Οι πυρκαγιές που κατακαίουν την τάιγκα της Σιβηρίας έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια, ένα φαινόμενο το οποίο οι επιστήμονες αποδίδουν στην κλιματική αλλαγή.
Στο Γιακούτσκ, στη δημοκρατία της Γιακουτίας στη βορειοανατολική Ρωσία, οι παραδόσεις των σαμάνων παραμένουν ισχυρές και πολλοί κάτοικοι της περιοχής πιστεύουν ότι η φύση είναι ένα ζωντανό πνεύμα το οποίο θα παραμείνει πάντα σε αρμονία με τον άνθρωπο.
Όμως ο Αλεξάντρ Φιοντόροφ, αναπληρωτής διευθυντής του ινστιτούτου Melnikov στο Γιακούτσκ, πιστεύει ότι οι πυρκαγιές των τελευταίων ετών αποδεικνύουν ότι αυτή η πεποίθηση είναι λανθασμένη.
«Η φύση μας θυμίζει (…) ότι δεν μπορούμε να εναποθέτουμε όλες τις ελπίδες μας σε εκείνη», σημειώνει και «πρέπει να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε» για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η Γιακουτία, μια τεράστια περιοχή με πολύ λίγους κατοίκους, κινδυνεύει να είναι το πρώτο θύμα της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη, προειδοποιεί ο Φιοντόροφ.
Ήδη η μέση ετήσια θερμοκρασία στην περιοχή αυτή, που είναι μια από τις πιο παγωμένες της Γης, έχει αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου, την ώρα που σε όλον τον πλανήτη η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά έναν βαθμό Κελσίου από την αρχή του 20υ αιώνα. Φέτος το καλοκαίρι η θερμοκρασία έφτασε πολλές ημέρες το ρεκόρ των 39 βαθμών Κελσίου.
Κι αν είναι δύσκολο να συνδεθούν άμεσα οι πυρκαγιές με την κλιματική αλλαγή, η άνοδος της θερμοκρασίας σε παγκόσμιο επίπεδο και η ξηρασία τις καθιστούν πιο πιθανές και καταστροφικές, σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Πρωτόγνωρες πυρκαγιές»
Φέτος το καλοκαίρι ήταν το πιο ξηρό των τελευταίων 150 ετών, αναφέρουν οι τοπικές αρχές της Γιακουτίας, και ήδη από τις πυρκαγιές έχουν καεί 15 εκατομμύρια στρέμματα δάσους.
«Οι τρέχουσες πυρκαγιές σπάνε όλα τα ρεκόρ», υπογραμμίζει ο Αλεξάντρ Ισάγεφ, ειδικός της Ρωσικής Ακαδημίας των Επιστημών στη Γιακουτία.
Σε όλη τη Σιβηρία οι αρχές χρειάστηκε να ζητήσουν τη συνδρομή του στρατού και να προκαλέσουν τεχνητά βροχή.
Στη Γιακουτία, μια περιοχή πέντε φορές το μέγεθος της Γαλλίας όπου ζουν λιγότεροι από χίλιοι άνθρωποι, οι εξαντλημένοι πυροσβέστες και οι εθελοντές έχουν αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος του έργου της κατάσβεσης των πυρκαγιών.
Ο Νικίτα Αντρέγεφ, επικεφαλής της περιοχής Γκόρνι στη Γιακουτία, εξήγησε ότι λαμβάνει έξι ρούβλια (7 λεπτά του ευρώ) από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό για κάθε μισό στρέμμα γης, ένα γελοίο ποσό.
Κατά συνέπεια κανείς δεν πάει να κατασβέσει τις πυρκαγιές που μαίνονται μακριά από τις κατοικημένες περιοχές.
«Δεν διαθέτουμε αρκετό προσωπικό ή πόρους για τις πυρκαγιές αυτές. Χρειαζόμαστε χρηματοδότηση», τονίζει.
Σύμφωνα με τη Ρωσική Υπηρεσία Δασών, περισσότερα από 115 εκατομμύρια στρέμματα έχουν γίνει στάχτες από τις αρχές του έτους, έναντι 89 εκατομμυρίων που καίγονταν κατά μέσο όρο ετησίως στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Κλιματική βόμβα
Από τη Σιβηρία ως τα Ουράλια η Ρωσία είναι αντιμέτωπη με «πρωτόγνωρες πυρκαγιές», σύμφωνα με τον Γκριγκόρι Κούκσιν της Greepeace Ρωσίας, ο οποίος θεωρεί ότι το φαινόμενο οφείλεται «ξεκάθαρα στην κλιματική αλλαγή».
Στο μεταξύ από τις πυρκαγιές αυτές εκλύονται μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ενώ καταστρέφονται τα δέντρα που θα μπορούσαν να το απορροφήσουν, τροφοδοτώντας με αυτό τον τρόπο την κλιματική αλλαγή.
Μακροπρόθεσμα αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στο λιώσιμο των αιώνιων πάγων, μέσα στους οποίους είναι παγιδευμένες τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, μια βραδυφλεγής βόμβα.
Αν αυτά τα αέρια εκλυθούν στην ατμόσφαιρα, «θα είναι επικίνδυνο για όλο τον κόσμο», τονίζει ο Φιοντόροφ.