Ο 42χρονος Ρίσι Σούνακ, με καταγωγή από την Ινδία και πιστός ινδουιστής, ήρθε για πρώτη φορά στο προσκήνιο στη Βρετανία όταν, σε ηλικία 39 ετών, έγινε υπουργός Οικονομικών υπό τον Μπόρις Τζόνσον.
Από τις 4 το απόγευμα ώρα Ελλάδας είναι ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, καθώς η Πένι Μόρντοντ δεν κατάφερε να συγκεντρώσει 100 βουλευτικές υπογραφές και αποσύρθηκε από την κούρσα.
Ο Σούνακ, που εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής το 2015 ξεχώρισε αμέσως στην πολιτική: όταν έφτασε η πανδημία στη Βρετανία, δημιούργησε ένα πρόγραμμα αναστολής εργασίας για να υποστηρίξει εκατομμύρια Βρετανούς. Παρόλο που υπήρξε φοβορί από την πρώτη στιγμή, για τον ρόλο του πρωθυπουργού, χρειάστηκε δύο φορές να αναμετρηθεί με τους εσωκομματικούς του αντιπάλους για να φτάσει στην πηγή. Την πρώτη φορά, η Λιζ Τρας του έκοψε τον δρόμο για την εξουσία- και τον καθυστέρησε για μόλις 44 ημέρες.
Σήμερα, ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, είναι ο πρώτος Ινδός στην καταγωγή που αναλαμβάνει το τιμόνι της χώρας και ένας πολυεκατομμυριούχος πρώην χρηματιστής της Goldman Sachs που έχει να αντιμετωπίσει μια από τις σοβαρότερες οικονομικές κρίσεις. Η Βρετανία βυθίζεται στην ύφεση εξαιτίας του συνεχώς αυξανόμενου ενεργειακού κόστους, των υψηλών στεγαστικών επιτοκίων, των αυξήσεων στις τιμές των τροφίμων αλλά και των αρνητικών επιπτώσεων του Brexit.
Επίσης, έχει να αντιμετωπίσει έναν εσωτερικό εμφύλιο μέσα στο κόμμα του, τους Τόρις, αλλά και την ταχεία δημοσκοπική άνοδο των Εργατικών. Οι 44 ημέρες της βραχύβιας διακυβέρνησης της Λιζ Τρας έχουν στείλει στα «κάγκελα» τους πάντες: Ψηφοφόρους, αγορές, αναλυτές και βουλευτές και προσθέτουν νέες δυσκολίες στο έργο του.
Από την Ινδία στο Σαουθάμπτον
Ο 42χρονος κ. Σούνακ γεννήθηκε στο Σαουθάμπτον της νότιας Αγγλίας από γονείς ινδικής καταγωγής, που όμως είχαν μεταναστεύσει στη Βρετανία από την ανατολική Αφρική. Η οικογένειά του μετανάστευσε στη Βρετανία τη δεκαετία του 1960, μια περίοδο κατά την οποία πολλοί άνθρωποι από τις πρώην αποικίες της Βρετανίας έφτασαν στη χώρα, για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμησή της μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Φοίτησε στο ελίτ οικοτροφείο του Winchester College και στη συνέχεια με υποτροφία στην Οξφόρδη, όπου σπούδασε Φιλοσοφία, Πολιτική και Οικονομικά. Αφού αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, συνέχισε στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Εκεί γνώρισε τη σύζυγό του Ακσάτα Μούρτι, πατέρας της οποίας είναι ο Ινδός δισεκατομμυριούχος Nαραγιάνα Μούρτι, ιδρυτής του κολοσσού Infosys Ltd. Πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι η Ακσάτα διαθέτει μεγαλύτερη περιουσία από αυτή της Βασίλισσας Ελισάβετ.
Θεωρείται η επιτομή της πολυεθνικής Βρετανίας. Ανήκει στο μοντέρνο κομμάτι του Συντηρητικού Κόμματος. Η άνοδός του ήταν εκρηκτική από την πρώτη του εκλογή στο Κοινοβούλιο το 2015.
