Στις κάλπες, έτοιμοι να εκλέξουν την πιο δεξιά κυβέρνηση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, προσέρχονται οι Ιταλοί.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η Τζόρτζια Μελόνι, επικεφαλής του μεταφασιστικού κόμματος Αδελφοί της Ιταλίας, εκτιμάται θα γίνει σήμερα η πρώτη γυναίκα της χώρας που θα ηγηθεί κυβέρνησης.
Η Ιταλία παλεύει με μια σειρά κρίσεων, από τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, μέχρι την ενεργειακή κρίση που επιδεινώνεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η προεκλογική εκστρατεία, που προκλήθηκε από την πτώση του Μάριο Ντράγκι τον Ιούλιο, ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, δίνοντας στους Ιταλούς μια ημέρα ανάπαυλας, καθώς η προεκλογική εκστρατεία απαγορεύεται 24 ώρες προτού προσέλθουν στις κάλπες.
Το χρονικό των εκλογών στην Ιταλία
Από το 1946 και την ίδρυση της Ιταλικής Δημοκρατίας, ούτε λίγο ούτε πολύ έχουν σχηματιστεί 67 κυβερνήσεις στην Ιταλία. Η πρώτη κυβέρνηση της νεαρής Ιταλικής Δημοκρατίας ήταν η κυβέρνηση του Αλτσίντε ντε Γκάσπερι ΙΙ.
Η κυβέρνηση απαρτίζεται ήδη από τέσσερα κόμματα και φέρει τους σπόρους της χρόνιας πολιτικής αστάθειας που θα σημαδέψει την πολιτική ζωή της Ιταλίας: αν κανένα κόμμα δεν είναι αρκετά ισχυρό για να κυβερνήσει μόνο του, αυτό σημαίνει ότι θα είναι όμηρος των κυβερνητικών του εταίρων.
Αν ο Αλτσίντε ντε Γκάσπερι, με ρεκόρ 8 πρωθυπουργικών θητειών, χρειάστηκε να συνεργαστεί με τέσσερα κόμματα, τι να πει κανείς για την κυβέρνηση Ρομάνο Πρόντι ΙΙ, το 2006, που μετρούσε 14 κόμματα στον συνασπισμό του και, παρά ταύτα, δεν διέθετε παρά ισχνή πλειοψηφία δύο εδρών στη Γερουσία.
Το εκλογικό σύστημα της Ιταλίας έχει και τα “παραθυράκια” του ενώ δεν έχουν λείψει οι επικριτές του.
Η ειρωνεία είναι ότι ο εκλογικός νόμος που επέτρεψε στον Ρομάνο Πρόντι να κερδίσει τις εκλογές του 2006, έστω με την ισχνή αυτή πλειοψηφία, συντάχθηκε από την ιταλική Δεξιά κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, για να εμποδίσει μια νίκη της Αριστεράς. Τι κι αν η χρήση της λατινικής του ονομασίας porcellum θέλει να τον εξωραΐσει, ο εκλογικός εκείνος νόμος που συντάχθηκε κατά παραγγελία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι έμεινε στην Ιστορία ως «σκουπίδι».
Τι θα δούμε σήμερα
Αρχικά, πρέπει να σημειωθεί ότι οι έδρες είναι σημαντικά μειωμένες σε σύγκριση με τις αντίστοιχες που «μοιράστηκαν» το 2018, με βάση τη μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε ένα χρόνο αργότερα. Έτσι, στη νέα Βουλή θα είναι πλέον 400 έναντι 630 στην απερχόμενη, ενώ στη Γερουσία 200 αντί 315.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, περιορίζεται η «ασφάλεια» των προγνώσεων, καθώς οι συσχετισμοί μπορούν να μεταβληθούν εάν αλλάξουν πλευρά πολύ λιγότερες έδρες σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε πριν. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, ότι κάθε περιφέρεια και ειδικά εκεί που προβλέπεται αμφίρροπη μάχη, έχει ξεχωριστή σημασία.
Η αβεβαιότητα εντείνεται, ως ένα βαθμό, και από το γεγονός ότι, με βάση άλλη αλλαγή που έγινε το 2021, δικαίωμα ψήφου για τη Γερουσία έχουν πλέον όλοι οι Ιταλοί που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, αντί του 25ου που ίσχυες ως τώρα.
Η «δεξαμενή» των μονοεδρικών
Ο πιο καθοριστικός παράγοντας είναι, πάντως, άλλος: Το γεγονός ότι οι έδρες δεν μοιράζονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά στη βάση ενός μικτού συστήματος, που δίνει σημαντικό μπόνους στον ισχυρότερο συνασπισμό.
Συγκεκριμένα, το 61% (244 στη Βουλή και 122 στη Γερουσία) των εδρών κατανέμεται με το σύστημα της απλής αναλογικής, με μοναδική προϋπόθεση ένα κόμμα να έχει ξεπεράσει το όριο του 3%. Από το υπόλοιπο, το 37% (148 και 74 έδρες αντιστοίχως) αφορά μονοεδρικές περιφέρειες και το 2% (8 και 4) καθορίζεται από τις ψήφους των Ιταλών που ζουν στο εξωτερικό.
