Σχεδόν 327.000 άνθρωποι έχουν περάσει από την Ουκρανία στην Πολωνία από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν ξεκίνησε η εισβολή της Ρωσίας, σύμφωνα με την πολωνική συνοριοφυλακή.
Το χάος των πρώτων ημερών έχει κοπάσει, όμως χιλιάδες Ουκρανοί περιμένουν ακόμη για να διασχίσουν τα σύνορα. Ο φόβος του πολέμου, τον οποίο δεν περίμεναν ότι θα συμβεί, αλλά και η αλληλεγγύη είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν μεταξύ τους.
Στην περιοχή του Λβιβ, στη δυτική Ουκρανία, επικρατούσε σήμερα πολικό ψύχος. Από το Τβίργια, ένα χωριουδάκι απ’ όπου περνάει ο δρόμος που οδηγεί στην Πολωνία, η απόσταση είναι μόλις 24 χιλιόμετρα μέχρι το μεθοριακό φυλάκιο του Σεγκίνι.
Εκεί, στο Τβίργια, τελειώνει η ουρά των αυτοκινήτων στα οποία επιβαίνουν σχεδόν μόνο γυναίκες και παιδιά που προσπαθούν να φτάσουν, με αργό ρυθμό, στα σύνορα. Κάποια σκουπίδια και εγκαταλειμμένα αυτοκίνητα μαρτυρούν ότι η ουρά εκτεινόταν σε μήκος πολλών χιλιομέτρων στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας.
Στο Τβίργια, μπροστά από το σχολείο όπου είναι διευθύντρια, η Ιβάνα Τσερμπάτα και οι γυναίκες του χωριού έστησαν έναν πάγκο και προσφέρουν φαγητό και ένα ζεστό ρόφημα. Υπάρχει τσάι, καφές, σάντουιτς και πελώρια καζάνια με μπορς, που μαγειρεύεται στις κουζίνες του σχολείου. Στον δεύτερο όροφο του κτιρίου, στον κοιτώνα των μαθητών του δημοτικού, φιλοξενούνται μητέρες με παιδιά που χρειάζονται μια στέγη για να περάσουν τη νύχτα. Δεν γίνονται δεκτοί άνδρες.
«Εγώ το ξεκίνησα αυθόρμητα, κατόπιν ήρθαν αυτές οι γυναίκες να βοηθήσουν, έφεραν τρόφιμα», αφηγήθηκε η Ιβάνα Τσερμπάτα στην κουζίνα όπου επικρατεί μια ευχάριστη ατμόσφαιρα, κάτι που φαίνεται να έχει χαθεί απ’ οπουδήποτε αλλού.
Η Ντάρια, με τον γιο της στην αγκαλιά, έφτασε από το Κρίβι Ριχ, στην κεντρική Ουκρανία και δεν έχει λόγια να περιγράψει την αλληλεγγύη που συνάντησε παντού στο ταξίδι της. «Με συγκινούν πραγματικά αυτοί οι άνθρωποι. Παντού, μας έδιναν τρόφιμα, ρούχα, έκαναν τα πάντα για να μας βοηθήσουν», είπε η 32χρονη δημόσια υπάλληλος.
«Είναι η τρίτη ημέρα που βρισκόμαστε στον δρόμο», πρόσθεσε η Ντάρια η οποία προσπαθεί να βγάλει από τη χώρα την αδελφή της, η οποία επέστρεψε στην Ουκρανία από τον Καναδά για να χειρουργηθεί στη σπονδυλική στήλη. Η επέμβαση έγινε την Τετάρτη, μία ημέρα πριν από τη ρωσική εισβολή.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περισσότεροι από 500.000 πρόσφυγες βρίσκονται ήδη σε γειτονικές χώρες, οι περισσότεροι από αυτούς στην Πολωνία.
Έξω από τα χωριά της δυτικής Ουκρανίας έχουν στηθεί φυλάκια ελέγχου από εθελοντές που φοβούνται μια «προβοκάτσια» εκ μέρους της Ρωσίας. Ο φόβος μιας ρωσικής δολιοφθοράς είναι επίσης εμφανής στα σύνορα, όπου οι άνδρες της τοπικής πολιτοφυλακής εμπόδισαν πολλές φορές τους δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείου να τραβήξουν βίντεο.
«Το ταξίδι ήταν δύσκολο. Εδώ είναι πιο ήσυχα τα πράγματα, αλλά η διαδρομή ήταν τρομακτική», σχολίασε η Κατερίνα Ζαπορόζετς, 31 ετών, που κατάγεται από το Τσερκάσι στην κεντρική Ουκρανία. Χρειάστηκε 24 ώρες για να καλύψει 700 χιλιόμετρα και πιστεύει ότι θα περάσουν άλλες 48 ώρες μέχρι να μπορέσει να μπει στην Πολωνία. Τα έξι παιδιά που μετέφερε μαζί με δύο φίλες της για να τα στείλει στην Πολωνία οδεύουν ήδη προς τα σύνορα, αφού ο δήμος ναύλωσε λεωφορεία για να τα μεταφέρει κατευθείαν στο Σεγκίνι. «Τις δύο τελευταίες εβδομάδες φοβόμουν ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο (σ.σ. η εισβολή), αλλά δεν πίστευα ότι θα ήταν τόσο τρομερό», είπε η Κατερίνα Ζαπορόζετς, που δεν ξέρει ποιο θα είναι το επόμενο βήμα της, αφού εξασφαλίσει τα παιδιά της.
Ελάχιστα αυτοκίνητα περνούν από την αντίθετη κατεύθυνση. Στο τιμόνι, συνήθως, ένας μοναχικός άνδρας που οδήγησε την οικογένεια μέχρι τα σύνορα και επιστρέφει. Κάποιες φορές επιβαίνουν δύο-τρεις άνδρες, Ουκρανοί που κατοικούν στο εξωτερικό και επέλεξαν να γυρίσουν για να βοηθήσουν τη χώρα τους.