Συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές και τις δυνάμεις ασφαλείας με τουλάχιστον έναν νεκρό σημειώθηκαν στο Χαρτούμ χθες Πέμπτη, την τέταρτη ημέρα μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που απορρίπτουν οι πολίτες, οι οποίοι βγαίνουν στους δρόμους και διαδηλώνουν, και η διεθνής κοινότητα, που ζητά να αποκατασταθεί στην εξουσία στο Σουδάν η πολιτική μεταβατική κυβέρνηση.
Τη Δευτέρα, ο στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, μόνος πλέον στο τιμόνι της φτωχής χώρας της Αφρικής που μαστίστηκε από συρράξεις, διέλυσε τη μεταβατική κυβέρνηση που υποτίθεται πως θα καθοδηγούσε την μετάβαση προς τη δημοκρατία και διέταξε να συλληφθούν οι υπουργοί και οι κορυφαίοι δημόσιοι λειτουργοί στις τάξεις της που είναι πολίτες.
Χθες Πέμπτη, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ζήτησε με ομόφωνη ανακοίνωσή του «την αποκατάσταση της μεταβατικής κυβέρνησης υπό την ηγεσία πολιτών» στην εξουσία στη χώρα, όπου πριν από δύο χρόνια τερματίστηκε η δικτατορία του Όμαρ ελ Μπασίρ έπειτα από τρεις δεκαετίες. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επανέλαβε το αίτημα, δεσμευόμενος να «σταθεί στο πλευρό του λαού του Σουδάν».
«Το μήνυμά μας προς τις στρατιωτικές αρχές του Σουδάν είναι σαφές: ο σουδανικός λαός πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διαδηλώνει ειρηνικά», πρόσθεσε.
Τουλάχιστον οκτώ διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί και άλλοι 170 έχουν τραυματιστεί από τη Δευτέρα, καθώς οι αντίπαλοι του πραξικοπήματος δηλώνουν αποφασισμένοι να μείνουν στους δρόμους ώσπου να επανέλθει πολιτική κυβέρνηση παρότι απέναντί τους είναι στρατιώτες και αστυνομικοί με τουφέκια, δακρυγόνα, πλαστικές σφαίρες…
Χθες το απόγευμα, πέρα από τον διαδηλωτή που έχασε τη ζωή του, άλλοι έξι τραυματίστηκαν, αρκετοί από σφαίρες, στο Βόρειο Χαρτούμ, προάστιο που χωρίζει από την πρωτεύουσα ο Νείλος, ενημέρωσαν ιατρικές πηγές το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Μπορεί να έχουμε κι άλλους νεκρούς, αλλά είναι δύσκολο να επικοινωνήσουμε με το Βόρειο Χαρτούμ για να το επιβεβαιώσουμε», υπογράμμισε η Επιτροπή Γιατρών, συνδικάτο που συμμετείχε εξαρχής στους αγώνες για εκδημοκρατισμό.
Οι δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ με πραγματικές σφαίρες, χρησιμοποίησαν βλήματα με περίβλημα από καουτσούκ και δακρυγόνα για να διαλύσουν διαδηλωτές και στη συνοικία Μπούρι, στο ανατολικό τμήμα της πρωτεύουσας, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου.
Αφότου επιβλήθηκε το στρατιωτικό πραξικόπημα, οι υποστηρικτές της μεταβίβασης της εξουσίας σε πολιτική κυβέρνηση στήνουν οδοφράγματα σε λεωφόρους του Χαρτούμ. Προσπαθούν να τα υπερασπιστούν έχοντας σκοπό να παραλύσει η χώρα στο πλαίσιο της εκστρατείας «πολιτικής ανυπακοής», στην οποία έχουν καλέσει σχεδόν όλα τα πολιτικά κινήματα. Μόνο μερικοί φούρνοι είναι ανοικτοί, όπου σχηματίζουν ουρές οικογένειες. Καταστήματα, τράπεζες, εστιατόρια έχουν κατεβάσει τα ρολά.
