ράαμ» (Ενωμένη Αραβική Λίστα) υπό τον Μανσούρ Αμπάς (4 έδρες).
Τι λένε οι τελευταίες δημοσκοπήσεις
Το Σαββατοκύριακο, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν τον συνασπισμό με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό, Μπένζαμιν Νετανιάχου να προηγείται έναντι του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Γιαίρ Λαπίντ.
Ωστόσο, κανένας από τους δύο δεν αναμένεται συγκεντρώσει τις 61 έδρες οι οποίες απαιτούνται στην Κνεσέτ των 120 εδρών προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση.
Και οι δύο πολιτικοί άνδρες εναποθέτουν τις ελπίδες τους, σε πρώτη φάση, σε ψηφοφόρους παλαιστινιακής εθνικής καταγωγής. Σε δεύτερη φάση, στα πολιτικά κόμματα τα οποία τους εκπροσωπούν.
Πάντως, με βάση τις τέσσερις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις στο Ισραήλ, οι Αραβο-Ισραηλινοί, οι οποίοι για δεκαετίες θεωρούνταν ως μειοψηφία με δευτερεύοντα ρόλο στην πολιτική ζωή, είναι πλέον το κλειδί προκειμένου να αρθεί το πολιτικό αδιέξοδο στη χώρα.
Αποτελώντας το 1/5 του πληθυσμού του Ισραήλ, οι Αραβο-Ισραηλινοί είχαν ιστορικά έδρες στην Κνεσέτ – το ιστορικό υψηλό τους ήταν 15, πριν από δύο χρόνια. Μέχρι πρόσφατα, όμως, οι εκπρόσωποί τους δεν αποτελούσαν ποτέ μέρος κυβερνητικού συνασπισμού.
Αυτό το ταμπού έσπασε το περασμένο καλοκαίρι από την «Ηνωμένη Αραβική Λίστα», κοινώς γνωστή με το εβραϊκό της αρκτικόλεξο «Ra’am», η οποία εντάχθηκε στον κυβερνητικό συνασπισμό με επικεφαλής τους Γιαίρ Λαπίντ και Ναφτάλι Μπένετ.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η πλειοψηφία των Αραβοϊσραηλινών, ακόμη κι εκείνοι οι οποίοι δεν θα ψηφίσουν, θέλουν να δουν πάση θυσία τους εκπροσώπους τους στην κυβέρνηση.
Αυτό σημαίνει ότι ένα αραβο-ισραηλινό κόμμα με έστω και λίγες έδρες θα μπορούσε να αποφασίσει ποιος θα γίνει πρωθυπουργός. Οι προβλέψεις για την αραβο-ισραηλινή συμμετοχή κυμαίνονται, για ολόκληρη τη χώρα, από 42% έως και 70%.
Την ίδια ώρα, παραμένει το ερώτημα ποια από τις τρεις αραβο-ισραηλινές δυνάμεις θα λάβει τις περισσότερες έδρες.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η «Ηνωμένη Αραβική Λίστα» και η «Hadash-Ta’al» θα κερδίσουν από τέσσερις. Ο τρίτος κομματικός σχηματισμός των αραβοϊσραηλινών, το Balad, ενδέχεται να υπολείπεται του ορίου του 3,25% των ψήφων που απαιτείται.
Ο κεντρώος Γιαίρ Λαπίντ, έχοντας συμμετάσχει σε κυβερνητικό συνασπισμό με την «Ηνωμένη Αραβική Λίστα», θα είναι αυτός που θα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Θα βοηθήσει, επίσης, το γεγονός ότι έχει ταχθεί υπέρ μιας λύσης δύο κρατών στο Παλαιστινιακό ενώ υποσχέθηκε να τροποποιήσει τον αμφιλεγόμενο νόμο του Ισραήλ για το έθνος-κράτος, ο οποίος στην πραγματικότητα χαρακτηρίζει τους Άραβες Ισραηλινούς πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
Από την πλευρά του, ο Νετανιάχου, κάνοντας καριέρα μέσω της «δαιμονοποίησης» των Αραβο-Ισραηλινών και των Παλαιστινίων, έχει κάνει τουλάχιστον μία αδέξια προσπάθεια να προσελκύσει την υποστήριξή τους, ωστόσο έφαγε… πόρτα.
Η ένταξη σε έναν συνασπισμό υπό τον Νετανιάχου μπορεί να είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο για οποιονδήποτε αραβο-ισραηλινό πολιτικό.