Ο φιλελεύθερος Ρόμπερτ Γκόλομπ, ένας επιχειρηματίας που πρόσφατα στράφηκε στην πολιτική με το κόμμα του Κίνημα Ελευθερίας κέρδισε στις βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν χθες στη Σλοβενία έναντι του απερχόμενου πρωθυπουργού Γιάνεζ Γιάνσα.
«Τώρα μπορούμε να πούμε ότι ο στόχος μας επετεύχθη: η νίκη αυτή θα μας επιτρέψει να απελευθερώσουμε τη χώρα μας», δήλωσε ο 55χρονος Γκόλομπ από το σπίτι του όπου βρίσκεται σε καραντίνα καθώς προσβλήθηκε από covid-19.
Οι υποστηρικτές του, που είχαν συγκεντρωθεί στο κεντρικό εκλογικό κέντρο του κόμματος στη Λιουμπλιάνα, αντέδρασαν με χειροκροτήματα και φωνές ενθουσιασμού.
Το ποσοστό που συγκέντρωσε
Το Κίνημα Ελευθερίας συγκέντρωσε το 34,5% των ψήφων, έναντι 23,6% για το Σλοβενικό Δημοκρατικό Κόμμα (SDS) του Γιάνσα μετά την καταμέτρηση του 99% των ψήφων.
Ο 63χρονος απερχόμενος πρωθυπουργός, πανταχού παρών στην πολιτική σκηνή της Σλοβενίας εδώ και τρεις δεκαετίες, παραδέχθηκε την ήττα του και δήλωσε «έτοιμος να συνεργαστεί για το κοινό καλό».
This is *such* brilliant news!
Slovenia election: liberal newcomer Robert Golob defeats populist PM | Slovenia | The Guardian https://t.co/l27qL3fxBX
— Luke Holland (@LukeOHolland) April 25, 2022
Ωστόσο προειδοποίησε τον αντίπαλό του: «είναι εύκολο να πληρώνεις για αφίσες, να έχεις τη στήριξη των μέσων και της υποτιθέμενης κοινωνίας των πολιτών, αλλά τίποτα από αυτά δεν θα σας βοηθήσουν στο σκληρό έργο που σας περιμένει».
Μεγάλη συμμετοχή
Οι Σλοβένοι έσπευσαν χθες στις κάλπες, με το ποσοστό συμμετοχής να ξεπερνά το 70%, το υψηλότερο από το 2000 και πολύ μεγαλύτερο από αυτό των εκλογών του 2018 (52%), σύμφωνα με την Εκλογική Επιτροπή.
Ήδη εδώ και μήνες χιλιάδες Σλοβένοι είχαν βγει στους δρόμους για να εκφράσουν την αγανάκτησή τους για την κυβέρνηση Γιάνσα.
Τα πλήγματα στη δημοκρατία
Στη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών η κυβέρνησή του «επέφερε επανειλημμένα πλήγματα στο κράτος δικαίου και τους δημοκρατικούς θεσμούς», επεσήμανε η αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση Freedom House στην ετήσια έκθεσή της που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, αναφερόμενη στις «επιθέσεις» εναντίον του δικαστικού συστήματος και των μέσων ενημέρωσης.
Θαυμαστής του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και σύμμαχος του υπερσυντηρητικού Ορμπάν, ο Γιάνσα ανέστειλε επί μήνες την κρατική επιχορήγηση του εθνικού πρακτορείου ειδήσεων της χώρας STA καθώς έκρινε ότι ήταν ιδιαίτερα επικριτικό προς την κυβέρνησή του.
Μπροστά στις επικρίσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Σλοβένος πρωθυπουργός κατήγγειλε τους «γραφειοκράτες με τους υπερβολικούς μισθούς», ενώ ήρθε συχνά σε αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες.
Ψήφος κατά της «ορμπανοποίησης»
«Ήταν μία ψήφος κατά του Γιάνσα. Ενάντια στο ενδεχόμενο η Σλοβενία να ακολουθήσει τον δρόμο της Ουγγαρίας, ενάντια στην επιβολή μιας ανελεύθερης δημοκρατίας, ενάντια σε μια κυβέρνηση που θα έθετε υπό τον έλεγχό της την κρατική τηλεόραση και το δικαστικό σύστημα», σχολίασε ο πολιτικός αναλυτής Μίχα Κόβατς.
«Για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια η κοινωνία των πολιτών και οι νέοι ψηφοφόροι κινητοποιήθηκαν», πρόσθεσε, κάνοντας λόγο για «μια νέα τάση», την οποία οι πολιτικοί της Σλοβενίας θα πρέπει πλέον να λάβουν υπόψη τους.
Έπειτα από δύο χαοτικά χρόνια ο Γκόλομπ, πρώην επικεφαλής μιας μεγάλης εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας που ειδικεύεται στην ηλιακή ενέργεια, υποσχέθηκε μια επιστροφή «στην κανονικότητα».
Όμως, όπως προειδοποιεί ο Κόβατς, η πρόκληση είναι μεγάλη για αυτό το κόμμα «το οποίο δεν υπήρχε πριν τρεις μήνες και τώρα έχει περισσότερους από 40 βουλευτές» σε σύνολο 90 εδρών στο κοινοβούλιο.
«Δεν υπάρχει η υποδομή, δεν υπάρχει η τεχνογνωσία, δεν γνωρίζουν πώς λειτουργεί το κοινοβούλιο», πρόσθεσε.
Κατά συνέπεια το Κίνημα Ελευθερίας θα πρέπει να βασιστεί στην εμπειρία των Σοσιαλδημοκρατών, που συγκέντρωσαν το 6,8% των ψήφων και είναι πιθανοί σύμμαχοί του σε μια κυβέρνηση συνασπισμού. Οι συζητήσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα ξεκινήσουν ήδη από σήμερα.