Ραντεβού το Σάββατο
«Οι δυνάμεις ασφαλείας προσπαθούν να απομακρύνουν όλα τα οδοφράγματα», εξήγησε ο Χάτεμ Άχμεντ, διαδηλωτής. «Τα στήνουμε ξανά μόλις φύγουν. Δεν θα εγκαταλείψουμε προτού αναλάβει την εξουσία πολιτική κυβέρνηση».
«Δεν θέλουμε στρατιωτικό καθεστώς, θέλουμε ζωή δημοκρατική και ελεύθερη», είπε άλλος διαδηλωτής, που τάσσεται υπέρ «της γενικής απεργίας».
Στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, προσπελάσιμους σε ελάχιστες τοποθεσίες στη χώρα καθώς οι αρχές έκοψαν την πρόσβαση στο διαδίκτυο, οι εκκλήσεις ο κόσμος να κατέβει σε μαζική κινητοποίηση αύριο Σάββατο πολλαπλασιάζονται.
Οι ακτιβιστές θέλουν «ένα εκατομμύριο διαδηλωτές» να ζητήσουν ο στρατηγός Μπουρχάν, που υπηρετούσε στις ένοπλες δυνάμεις τις τρεις δεκαετίες μονοκρατορίας του Ελ Μπασίρ, να πάει να τον ξανασυναντήσει στη φυλακή.
Το 1989, ο κ. Μπασίρ, στρατηγός κι αυτός, κατέλαβε την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον του δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού Σαντίκ αλ Μάχντι. Προτού ανατραπεί με τη σειρά του τον Απρίλιο του 2019 από τον στρατό, υπό την πίεση πολύμηνου λαϊκού ξεσηκωμού.
Εξεγερμένοι πρεσβευτές
Τη Δευτέρα, ήταν ο Αμπντάλα Χάμντοκ, ο επικεφαλής της μεταβατικής κυβέρνησης που σχηματίστηκε το 2019, αυτός που ανατράπηκε από τον στρατηγό Μπουρχάν. Έχει πλέον μεταφερθεί στο σπίτι του στο Χαρτούμ, όμως δεν έχει «ελευθερία κίνησης», σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Η υπουργός Εξωτερικών Μαριάμ αλ Σαντίκ αλ Μάχντι, η κόρη του πρωθυπουργού και που είχε ανατρέψει ο Ελ Μπασίρ, από τις ελάχιστες περιπτώσεις πολιτικών της μεταβατικής κυβέρνησης που δεν συνελήφθησαν, εξήρε τους διπλωμάτες –68 τον αριθμό, σύμφωνα με έναν εξ αυτών– που καταδίκασαν το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Αντιδρώντας, ο στρατηγός Μπουρχάν έπαυσε έξι πρεσβευτές, ανάμεσά τους αυτούς στην Κίνα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Γαλλία και στις ΗΠΑ.
Την Τετάρτη ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ, ο Φόλκερ Πέρτες, επανέλαβε στον κ. Χάμντοκ και στον στρατηγό Μπουρχάν ότι είναι επείγουσα ανάγκη να υπάρξει «επιστροφή στη διαδικασία πολιτικής μετάβασης» και να «απελευθερωθούν όλοι όσοι συνελήφθησαν αυθαίρετα».
Η προσπάθεια φίμωσης της αντιπολίτευσης συνεχίζεται: οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν, ορισμένες φορές εισβάλλοντας στα σπίτια τους, αρκετούς ακτιβιστές και διαδηλωτές και χθες βράδυ, η δημόσια τηλεόραση μετέδωσε πως παύθηκε ο διευθυντής της, ο Λουκμάν Άχμεντ, ο οποίος τασσόταν εδώ και καιρό υπέρ πολιτικής κυβέρνησης.
Για να δικαιολογήσει την επιβολή του πραξικοπήματος, ο στρατηγός Μπουρχάν επικαλέστηκε την Τρίτη τον κίνδυνο να ξεσπάσει «εμφύλιος πόλεμος», έπειτα από μαζικές διαδηλώσεις υπέρ και εναντίον του στρατού. Δεν έπεισε την Αφρικανική Ένωση, που ανέστειλε τη συμμετοχή του Σουδάν στον οργανισμό, ούτε τις ΗΠΑ και την Παγκόσμια Τράπεζα, που πάγωσαν την οικονομική βοήθεια που χορηγούν στο Χαρτούμ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