Ο Σούνακ, μόλις 42 χρόνων, ήταν υπέρμαχος του Brexit, έγινε υπουργός Οικονομικών, δεύτερος στην κυβερνητική ιεραρχία, αμέσως μετά τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, που είναι 58 ετών σήμερα. Οι δυο τους επιχειρούσαν πριν το καλοκαίρι να ανακοινώσουν ένα νέο οικονομικό πρόγραμμα, αλλά δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν. Ο Σούνακ θεωρούσε εδώ και καιρό ότι η θέση του για την οικονομική πολιτική ήταν «θεμελιωδώς διαφορετική» από την αντίστοιχη του Τζόνσον.
Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι πρόδωσε τον Μπόρις Τζόνσον, που τον είχε αναδείξει, όταν παραιτήθηκε από υπουργός Οικονομικών στις αρχές Ιουλίου. Ωστόσο, ήταν η κίνησή του που οδήγησε στη διάλυση του υπουργικού συμβουλίου και στη συνέχεια στην πτώση του Τζόνσον, λίγες ημέρες αργότερα.
Το πάθημα της Τρας με τη μείωση των φόρων
Οι φόροι ήταν η βασική διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε Σούνακ και Τρας στην εκστρατεία για την διαδοχή του Τζόνσον – με τον πρώην υπουργό Οικονομικών να προειδοποιεί την αντίπαλό του να μην προχωρήσει σε δεσμεύσεις που δεν θα μπορούσε να τηρήσει.
Ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι ο Σούνακ είχε το προβάδισμα στις ψηφοφορίες εντός της κοινοβουλευτικής ομάδας των Συντηρητικών, το σώμα των 172.000 μελών του κόμματος επέλεξε την Τρας, ακριβώς λόγω της υπόσχεσής της να μειώσει τους φόρους για τα υψηλά εισοδήματα.
Ωστόσο μετά από το πάθημα της Τρας – η αναγγελία μείωσης των φόρων στοίχισε ακριβά στη Βρετανία καθώς τα βρετανικά ομόλογα και η στερλίνα πήραν την κατιούσα – οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα κομματικά μέλη έχουν αλλάξει διαθέσεις και στρέφονται προς τον Σούνακ. Ο ίδιος ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους ότι βασικός του στόχος είναι η τιθάσσευση του πληθωρισμού και όχι η μείωση των φόρων για τους πλούσιους – την κατηγορία δηλαδή στην οποία ανήκει και ο ίδιος.
Τα σκάνδαλα Σούνακ
Άλλωστε, η σχέση του με τη φορολογία είναι σκανδαλώδης: Την περασμένη άνοιξη αποκαλύφθηκαν δύο υποθέσεις που αμαύρωσαν τη φήμη του. Η πολυεκατομμυριούχος σύζυγός του Ακσάτα Μούρτι είχε αποφύγει να πληρώσει φόρους για μέρος του εισοδήματός της. Στη συνέχεια, αποκαλύφθηκε ότι ο ίδιος ο Σούνακ, αν και εν ενεργεία υπουργός Οικονομικών στη Βρετανία, συνέχιζε να έχει την «πράσινη κάρτα» που του επέτρεπε να ζει και να εργάζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες για μήνες.
Και σαν να μην έφταναν αυτά, βρέθηκε και στο κέντρο των partygate του Μπόρις Τζόνσον. Του επιβλήθηκε πρόστιμο για παραβίαση των κανονισμών περί lockdown, καθώς παρευρέθη και εκείνος στη γιορτή γενεθλίων του πρωθυπουργού στην Downing Street το 2020, παρά το γεγονός ότι ήταν ο πρώτος που αντέδρασε υποβάλλοντας παραίτηση, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο Τζόνσον είχε πει ψέματα για τα «κορωνοπάρτι» στο γραφείο του.
«Να με κρίνετε από την θητεία μου και όχι από τον τραπεζικό μου λογαριασμό»
Ο Σούνακ, ο οποίος υπήρξε δύο φορές φαβορί για την πρωθυπουργία, απέρριψε τους υπαινιγμούς ότι είναι υπερβολικά πλούσιος για να κυβερνά την χώρα στη διάρκεια μιας οικονομικής κάμψης, λέγοντας ότι διαθέτει την εμπειρία για να διαχειριστεί σκληρές προκλήσεις.