Με βάση τα παραπάνω και καθώς δεν θα απέχουν πολύ τα πανεθνικά ποσοστά – άρα και οι αναλογικές έδρες που θα λάβουν – των δύο βασικών αντιπάλων, που είναι το κόμμα της Μελόνι και οι Δημοκρατικοί του Ενρίκο Λέτα, η προσοχή στρέφεται φυσιολογικά στη μεγάλη «δεξαμενή» των μονοεδρικών περιφερειών, όπου για τη νίκη αρκεί η απλή πλειοψηφία, έστω και με μία ψήφο
Το φαβορί «Τζόρτζια Μελόνι»
Η Μελόνι, επικεφαλής του FdI και επικριτής της ευρωπαϊκής ένωσης, δεν θέλει να θεωρεί τίποτα δεδομένο, αλλά μέχρι χθες έλεγε πως «χαμογελάω όταν διαβάζω ή ακούω αναπαραστάσεις των τελευταίων ημερών για τον φόβο μας ότι δεν θα πετύχουμε: είναι ακριβώς το αντίθετο».
Η επιστροφή του M5S; «Είναι ένα αφήγημα χωρίς δύναμη δεν υπάρχει, και το λέω αυτό επειδή έχω ταξιδέψει σε όλη την Ιταλία και ορισμένα πράγματα μπορούν να γίνουν αντιληπτά».
Η ισοπαλία δεν είναι καν ένα πιθανό σενάριο για εκείνη: «Δεν είναι γνώμη, οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Από τη μία πλευρά υπάρχει ένας συνασπισμός – συνεκτικός, ισχυρός, αξιόπιστος, με ενιαίο πρόγραμμα – από την άλλη πλευρά υπάρχουν κόμματα. Δεν πρόκειται για μια μάχη μεταξύ δύο κομμάτων», λέει.
Και σε κάθε περίπτωση, ρωτάει, ποιες θα ήταν οι πιθανές συμμαχίες που θα έβαζαν σε εφαρμογή οι αντίπαλοι: «Η κεντροδεξιά θα έχει τα ποσοστά για να κυβερνήσει και ελπίζω ότι το FdI, που είναι το κόμμα της υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων του ιταλικού λαού, θα έχει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων».
Η Λέγκα «έσπασε» την καθιερωμένη προεκλογική σιωπή
Το κόμμα της Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι αποφάσισε να μην σεβαστεί την καθιερωμένη, χθεσινή ημέρα σιωπής, πριν τις αυριανές ιταλικές γενικές εκλογές.
«Η προεκλογική εκστρατεία της κεντροαριστεράς χαρακτηρίσθηκε από ψέματα, μίσος, θέληση να αυξηθούν οι φόροι και οι αποβιβάσεις μεταναστών, τόνισε η Λέγκα, μέσω Instagram, και πρόσθεσε:
«Χθες το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα του Λέτα έκλεισε την εκστρατεία του με αποτυχημένη συγκέντρωση, στη πλατεία του Λαού της Ρώμης, μπροστά σε σημαία της Σοβιετικής Ένωσης. Επιτέλους, μια μικρή, μεγάλη αλήθεια: θυμίζει σε όλους πιο κόμμα χρηματοδοτήθηκε με βαμμένα με αίμα, ρωσικά ρούβλια. Αύριο οι Ιταλοί θα επιλέξουν».
Ανήσυχοι οι Ιταλία, κυρίως οι νέοι, για δεξιά οπισθοδρόμηση
Στο μεταξύ, άνθρωποι που μίλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο στη Ρώμη σήμερα δήλωσαν ότι δεν ήταν σίγουροι για το τι θα ψηφίσουν, καθώς οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας είναι πιθανό να κερδίσει και να σχηματίσει κυβέρνηση.
«Ανησυχώ από το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν νικητή τη δεξιά, ιδίως την Τζόρτζια Μελόνι», δήλωσε η Μαρία Τάσκα, μια 27χρονη φοιτήτρια με καταγωγή από τη Σικελία. «Από αυτά που έχει πει για τα δικαιώματα των γυναικών, των νέων, των δικαιωμάτων γενικότερα, βλέπω τα πράγματα να πηγαίνουν τουλάχιστον 50 χρόνια πίσω».
«Τα προβλήματα είναι παγκόσμια, δεν υπάρχει μαγική λύση. Αλλά μερικές φορές είναι απαραίτητη μια αλλαγή», δήλωσε ένας 75χρονος ιδιοκτήτης καταστήματος, ο οποίος έδωσε μόνο το όνομά του ως Dante.
Η Μελόνι, 45 ετών, εργάστηκε σκληρά τις τελευταίες εβδομάδες για να καθησυχάσει τους νευρικούς επενδυτές και τις ανήσυχες Βρυξέλλες ότι οι ιστορικοί δεσμοί του κόμματός της με τους υποστηρικτές του δικτάτορα Μπενίτο Μουσολίνι ανήκουν στο παρελθόν.
Μάλιστα, μαλάκωσε τον τόνο της και δημοσίευσε ένα βίντεο με την ίδια στο TikTok να φτιάχνει παραδοσιακά γλυκά από την περιοχή της Απουλίας.
Όμως την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια της τελικής συγκέντρωσης για τον δεξιό συνασπισμό, ο οποίος ενώνει τους Αδελφούς της Ιταλίας της με το αντιμεταναστευτικό κόμμα της Λέγκας του Ματέο Σαλβίνι και το Forza Italia του δισεκατομμυριούχου Σίλβιο Μπερλουσκόνι, αναφέρθηκε ακόμη και στον πολεμιστή Άραγκορν από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών του Τόλκιν.
Η αυτοαποκαλούμενη «χριστιανή μητέρα» πέρασε από τον φανταστικό βασιλιά στο να κατηγορήσει την αριστερά για τους «εμπόρους ναρκωτικών, τους κλέφτες, τους βιαστές και τη μαφία» της χώρας, προσθέτοντας: «Αυτή η Ιταλία τελειώνει την Κυριακή».