AMMAN. Η Ουάσιγκτον «προσγείωσε» χθες τις προσδοκίες συνεννόησης ανάμεσα στη διεθνή κοινότητα και στο Ιράν για το ζήτημα του πυρηνικού του προγράμματος, μετά τη συνάντηση του επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ, με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμίρ Αμπντολαχιάν στην Ιορδανία. Ο Μπορέλ επέκρινε την Τεχεράνη για την αμυντική συνεργασία με τη Ρωσία και για την αιματηρή καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, αλλά προσέθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διαχωρίσει τα ζητήματα αυτά από το θέμα της πυρηνικής συμφωνίας.
«Συμφωνήσαμε να κρατήσουμε ανοικτό τον δίαυλο επικοινωνίας και να επαναφέρουμε σε ισχύ την πυρηνική συμφωνία (JCPOA) στη βάση των διαπραγματεύσεων της Βιέννης», ανέφερε ο Μπορέλ σε ανάρτηση στο Τwitter. Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ιράν και στη διεθνή κοινότητα στη Βιέννη έχουν «παγώσει» από τον Σεπτέμβριο, αλλά προσφάτως η Τεχεράνη έδειξε ενδιαφέρον για την επανέναρξή τους. «Πρέπει να ληφθεί η απαιτούμενη πολιτική απόφαση», για τη διάσωση της συμφωνίας, δήλωσε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών. Η ιστοσελίδα Al-Monitor εκτιμά πως οι λόγοι που η Τεχεράνη έχει γίνει πιο δεκτική είναι δύο: Πρώτον, η ανάγκη να αλλάξει θέμα συζήτησης, καθώς υφίσταται σοβαρές εσωτερικές πιέσεις από τις διαδηλώσεις, που διαρκούν ήδη τέσσερις μήνες και στις οποίες έχουν χάσει τη ζωή τους 500 άνθρωποι. Δεύτερον, η επιστροφή του Μπέντζαμιν Νετανιάχου στην πρωθυπουργία του Ισραήλ και η στενή συνεργασία του με τη Σαουδική Αραβία, συνεργασία που αποτελεί εφιάλτη για το Ιράν και το ωθεί να θέλει να κλείσει κάποια μέτωπα.
Δέσμευση Μπάιντεν
Οι διαδηλώσεις στη χώρα και η επιστροφή Νετανιάχου στο Ισραήλ πιέζουν την Τεχεράνη να γίνει πιο δεκτική.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε υποσχεθεί προεκλογικά ότι θα επαναφέρει την πυρηνική συμφωνία που επετεύχθη επί Μπαράκ Ομπάμα και την οποία είχε καταργήσει ο Ντόναλντ Τραμπ. Η συμφωνία προβλέπει ότι το Ιράν θα διακόψει κάθε δραστηριότητα που θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατασκευή πυρηνικών όπλων, με αντάλλαγμα την άρση κάποιων οικονομικών κυρώσεων. Ομως, τους τελευταίους μήνες η αμερικανική κυβέρνηση σημειώνει ότι έχει «άλλες προτεραιότητες».
Χθες, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κέρμπι ήταν κατηγορηματικός: «Δεν υπάρχει πρόοδος στο θέμα της πυρηνικής συμφωνίας τώρα και δεν θα υπάρξει στο εγγύς μέλλον».
Λίγο νωρίτερα είχε διαρρεύσει στην αμερικανική ιστοσελίδα Axios βίντεο στο οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν έλεγε σε ψηφοφόρο του ότι η πυρηνική συμφωνία «είναι νεκρή, αλλά δεν το λέμε». Μετά την αποχώρηση της κυβέρνησης Τραμπ από την πυρηνική συμφωνία και την επιμονή της κυβέρνησης Μπάιντεν στη στάση αυτή, το Ιράν έχει αυξήσει το ποσοστό εμπλουτισμού ουρανίου στο 60%, πλησιάζοντας όλο και περισσότερο τον βαθμό εμπλουτισμού 90%, που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Πηγή: A.P., REUTERS, AXIOS