Από την προηγούμενη κούρσα για τον πρωθυπουργικό θώκο, η οποία είχε αναδείξει νικήτρια την Λιζ Τρας, ο Σούνακ, είχε δηλώσει ότι δεν κρίνει τους ανθρώπους από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους, αλλά από τον χαρακτήρα τους και ελπίζει και οι άλλοι να κάνουν το ίδιο.
Ερωτηθείς τότε, αν αντιλαμβάνεται τις οικονομικές πιέσεις στη χώρα, είχε δηλώσει στο ραδιόφωνο του BBC: «Όταν εμφανίστηκε η πανδημία, αντιλήφθηκα απολύτως τον αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη τη χώρα».
Όπως είπε ο Σούνακ, «η πρώτη προτεραιότητά του στην οικονομία, αν γίνει πρωθυπουργός, είναι να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό και όχι οι μειώσεις φόρων» που ως γνωστόν ήταν και ο λόγος που η Λιζ Τρας οδηγήθηκε σε παραίτηση. «Νομίζω ότι η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητά μας είναι η μείωση του πληθωρισμού και όχι η επιδείνωση της κατάστασης» πρόσθεσε.
Υπέρμαχος του θατσερισμού στην οικονομία
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ είχε δηλώσει, πριν το στραπάτσο της Λιζ Τρας με το πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων για τους πλούσιους ότι «στην περίπτωση που γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, θα διαχειριστεί την οικονομία όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ, η πρώην συντηρητική πρωθυπουργός».
«Θα μειώσουμε τους φόρους και θα το κάνουμε υπεύθυνα. Αυτή είναι η οικονομική προσέγγισή μου. Θα την περιγράψω ως μία προσέγγιση κοινής λογικής στο θατσερισμό. Πιστεύω ότι αυτό θα έπραττε και η ίδια» δήλωσε ο Σούνακ στην Telegraph. Βέβαια, μετά το φιάσκο της Τρας με τις μειώσεις φόρων, ο Σούνακ θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στις κινήσεις του.
O Ρίσι Σούνακ βγήκε πρώτος στις ψηφοφορίες στην κοινοβουλευτική ομάδα των Συντηρητικών, ενώ είναι και ο αγαπημένος των γραφείων στοιχημάτων. Πονοκέφαλο του έχουν δημιουργήσει τα διάφορα σκάνδαλα που αφορούν τη δυσθεώρητη περιουσία τόσο του ίδιου όσο και της συζύγου του
Ποια είναι η ζάπλουτη σύζυγος του, Ακσάτα Μούρτι
Η πάμπλουτη σύζυγός του, Ακσάτα Μούρτι (Akshata Murthy) είναι η κόρη του δισεκατομμυριούχου ιδρυτή της εταιρείας τεχνολογίας «Infosys» Ναραγιάνα Μούρτι (Narayana Murthy). Ενώ η μητέρα της Σουντά Μούρτι (Sudha Murthy), είναι η πρώτη γυναίκα μηχανικός που εργάστηκε για την τότε μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ινδίας, σύμφωνα με τον Guardian. Είναι περισσότερο γνωστή για το κοινωνικό της έργο και τη συμβολή της στη λογοτεχνία.
Η Ακσάτα γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1980 και με τον Ρίσι Σούνακ γνωρίστηκαν όταν σπούδαζαν και οι δύο στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Παντρεύτηκαν το 2009 στη Μπανγκαλόρ και έχουν δύο κόρες, την Κρίσνα και την Ανούσκα.
Η Ακσάτα Μούρτι είναι διευθύντρια της επενδυτικής εταιρείας Catamaran Ventures ενώ το 2010 λάνσαρε τη δική της μάρκα μόδας, «Akshata Designs». «Με ενδιαφέρει η ιστορία πίσω από ένα συγκεκριμένο ρούχο, η αυθεντικότητά του, η δεξιοτεχνία και η προστασία μιας πλούσιας κληρονομιάς», είχε πει η Ακσάτα στη «Vogue India».
Σύμφωνα με την εφημερίδα «The Scotsman» η εκτιμώμενη καθαρή αξία των περιουσιακών της στοιχείων φτάνει στο ύψος των 500 εκατομμυρίων λιρών. Εκτός από το μερίδιό της στον οικογενειακό κολοσσό είναι μέτοχος σε έξι ακόμη εταιρείες.